Tjipcast

Waarom zou je ruimte maken voor meertaligheid in de klas?

Meertaligheid in de klas is allang geen uitzondering meer: steeds meer leerlingen groeien op met twee, drie of zelfs nog meer talen. Maar hoe benut je deze rijkdom op een manier die zowel het leren als het welbevinden van kinderen versterkt op school? In deze aflevering onderzoeken we wat er nodig is om écht ruimte te maken voor meertaligheid, niet als ‘extraatje’, maar als onderdeel van sterk onderwijs, stevige didactiek en een inclusieve schoolcultuur. Samen met leerkracht en initiatiefnemer van Kleurrijke taal Hanna Kuijs [https://www.linkedin.com/in/hanna-kuijs-b7407710?originalSubdomain=nl] en taal- en meertaligheidsexpert Saskia Versloot [https://www.ijsselgroep-vo.nl/over-ons/team/saskia-versloot] duiken we in de praktijk van meertalige klassen. We ontdekken hoe nieuwsgierigheid, kleine didactische aanpassingen en schoolbrede afspraken kunnen leiden tot meer betrokkenheid, hogere motivatie en betere toegang tot het curriculum voor alle leerlingen. Door diverse praktijkervaringen en concrete voorbeelden laten Hanna en Saskia zien hoe thuistalen niet iets zijn om weg te drukken, maar om te benutten — als kracht, als identiteitsbron en als middel om het Nederlands juist beter te leren. ⭐ Thuistaal als krachtbron: Meertaligheid helpt leerlingen om de Nederlandse taal beter te begrijpen en verhoogt hun betrokkenheid bij de les. 🌱 Identiteit & zelfvertrouwen: Het erkennen van de thuistaal versterkt het zelfvertrouwen, de identiteit en het sociaal-emotionele welzijn van leerlingen. 🧩 Praktische inzet: Kleine, haalbare stappen zoals taalportretten, duo-overleg in thuistaal en meertalige kringmomenten maken direct verschil. 🏫 Schoolbrede afspraken: Een gezamenlijke visie en heldere afspraken binnen het team zorgen voor inclusiviteit en voorkomen uitsluiting. 📚 Onderzoek ondersteunt aanpak: Recente studies laten zien dat meertalige didactiek zowel het leren van de vakinhoud als de taalontwikkeling bevordert. Hieronder vind je de bronnen die in de podcast voorbijkomen: Rapport Ruimte voor nieuwe talenten [https://www.poraad.nl/uploads/2021-12/ruimte_voor_nieuwe_talenten_0.pdf] Handboek meertaligheid in het onderwijs [https://pure.uva.nl/ws/files/186694304/handboek_meertaligheid-771926061.pdf] De openbare les van Jantien Smit [https://www.hu.nl/onderzoek/onderzoekers/jantien-smit] (scroll naar beneden) Op de site van het LOWAN [https://www.lowan.nl/po/organisatie/meertaligheid/] is ook veel achtergrondinformatie te vinden. Hieronder kan je de taalportretten ook als PDF downloaden. Het praktijkvoorbeeld over liften dat Hanna noemde is ontwikkeld in het kader van Leeslab, een samenwerking tussen de Hogeschool Utrecht en stichting Impuls aan lezen. Deze podcast maak ik samen met JSW [https://www.jsw.nl/], hèt vakblad voor het basisonderwijs. JSW is al jaren het naslagwerk voor leerkrachten en onderwijsprofessionals in het primair onderwijs. JSW is praktijkgericht, duidelijk en toegankelijk! En wist je dat JSW ook een thematisch deel heeft? Met zes rijke edities per schooljaar ben jij zo helemaal bij! Bijvoorbeeld nieuwsgierig naar ICT & Media, basisvaardigheden, sociaal emotionele ontwikkeling of actuele ontwikkelingen op het gebied van lezen? Kijk op JSW.nl [https://www.jsw.nl/]! Bekijk ons gesprek eens op YouTube! Het bericht Waarom zou je ruimte maken voor meertaligheid in de klas? [https://tjipcast.nl/lesgeven/waarom-zou-je-ruimte-maken-voor-meertaligheid-in-de-klas/] verscheen eerst op Tjipcast [https://tjipcast.nl].

Hoe krijgen we het fundament van het onderwijs op orde?

In deze aflevering praat ik met Jacquelien Bulterman [https://www.linkedin.com/in/jacquelien-bulterman-bos-82567418/] over haar boek Het lerarentekort, pleidooi voor vakmanschap [https://managementboek.nl/boek/9789464560466/het-lerarentekort-jacquelien-bulterman?affiliate=6755]. We bespreken de dieperliggende oorzaak van het lerarentekort: vakmanschap en kennisontwikkeling zijn uit elkaar gegroeid in Nederland. Simpel gezegd: tal van experts praten ‘over’ het onderwijs terwijl ze niet voor de klas staan. Terwijl de kennis van leraren die voor de klas staan geen echte ‘waarde’ heeft. Willen we het onderwijs weer in een opwaartse spiraal krijgen dan is het cruciaal wetenschap en praktijk weer bij elkaar te brengen. Maar hoe pak je dat aan? En waarom blijk dit in de praktijk zo lastig te realiseren? Wat kan je verwachten? 🔧 Vakmanschap centraal: Echte onderwijskwaliteit ontstaat wanneer leraren handelingskennis ontwikkelen en delen binnen de school. Wetenschap en experts ‘om de schoolcontext heen dienen zich hier dienstbaar aan op te stellen. 🔄 Kloof dichten tussen theorie & praktijk: Onderzoek krijgt meer waarde wanneer onderzoekers zelf regelmatig voor de klas staan en theorie samen met leraren ontwikkelen. 🧩 Context doet ertoe: Buitenlands onderzoek of modellen kunnen niet zomaar worden overgenomen; onderwijs vraagt altijd om contextgevoelige interpretatie. 👥 Samen verbeteren: Werkvormen zoals lesson study [https://www.nro.nl/onderzoeksprojecten/lesson-study-een-effectieve-professionaliseringsmethode] laten zien dat gezamenlijke lesvoorbereiding, uitvoering en reflectie de kwaliteit én professionaliteit versterken. 🏫 Systeemkeuzes zijn nodig: Minder functies buiten de klas, meer focus op vakinhoud en pedagogiek, en mogelijk een beroepsregister dat praktijkervaring verplicht stelt. Tjipcast wordt mogelijk gemaakt door: Klassewerkplek. Wetenschappelijke studies tonen aan dat gelukkige leerkrachten meer betrokken zijn, minder verzuimen en effectiever lesgeven, wat de onderwijskwaliteit verbetert en de werkdruk vermindert. Wil je meer weten over hoe zo’n gelukkige werkplek eruit kan zien? Check dan snel www.klassewerkplek.n [http://www.klassewerkplek.nl/]l [http://www.klassewerkplek.nl/] en doe mee! En Wetenswaardig. Wil jij thematisch onderwijs realiseren, op basis van directe instructie, rijke teksten, en ook nog eens volledig kerndoel dekkend zijn? Wetenswaardig is een compleet uitgewerkte lesmethode voor leraren in het primair onderwijs. Nieuwsgierig? Kijk op www.wetenswaardig.nl [http://www.wetenswaardig.nl/] voor meer informatie! Bekijk ons gesprek eens op YouTube! Het bericht Hoe krijgen we het fundament van het onderwijs op orde? [https://tjipcast.nl/innoveren/hoe-krijgen-we-het-fundament-van-het-onderwijs-op-orde/] verscheen eerst op Tjipcast [https://tjipcast.nl].

Aan de slag met het schoolcurriculum: Hoe vertalen teams kerndoelen naar het onderwijs in de klas? LIVE op het SLO-congres

Dit is de tweede LIVE podcast die ik maakte op het SLO-congres ‘samen van doelen naar onderwijs’. In deze aflevering staat de doorvertaling van kerndoelen naar schoolcurriculum centraal. We bespreken verschillende vragen van luisteraars en publiek. Hoe ga je als team aan de slag met de geactualiseerde kerndoelen? Hoe bouw je aan ‘curriculum bewustzijn’ in je team en wat zijn handige aanpakken om meters te maken in de dagelijkse praktijk? Hierover praat ik met Michelle Homburg [https://www.linkedin.com/in/michelle-homburg-nijhof-3b814550/], directeur Dalton IKC Plechelmus uit Hengelo. Ze deelt hoe ze met haar team vanuit een gedragen visie op leren, stappen is gaan zetten in het aanscherpen van het curriculum, de doorlopende leerlijn en de relatie met de dagelijkse lesactiviteiten. Ook aan tafel zit Geesje van Slochteren [https://www.slo.nl/@16616/geesje-slochteren/], projectleider curriculumontwikkeling op school verbonden aan het SLO. Geesje vertelt meer over hoe scholen aan de slag kunnen met hun curriculum nu de nieuwe kerndoelen er zijn. Ook bespreken we diverse tips en aanpakken om laagdrempelig in je school aan de slag te gaan. Ook aan de slag met je curriculum in gesprek met je schoolteam? Maak curriculumontwikkeling zo klein zodat het altijd slaagt. Deze materialen helpen je op weg: Teamgids curriculumanaly [https://www.slo.nl/thema/meer/curriculumontwikkeling/teamgidsen/@24018/teamgids-curriculumanalyse/]se [https://www.slo.nl/thema/meer/curriculumontwikkeling/teamgidsen/@24018/teamgids-curriculumanalyse/]: Ontdek samen met je team of jullie curriculum nog aansluit bij wat jullie beogen met jullie onderwijs. Met de teamgids curriculumanalyse onderzoek je met je team in drie bijeenkomsten of het huidige schoolcurriculum nog past bij jullie visie. Dit is een mooi startpunt voor gesprekken over de nieuwe kerndoelen.  Curriculair spinnenweb [https://www.slo.nl/thema/meer/curriculumontwikkeling/instrumenten/spinnenweb/inleiding/]: [https://www.slo.nl/thema/meer/curriculumontwikkeling/instrumenten/spinnenweb/inleiding/] Met het curriculumkleed op tafel kom je beter in gesprek over het curriculum. Het curriculair spinnenweb laat zien hoe alle onderdelen van een curriculum met elkaar verbonden zijn, met ‘visie’ als centraal vertrekpunt. Door bewust naar elk onderdeel te kijken, werk je aan een krachtig curriculum en bewuste keuzes.  Ontwikkelkaarten [https://magazines.slo.nl/ontwikkelkaarten-copy-1/]: De ontwikkelkaarten geven jou en je team denkvragen die je op weg helpen bij curriculumontwikkeling. De kaarten zijn verdeeld over de drie ontwikkelfases: analyse, ontwerp en evaluatie. Verzamel met je team de vragen die relevant zijn en zet de volgende stap in je ontwikkelproces.  Evaluatietool: [https://www.slo.nl/thema/meer/curriculumontwikkeling/grip-curriculumkwaliteit/]Vraag je je af of je schoolcurriculum kwaliteit heeft?Met deze evaluatietool stel je een plan op voor het evalueren van bijvoorbeeld een nieuw vak, projectonderwijs of onderwijsconcept. Je leert scherpe vragen stellen in elke fase van het ontwikkelproces.   Of kijk voor meer informatie op: https://www.actualisatiekerndoelen.nl/aan-de-slag   [https://www.actualisatiekerndoelen.nl/aan-de-slag] Bekijk ons gesprek eens op YouTube! Het bericht Aan de slag met het schoolcurriculum: Hoe vertalen teams kerndoelen naar het onderwijs in de klas? LIVE op het SLO-congres [https://tjipcast.nl/lesgeven/aan-de-slag-met-het-schoolcurriculum-hoe-vertalen-teams-kerndoelen-naar-het-onderwijs-in-de-klas-live-op-het-slo-congres/] verscheen eerst op Tjipcast [https://tjipcast.nl].

Welke stappen kan een onderwijsteam samen zetten naar meer werkgeluk?

In deze aflevering spreek ik met onderwijsleider Justa Heijm en leerkracht/bouwcoördinator Nienke Bruin van basisschool DOK 10 [https://bsdok10.nl/] in Amsterdam Noord. Ze blikken terug op zes jaar onderwijsontwikkeling en expliciteren hoe ze de school met het team stap voor stap ontwikkelden tot een plek waar werkgeluk, professionele groei en onderwijskwaliteit hand in hand gaan. We bespreken thema’s als het over investeren in een stabiel team, het versterken van basisvaardigheden van leerkrachten, het vieren van vooruitgang en de kracht van vertrouwen tussen collega’s, leerlingen én ouders. Hoe bouw je samen aan een school waar mensen graag werken én leerlingen het beste onderwijs krijgen? Een aantal highlights die in deze podcast voorbijkomen: ✨ Investeren in eigen mensen Door te stoppen met tijdelijke invallers en nieuwe collega’s zelf op te leiden, bouwde Doc 10 aan een stabiel en gemotiveerd team. 🧭 Duidelijke richting Het team werkte doelgericht: eerst de basisvaardigheden op orde, daarna pas inhoudelijke vernieuwing zoals thematisch werken. 🤝 Vertrouwen als fundament “We vertrouwen elkaar” is de eerste schoolregel. Vertrouwen werkt door in het team, richting ouders én in de hoge verwachtingen naar leerlingen. 📈 Vooruitgang zichtbaar maken Succes vieren en terugkijken op groei geeft energie, motivatie en versterkt het werkplezier. 🧩 Samen leren Door coaching, gezamenlijke lesafspraken en elkaar concreet te helpen ontstond een professionele cultuur waarin niemand het alleen hoeft te doen. Deze aflevering maak ik samen met Klassewerkplek [https://www.klassewerkplek.nl/]. Dit jaar brengen we samen scholen in kaart die erin slagen werk te maken van werkgeluk in het onderwijs en het predicaat Klassewerkplek dragen. We leggen de relatie met kwaliteit, samenwerken en hoge verwachtingen naar leerlingen! Kijk voor meer informatie op www.klassewerkplek.nl [http://www.klassewerkplek.nl/]. En Wetenswaardig. Wil jij thematisch onderwijs realiseren, op basis van directe instructie, rijke teksten, en ook nog eens volledig kerndoel dekkend zijn? Wetenswaardig is een compleet uitgewerkte lesmethode voor leraren in het primair onderwijs. Nieuwsgierig? Kijk op www.wetenswaardig.nl [http://www.wetenswaardig.nl/] voor meer informatie! Bekijk ons gesprek eens op YouTube! Het bericht Welke stappen kan een onderwijsteam samen zetten naar meer werkgeluk? [https://tjipcast.nl/ontwikkelen/welke-stappen-kan-een-onderwijsteam-samen-zetten-naar-meer-werkgeluk/] verscheen eerst op Tjipcast [https://tjipcast.nl].

Wat levert waarderend leren als veranderaanpak op in een school?

Hoe krijg je een school écht in beweging zonder wéér een nieuw project, plan of werkgroep te starten? In deze gaan we dieper in op het concept van waarderend leren (ook wel appreciative inquiry) als veranderaanpak voor scholen. Een praktische, positieve en onderzoekende aanpak. Bijvoorbeeld door op zoek te gaan van positieve ‘kiemen’ van de gewenste verandering en dat vervolgens te versterken. Of door niet alleen een probleem te analyseren, maar ook te zoeken naar plekken waar collega’s er wel in slagen succesvol te zijn. Ik spreek hierover met Eefje Teeuwisse [https://www.takeastep.nl/wie-we-zijn/] en Stefan van Langevelde [https://www.takeastep.nl/wie-we-zijn/], auteurs van het boek Waarderend leren als veranderaanpak [https://managementboek.nl/boek/9789491552076/waarderend-leren-als-veranderaanpak-stefan-van-langevelde]. Een boek dat dieper ingaat op de werkende principes achter waarderend leren als motor voor verandering. We bespreken diverse voorbeelden uit de onderwijspraktijk die laten zien hoe je hiermee aan de slag kunt gaan. Wat kan je verwachten? 🔍 Kijk naar wat werkt: Waarderend leren richt zich op momenten waarop het al wél lukt, en benut die inzichten als motor voor verandering. 🔄 Veranderen als proces: Geen zwaar project met plannen en stuurgroepen, maar beweging vanuit professionals zelf: waar zit energie en eigenaarschap? Waarom lukt het hun wel? 🌱 Kleine stappen, groot perspectief: Formuleer een inspirerende toekomst en werk daar naartoe met haalbare, directe acties. 🤝 Samen leren: Door lesbezoeken, onderzoekende dialoog en voorbeelden te delen ontstaat professionele groei en draagvlak voor verandering. 🗣️ Taal maakt verschil: Positieve, waarderende gesprekken creëren energie, versterken motivatie en helpen teams vooruit. Deze podcast wordt mogelijk gemaakt door: Klassewerkplek. Wetenschappelijke studies tonen aan dat gelukkige leerkrachten meer betrokken zijn, minder verzuimen en effectiever lesgeven, wat de onderwijskwaliteit verbetert en de werkdruk vermindert. Wil je meer weten over hoe zo’n gelukkige werkplek eruit kan zien? Check dan snel www.klassewerkplek.n [http://www.klassewerkplek.nl/]l [http://www.klassewerkplek.nl/] en doe mee! En Wetenswaardig. Wil jij thematisch onderwijs realiseren, op basis van directe instructie, rijke teksten, en ook nog eens volledig kerndoel dekkend zijn? Wetenswaardig is een compleet uitgewerkte lesmethode voor leraren in het primair onderwijs. Nieuwsgierig? Kijk op www.wetenswaardig.nl [http://www.wetenswaardig.nl/] voor meer informatie! Bekijk ons gesprek eens op YouTube! Het bericht Wat levert waarderend leren als veranderaanpak op in een school? [https://tjipcast.nl/leiderschap/wat-levert-waarderend-leren-als-veranderaanpak-op-in-een-school/] verscheen eerst op Tjipcast [https://tjipcast.nl].