Klapmok met Thee

We hebben sinds december 2024 een nieuwe Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht, vice-admiraal Boudewijn Boots. Deborah en Anne-Marij gingen bij hem op audiëntie op de Zwaluwenberg. In deze aflevering vertelt hij over de morele component van hoofdtaak 1, wat hoofdtaak 1 ‘anders anders’ maakt, de positieve kracht van veteranen, zijn rol als bemiddelaar en hoe hij handvatten geeft aan de leiding.

Inmiddels hebben we alweer 10 maanden onze huidige minister, Ruben Brekelmans. Hoog tijd voor een aflevering! Deborah en Anne-Marij gaan met hem in gesprek over de rol die Nederland geopolitiek gezien speelt, maar ook over de NAVO Top, Defensie industrie, maatschappelijke weerbaarheid en Oekraïne. Een mooie inkijk in een aantal grote thema’s, wat daarin de ontwikkelingen zijn en hoe de minister hiermee omgaat. Met aan het eind nog een mooie pluim voor alle Defensiecollega’s!

De boodschap wordt duidelijk verkondigd: Defensie is voor iedereen. Maar hoe enthousiasmeren we mensen en hoe vinden we gemotiveerde mensen? Deborah en Anne-Marij gaan hierover in gesprek met Lkol Niels van Woensel, Projectleider Dienmodel bij de DAOG. Hij legt uit wat het dienmodel nu precies inhoudt. Hebben we het Zweedse model overgenomen of hebben we inmiddels een eigen Nederlands model? Is het dienmodel meer dan alleen het dienjaar? Wat houdt de weerbaarheidstraining in en hoe zit het nou met de dienstplicht? Genoeg om over te praten in weer een nieuwe aflevering van Klapmok met thee.

Deborah en Anne-Marij waren aanwezig bij de integrale veiligheidsdag 2025, waar werd gesproken over hoe we veilig gereed kunnen zijn voor Hoofdtaak 1. Een mooie manier om elkaar te vinden vanuit beleid, uitvoering en toezicht. En heel concreet: elkaar vinden als veiligheidsorganisatie en commandanten. Moeten we mensen in bubbeltjesplastic naar het front sturen of accepteren we dat niet alle risico’s weg te mitigeren zijn? En hoe richten we onszelf hierop in? We zijn hierover gedurende de veiligheidsdag met vijf mensen kort in gesprek gegaan: Tamara Legein-Bozilovic (H-Afd Veiligheid DAOG), Cdre Saskia Siemensma (Directeur Veiligheid), Kol Pieter Grijpstra (C-KMS), Bgen Frank Grandia (C-11LMB) en Bgen Kees Koek (H-Afd Strategie en Organisatie IVD).

We staan als Defensie volop in de aandacht. We moeten klaar zijn voor Hoofdtaak 1 en er komt veel geld bij voor Defensie. Wat betekent dit voor de Landmacht en voor de toekomst van het landoptreden? Waar komen we vandaan en waar gaan we naartoe als ‘warfighting capable Landmacht’? Naar aanleiding van een lunchlezing in de Leeuwenkuil, gaan Deborah en Anne-Marij hierover verder in gesprek met Brigadegeneraal Marc van Ockenburg, Directeur Kennis en Ontwikkeling van de Landmacht. Een gesprek over de grote vraagstukken waar we voor staan en mét een blik naar buiten. Transcriptie: 00:00:00 - 00:00:01 Deborah: Heb jij je klapmok al in de aanslag? 00:00:01 - 00:00:02 Anne-Marij: Altijd. 00:00:02 - 00:00:02 Deborah: Heb je de thee? 00:00:02 - 00:00:04 Anne-Marij: Voordeel willen we gaan bespreken. 00:00:04 - 00:00:06 Deborah: Hebben we er al een afkorting bij bedacht? 00:00:06 - 00:00:07 Anne-Marij: Hebben we al een gast? 00:00:07 - 00:00:12 Deborah: Koning, keizer, admiraal, uit de klapmok drinken we allemaal. Ik ben Debora. 00:00:12 - 00:00:13 Anne-Marij: Ik ben Anne-Marij. 00:00:13 - 00:00:13 Deborah: Luister je mee? 00:00:13 - 00:00:14 Anne-Marij: Naar Klapmok met Thee. 00:00:15 - 00:00:15 Deborah: Hoi Anne- Marij. 00:00:16 - 00:00:16 Anne-Marij: Hoi Deborah. 00:00:16 - 00:00:22 Deborah: Daar zijn we weer met een nieuwe aflevering. Het is weer vrijdag. Of wanneer je dit hoort. 00:00:22 - 00:00:24 Anne-Marij: Het kan een andere dag van de week zijn. 00:00:24 - 00:00:42 Deborah: Dit is de vrijdag waarop een nieuwe aflevering vrij komt. We hebben weer een mooi onderwerp. In alle ontwikkelingen die we nu allemaal zien in de wereld. Het nieuws staat er vol van. We hebben volop de aandacht. 00:00:43 - 00:00:44 Anne-Marij: Wie is dan we? 00:00:44 - 00:01:14 Deborah: Wij Defensie. Volop de aandacht. Er moet heel veel geld heen. Dan komt er meer geld bij. Er moet meer geld naartoe. Vanuit Europa wordt het geroepen. De Nederlandse politiek is erover aan het nadenken. Er moet een balans gevonden worden: meer geld naar Defensie betekent minder geld voor iets anders. Dat zijn moeilijke keuzes. We hebben allebei het groene pak aan, dus de keuze is snel gemaakt. 00:01:14 - 00:01:38 Deborah: Ook wij doen ons pak wel eens uit en dan sta je weer met beide benen in de samenleving. Dan zijn we een moeder en hebben we een gezin die we moeten onderhouden. Dan wil je graag dat het daar goed mee gaat. Dat onze kinderen goed opgeleid worden. De zorg krijgen die ze nodig hebben. Dus waar gaat het geld naartoe? Dat is altijd een mooie. 00:01:38 - 00:01:54 Deborah: Als er dan toch veel geld komt naar Defensie, moeten we er iets goeds mee doen. Dan is de vraag: wat gaan we ermee doen? Welke ontwikkeling hebben we nodig? Wat betekent het als wij straks het gevecht aangaan? Waar moeten we klaar voor zijn? Wat hebben we nodig? 00:01:54 - 00:02:08 Anne-Marij: Welk gevecht moeten we kunnen aangaan? Hoe organiseren we ons dan? Dat heeft natuurlijk een beetje te maken met innovatieachtige dingen. Ik wilde een link maken naar een eerdere aflevering over de oorlog van overmorgen. 00:02:12 - 00:02:13 Deborah: Dat is de aflevering van gisteren. 00:02:14 - 00:02:22 Anne-Marij: Lang geleden. Het was namelijk aflevering zeventien van februari 2022. 00:02:23 - 00:02:33 Deborah: Dat was natuurlijk de eerste kanteling van Defensie dat we er geld bij gingen krijgen. De Defensienota 2022. Wat gingen we doen? We konden groeien. 00:02:33 - 00:03:01 Anne-Marij: Toen hebben we met Belinda gesproken over hoe dat werkt. We hebben het gehad over olietankers en speedboten. Heis heel leuk dat we juist nu met de huidige directeur van Belinda een gesprek voeren: wat is die war fighting capable landmacht? Waar ontwikkelen we nu naartoe? 00:03:02 - 00:03:08 Deborah: Wat is de vervolgstap? Dat is leuk. We gaan luisteren. 00:03:09 - 00:03:09 Anne-Marij: Daar komt hij. 00:03:10 - 00:03:13 Deborah: Anne-Marij, we zijn weer bij de staf CLAS in Utrecht. 00:03:13 - 00:03:14 Anne-Marij: Een beetje thuis. 00:03:14 - 00:03:45 Deborah: Op de een of andere manier wel. Het is al jaren geleden dat we hier voor het laatst daadwerkelijk een functie hebben gedraaid. Vandaag zijn we er weer. Dat is goed. Niemand minder dan de brigadegeneraal Mark van Ockenburg, de directeur Kennis en Ontwikkeling van de landmacht, is bij ons aangeschoven. We gaan het vandaag hebben over de versnelde transformatie in war fighting capable landmacht. Welkom. 00:03:46 - 00:04:12 De heer Van Ockenburg: Dank jullie wel. Dit is de derde verdieping, kamer 111. Een indrukwekkende installatie. Goed voor de fysieke training om in de looppas mee te kunnen nemen. 00:04:15 - 00:04:53 Deborah: Leuk. We hebben elkaar eerder gesproken. Voor onze luisteraars die binnen Defensie al werkzaam zijn, hebben we een lunchlezing opgenomen. Een lunchlezing vanuit de bestuursstafleden. De mensen die werken bij de bestuursstaf. Die worden geïnformeerd en meegenomen over bepaalde onderwerpen. We hadden een lunchlezing. Dat was hartstikke leuk. Dat vroeg naar meer. Om daar wat langer bij stil te staan, wat meer te kunnen doorvragen. 00:04:53 - 00:04:55 De heer Van Ockenburg: Waar waren we gebleven? 00:04:55 - 00:04:58 Deborah: Waar waren we toen gebleven? Ik wil een stukje terug. 00:04:59 - 00:05:06 De heer Van Ockenburg: Dat was voor de verkiezingen in de Verenigde Staten, toch? Dat was nog niet geweest, volgens mij. 00:05:08 - 00:05:10 Deborah: Is het zo lang geleden? Nee. 00:05:10 - 00:05:12 De heer Van Ockenburg: In de tussentijd is er wel heel wat gebeurd. 00:05:12 - 00:05:31 Deborah: Er is zeker veel gebeurd. Er zijn enorme ontwikkelingen gaande. Dan is de vraag: wat is een war fighting capable landmacht? Wat is die huidige actualiteit? Is dat van invloed op ons? Moeten we ineens iets anders gaan doen dan dat we ingestoken waren? 00:05:31 - 00:05:59 De heer Van Ockenburg: Ik denk dat we een weg waren ingeslagen waar we met zijn allen op zoek waren naar versnelling. Dat we binnen de landmacht aan het kijken waren: wat hebben we nodig? Wat hebben we nu nodig? Moeten we onze plannen klaar hebben? Wat hebben we nodig over vijf jaar en wat hebben we nodig in 2035? Want daar richt ik me over het algemeen op: de periode 2030-2035. Welke ontwikkelingen en wat voor middelen we daarvoor nodig hebben. 00:06:00 - 00:06:42 De heer Van Ockenburg: Als je mij vraagt: een war fighting capable landmacht, dan moeten we een klein stukje terug. Dat we uiteindelijk komen van stabilisatie operaties. Dat we nu naar war fighting moeten. In gezamenlijkheid binnen de NAVO zoals we die nu kennen. Gezien de huidige ontwikkelingen dat we moeten proberen zelfstandig als Europa dat te kunnen opbouwen. Van stabilisatie naar war fighting is denk ik iets wat in onze gedachten zit. Dat we dat moeten gaan doen. Alleen het realiseren kost een aantal jaren om dat voor elkaar te krijgen. 00:06:44 - 00:06:45 Anne-Marij: Wat hebben we daarvoor nodig? 00:06:46 - 00:07:41 De heer Van Ockenburg: De budgetten zijn omhoog gegaan. Die 2% is voor ons belangrijk. Dat is ook voor de industrie belangrijk. Dat ze zekerheid hebben. Dat we uiteindelijk geld kunnen blijven besteden aan Defensie. Met war fighting praat je niet meer over op rotatiebasis naar Afghanistan eenheden sturen. Je praat over uiteindelijk staande organisaties en datgene wat de NAVO van ons vraagt. Dan ben je er niet, want je kunt het één keer ergens heen brengen. Het gaat om voortzettingsvermogen. We hebben de krijgsmacht en de landmacht behoorlijk verwaarloosd. We moeten met zijn allen opschalen. Dat betekent niet alleen voor ons om plannen te maken, budget te krijgen en de eenheden te bouwen. Ik zal het straks over de eenheden hebben. Ook dat je de industrie weet te stimuleren en weet te bereiken om de spullen voor ons te fabriceren. 00:07:42 - 00:08:14 Deborah: Hoe doen we dat? Gaan we op zoek naar meer van hetzelfde? Is van een stabilisatie-operatie naar een war fighting capable organisatie, is dat aantallen? Als ik terugdenk aan de Koude Oorlog toen we op ons hoogtepunt waren qua grootte en de hoeveelheid tanks en weet ik niet wat voor wapentuig we allemaal niet hadden. Dat is natuurlijk enorm geslonken. We zijn veel slimmer en meer in niches gaan zitten. Is het meer van hetzelfde kopen? Of gaan we verder? Omarmen we nieuwe technologie? 00:08:15 - 00:08:54 De heer Van Ockenburg: Toen ik commandant van Virtual Commander was, zei ik: back to the future. Een stapje terug om voorwaarts te gaan. We zijn bezig onze brigades te bouwen in Duitse divisies. Meer van hetzelfde doen we vooral met Duitsland. Ik hoor veel mensen in diverse media zeggen dat we Europees meer samen moeten doen. Ze moesten eens weten wat wij samen doen met Duitsland. Wat good enough is in Germany, is good enough for the Netherlands en vice versa. Dat is ook voor Commit aan de orde. Bij de procurement agencies die uiteindelijk de spullen moeten aanschaffen. 00:08:55 - 00:09:34 De heer Van Ockenburg: We kijken naar gezamenlijk technologieontwik...