Onderwijs leiden met hart en ziel

Te gast zijn Dick den Bakker en Eric van ’t Zelfde en we spreken over goed onderwijs, gemeenschapszin en liefde naar aanleiding van hun boeken, Het ambacht van de schoolbestuurder, naar een pedagogische bestuurscultuur [https://www.kokboekencentrum.nl/auteur/dick-den-bakker/] en Super sociaal, waarom een schooldirecteur nu voor daklozen zorgt [https://uitgeverijprometheus.nl/boeken/supersociaal-paperback/]. Dick werkt in zijn boek een radicaal andere kijk op de schoolbestuurder uit en daarmee op goed onderwijs. In plaats van technisch-instrumenteel besturen, leidinggeven en lesgeven, pleit Dick voor de mens en de pedagogiek. Onderwijs besturen is een ambacht, net als het werk van schoolleider en leraar, waarin je op vier manieren goed handelt: bescheiden, liefdevol, vanuit besef van niet-maakbaarheid en vanuit gemeenschapszin. In bestuurlijke taal noemt Dick zijn visie gekscherend community governance. Daarin heeft het technisch-instrumentele handelen een plek, maar de kern is het als schoolgemeenschap gezamenlijk liefdevol-begrenzend pedagogisch aanmodderen. Eric beschrijft in zijn boek zijn reis door het onderwijs tot aan zijn werk als sociaal werker in de Pauluskerk te Rotterdam. Zijn succesvolle reis als leraar en leidinggevende is doordrenkt van liefde voor leerlingen, leraren en goed onderwijs. Totdat hij als rector tegen een schoolcultuur opliep, waarin niet de leerlingen, de schoolgemeenschap en goed onderwijs de lakmoesproef waren, maar de belangen van enkele individuen. Toen hij die cultuur wilde veranderen, vond hij zijn Waterloo als rector en hervond hij zichzelf als sociaal werker.  Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door schoolleidersopleiding [applewebdata://CC8505E6-1B58-4606-99A2-D63F2FF102E0/%E2%81%A0https://www.attc-opleidingen.nl/%E2%81%A0%C2%A0] ATTC, onderwijsadvies School Matters [applewebdata://CC8505E6-1B58-4606-99A2-D63F2FF102E0/%E2%81%A0https://www.school-matters.nl%E2%81%A0] en rustplek De vallei van het goede leven [applewebdata://CC8505E6-1B58-4606-99A2-D63F2FF102E0/%E2%81%A0https://www.levaldelabonnevie.fr/%E2%81%A0].

Te gast zijn Rob Smits van Bureau Voor Durf [https://rob-smits.nl/]en Laura Struijk en Josefien Kemper van Inspiratiebureau Struijk & Kemper [https://struijkenkemper.nl/] en we spreken over leiden met moed. Inspiratiebronnen zijn de boeken van Rob zelf, Durf is te doen! [https://rob-smits.nl/boek-kopen/] en van Brene Brown, Dare to lead [https://www.bol.com/nl/nl/f/dare-to-lead/9200000093571724/], waar Struijk & Kemper vanuit werken. Rob ontwikkelde zich van Amsterdamse lefgozer tot een oefenmeester in durven. De essentie van durven is voor hem in 1 woord dat je een durfdeuger moet leren zijn. Deuger, omdat je niet alleen je lef moet inzetten, dat nog maar een eerste impulskracht is, maar ook je moed en je waarden, waarvoor je in tweede instantie je denkkracht moet inzetten. Durf is deze beide krachten gebruiken. De impulskracht is een snelle trigger, die je moet leren waarnemen en vertragen tot een time-out, waarin je bewust vanuit je waarden kiest wat je uiteindelijk wilt en gaat doen. Fear the fear and do it anyway, zo vat Laura van Struijk & Kemper dit werken vanuit triggers samen. Ook zij en Josefien vinden dat je vanuit je why en waarden moet werken aan je leiderschap. Hun inspiratie vinden ze bij Brene Brown, die stelt dat je daarvoor de empathie en de moed moet hebben om te leren stoeien met kwetsbaarheid. Je moet als leider de verantwoordelijkheid leren nemen voor het herkennen van het potentieel in mensen en de moed hebben om hun potentieel te ontwikkelen. Belangrijk is dan het creëren van een cultuur van vertrouwen, waar Brene Brown de acroniem Braving [https://www.youtube.com/watch?v=yPok4OSj31U] voor gebruikt, of van psychologische veiligheid, een tweede concept van Struijk & Kemper, dat ze van Amy Edmondson [https://www.youtube.com/watch?v=LhoLuui9gX8] hebben geleerd. Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door schoolleidersopleiding [https://www.attc-opleidingen.nl/%E2%81%A0%C2%A0] ATTC, onderwijsadvies School Matters [applewebdata://90F71126-E86B-4BAD-8DAB-BCF6B52400C9/%E2%81%A0https://www.school-matters.nl%E2%81%A0] en rustplek De vallei van het goede leven [applewebdata://90F71126-E86B-4BAD-8DAB-BCF6B52400C9/%E2%81%A0https://www.levaldelabonnevie.fr/%E2%81%A0].

Te gast is Bert Wienen en we spreken over de beleidsterm ‘de pedagogische basis’ naar aanleiding van zijn boek Laat/d de pedagogische basis met rust! [https://www.instondoboeken.nl/101-373_Laat-d-de-pedagogische-basis-met-rust]Twee grote pedagogen, Wilna Meijer en Jan Dirk Imelman, reflecteren op zijn betoog. Bert vertel eerst waar deze beleidsterm vandaan komt. Zijn zorg is dat gemeentelijke overheden de pedagogische basis teveel zullen benaderen vanuit een machine-logica. Zo van, wij maken een eensluidend professioneel beleid en droppen dat in alle pedagogische contexten met als doel de pedagogische basis van de samenleving effectief te versterken. Dit machine-denken past niet bij de pedagogiek. Bert vindt het te gemakkelijk gedacht, het belooft te veel en het is te maakbaar gedacht. In het echte leven is er namelijk niet 1 pedagogische basis, maar zijn er verschillende pedagogische contexten, zoals het gezin, de kinderopvang, het onderwijs, de straat, de sportvereniging. Bovendien zijn dit allemaal sociale praktijken, die historisch zijn ontwikkeld en door de mensen zelf zijn en worden gevormd. De pedagogische basissen zijn er dus al en hoeven niet van bovenaf geïmplementeerd te worden door professionals, die de neiging hebben om al die praktijken over te nemen en over een kam te scheren. Tot slot wijst Bert erop dat pedagogiek inherent normatief van aard is en wenst hij dat ouders, leraren, sportliefhebbers etc. met elkaar het gesprek voeren over wat goed opvoeden in deze tijd inhoudt. In het tweede deel reflecteren Wilna en Jan Dirk instemmend en kritisch op Berts betoog vanuit de vraag: hoe pedagogisch geletterd en verantwoord is onze cultuur eigenlijk? Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door schoolleidersopleiding [⁠https://www.attc-opleidingen.nl/⁠ ] ATTC, onderwijsadvies School Matters [⁠https://www.school-matters.nl⁠] en rustplek De vallei van het goede leven [⁠https://www.levaldelabonnevie.fr/⁠].

In a collaboration between educators from the University of Leuven — who recently organized a conference on the future of schooling — and the ATTC school leadership program, this is a special series of Leading Education with Heart and Soul about the grammar of schooling.  Each episode explores one or two key dimensions of what constitutes the fundamental “grammar” of schooling.  This time, we ask: can we have, imagine, or create a school without… language and class? Guests are Jorge Larrossa Bondia and Jan Masschelein, and these are their thoughts: * Writing puts spoken language at a distance and allows us to reflect on spoken language to deepen our thinking. School provides the time and space to slow down, write, and rethink. * At school, it’s not about saying what you think, but thinking about what you say. It’s also not about which language is dominant, but how one relates to language. * Language is a real problem, it is a way of engaging with real worlds, like mathematics and Latin. Learning a second language gives the experience of what language means and does. * Language is not merely a tool for communication. It is a practice rooted in love and curiosity, like philology, the science of language as love for language. * There are three ways to think about class, our second dimension: as a physical space, as a random grouping of students, and as a space that enables freedom and equality — a collective of learners, not individuals with fixed identities. * Both school and class exist to nurture worlds. When they become too focused on teachers, students, personalization, identification, or “natural development,” they loose their essence. * You can pedagogically redesign class, but not as learning environment or learning accelerator. This podcast has been made possible through the support of the ATTC School Leadership Program [⁠https://www.attc-opleidingen.nl/⁠ ], the educational consultancy School Matters [⁠https://www.school-matters.nl⁠], and the retreat facility The Valley of the Good Life [⁠https://www.levaldelabonnevie.fr/⁠].

In a collaboration between educators from the University of Leuven — who recently organized a conference on the future of schooling — and the ATTC school leadership program, this is a special series of Leading Education with Heart and Soul about the grammar of schooling.  Each episode explores one or two key dimensions of what constitutes the fundamental “grammar” of schooling.  This time, we ask: can we have, imagine, or create a school without… the invisible and the body? Guests are Daniel Gaivota and Walter Kohan, and we discussed two often-overlooked dimensions of schooling: the invisible dynamics and embodied experiences that escape formal measurement and quantification. These are their thoughts: * In an era dominated by datafication, schools, unlike tech corporations, produce relatively little data. Yet they are saturated with invisible layers: emotional, social, and relational dynamics. * Rather than relying solely on measurable data and standard metrics, according to Daniel we should explore these invisible layers through Cryptics, a more open, flexible language that helps tracing the tacit and shadowed languages of learners. * The use of Cryptics functions as a counterweight to hypervisibility and surveillance. With Cryptics we can protect the hidden and invisible aspects of school. * Walter states that the visible and invisible can be compared to the physical and the mental. But maybe it’s more accurate to say there are both visible and invisible bodies and minds. * Education should focus on real people with real bodies and minds, even if they don’t fit the perfect mold. * This is especially important in thinking about gender and identity, asking: what is hidden, and what new realities might we discover. This podcast has been made possible through the support of the ATTC ⁠School Leadership Program⁠ [applewebdata://18476C5F-D4C8-441B-9CC5-E9AA65BF89DD/%E2%81%A0https://www.attc-opleidingen.nl/%E2%81%A0%C2%A0], the educational consultancy ⁠School Matters⁠ [applewebdata://18476C5F-D4C8-441B-9CC5-E9AA65BF89DD/%E2%81%A0https://www.school-matters.nl%E2%81%A0], and the retreat facility ⁠The Valley of the Good Life⁠ [applewebdata://18476C5F-D4C8-441B-9CC5-E9AA65BF89DD/%E2%81%A0https://www.levaldelabonnevie.fr/%E2%81%A0].