Cobouw Podcast

Nederland móét bouwen. En we móéten dat duurzaam doen. De oplossingen zijn er al: van circulair beton tot energieleverende woningen. Maar tussen ambitie en uitvoering zit nog altijd een wereld van keuzes, belangen en vastgeroeste systemen. In deze eerste aflevering van deze vierdelige serie ‘De kracht van de bouw’ zoeken we naar waar het schuurt én waar het al lukt. Wie pakt het voortouw als het spannend wordt? Hoe zorgen we dat opdrachtgevers, bouwers én beleidsmakers elkaar gaan versterken in plaats van tegenwerken? Te gast in deze aflevering: Dorien Staal en Muriel Arts in gesprek met podcast host Lidewij de Haas, Cobouw Bouwvrouw van het jaar 2024.

Niet stoppen met Stoer en Mona Keijzer slaat de plank er ookniet mee mis, maar er is nog behoorlijk wat werk aan de winkel om de bouw klaar te stomen voor de toekomst. Dat zeggen twee doorgewinterde experts op het gebiedvan duurzaam bouwen in Doorzagen. “Maak de bouw gewoon simpeler.” In deze allerlaatste aflevering van de podcast Doorzagen zaagt Cobouwjournalist Thomas van Belzen nog één keer het belangrijkste bouwnieuws door, samen met Jan-Willem van de Groep, aanjager van biobased bouwen in Nederland, éninnovatiemanager bij TBI Woonlab Dick van Ginkel, alias het wandelende Bouwbesluit. Het drietal blikt terug op vijf jaar Doorzagen en hoe de bouwsector zich in die tijd van prijsstijgingen, klimaatrampen, stikstof en regeldruk heeftontwikkeld. Daarnaast blikken ze hoopvol vooruit. Wat is er nodig om de bouw voor eens en altijd toekomstbestendig te maken? “Maak de bouw gewoon simpeler.” Doorzagen begon in de winter van 2020. In totaal zijn er ruim150 afleveringen gemaakt.  Met bouwers, architecten,ontwikkelaars, experts, wetenschappers en ministers scheidde Thomas van Belzen de fabels van de feiten, bouwde hij op en zaagde hij door. De podcast houdt met deze aflevering op te bestaan. Dat heeft te maken met het feit dat Thomas Cobouw, na bijna 20 jaar, gaat verlaten. Op 1 september begint hij aan een nieuw avontuur. Wat hij precies gaat doen, wordt later bekend, maar hij blijft als programmamaker en interviewer in de bouw actief.

De Nederlandse waterbouw heeft behoefte aan perspectief, vindt Femke Zevenbergen, scheidend voorzitter van de Vereniging van Waterbouwers. “Anders worden we een openluchtmuseum.” Ze doet verschillende voorstellen. Zo stelt ze voor om Nederland uit te breiden richting Engeland, zoals ze in België ook doen. Ook vindt ze dat het sediment, dat nu via de rivieren zonder doeleinde in de Noordzee verdwijnt, benut zou moeten worden. Werk is het probleem niet, benadrukt ze. De 'tsunami' die Martin Wijnen (directeur generaal Rijkswaterstaat) 1,5 jaar geleden voorspelde, krijgt zichtbaar vorm, aldus Zevenbergen: “De eerste golven spoelen aan, er zijn behoorlijk wat tenders op de markt.” Zevenbergen waarschuwt al langer dat waterbouwers en opdrachtgevers vastlopen in een complex moeras van regelgeving, met als gevolg lange doorlooptijden vangemiddeld ruim 8 jaar. “Het duurt te lang voor de euro’s de grond ingaan." Ze stopt overigens als als voorzitter van de Vereniging van Waterbouwers. Ze draagt het stokje over aan Jaap van Thiel de Vries. Of zij misschien misschien minister van Infrastructuur en Waterstaat zou willen worden. “Waarom niet. Klinkt best goed”, zegt Zevenbergen fier.

De Nederlandse sloopindustrie houdt zich niet aan de regelsvoor circulair sorteren en scheiden. Dat bleek maandag uit onderzoek van Cobouw. Kees de Groot, voorzitter van slopersvereniging Veras en eigenaar van een succesvol sloopbedrijf, bevestigt dat niet alles volgens het boekje gaat. “Maar ik neem mijn achterban niets kwalijk”, zegt hij in deze aflevering van Doorzagen. Nederland wil circulair bouwen, maar ondanks allerlei doelen, initiatieven en ijverige bouwers en slopers die een sport maken van het oogsten van oude materialen, verloopt niet alles volgens de regels. Vooral met materialen zoals gips en glas wordt nog onzorgvuldig om gegaan. Dat komt omdatdie materialen op slooplocaties vaak minder makkelijk te scheiden en te sorteren zijn. Daarnaast is er nauwelijks toezicht op slopers. Kees de Groot, voorzittervan VERAS, bevestigt de onderzoeksresultaten van Cobouw, maar neemt zijn eigen achterban niets kwalijk. “Nee zeker niet. Circulair slopen is voor ons dagelijksekost.” Volgens hem doen de meeste slopers al stinkend hun best om oude materialen zoveel mogelijk een tweede leven te geven. Hij erkent ook dat het beter kan, maar stelt dat daar een prijskaartje tegenover staat. Eentje die lang niet alle opdrachtgevers bereid zijn om te betalen. De Groot signaleert daarnaast dat de circulaire Nederlandse doelen haaks staan op klimaatdoelstellingen. “We douwen alle woningen vol met isolatie: daken, gevels, vloeren, liefst dubbel gekit en verlijmd. In het kader van de circulariteit is dat een ramp.” Benieuwd naar het hele verhaal van Kees de Groot en Nouskadu Saar, onderzoeksjournalist bij Cobouw. Luister dan naar de hele aflevering.

“Nederlandse bouwers moeten veel meer naar de industrie en landbouw kijken, want daar is de productiviteit een stuk harder gestegen”, zegt William van Niekerk. Hij is directeur van innovatiestichting TKI Bouw en Techniek en bestudeerde de productiviteit in de sector. In een speciale aflevering van Doorzagen met Cobouw Pro, opgenomen vanaf vastgoedbeurs Provada, vergelijkt hij bouw en infra met andere sectoren én het buitenland.