
Smokkelbern de Podcast
Podcast door Omrop Fryslân
In 1942 begonnen Amsterdamse en Utrechtse studenten met het redden van Joodse kinderen, om ze uit handen van de Duitsers te houden. De kinderen werden naar pleeggezinnen op het platteland gesmokkeld. Honderden kinderen overleefden zo in Friesland de oorlog. In 'Smokkelbern, de podcast' de verhalen van die kinderen. Hoe hebben ze die tijd beleefd, dat ze ondergedoken zaten bij een Friese familie? En hoe ging het later met ze? Yn 1942 begûnen Amsterdamske en Utrechtske studinten mei it rêden fan Joadske bern, om se út hannen fan de Dútsers te hâlden. De bern waarden nei pleechgesinnen op it plattelân smokkele. Hûnderten bern oerlibben sa yn Fryslân de oarloch. Yn 'Smokkelbern, de podcast' de ferhalen fan dy bern. Hoe hawwe se dy tiid belibbe, dat se ûnderdûkt sieten by in Fryske famylje? En hoe gie it letter mei se? 'Smokkelbern' is een podcast en een serie Fryslân DOKs in het kader van het project 'De terugkeer van de Joodse kinderen'. Een samenwerking van Stichting de Verhalen, Tresoar, Omrop Fryslân, Friesch Dagblad en Leeuwarder Courant.
Probeer 7 dagen gratis
€ 9,99 / maand na proefperiode.Elk moment opzegbaar.
Alle afleveringen
11 afleveringen
Als kleine Joodse jongen dook Heinzi Blumenstein in de oorlog onder bij Johannes en Sjoukje Dijkstra. Zij woonden met acht kinderen op een boerderijtje aan de Dille, tussen Raerd en Easterwierrum. Heinzi werd Hans genoemd. Na de oorlog moest hij weg, naar zijn vader in New York. 'Ik heb er niet zin in om hier weg. Maar het zal wel moeten', schreef Hans in 1946 in een brief aan zijn vader. Na jarenlang in Amerika te hebben gewoond, ging hij terug naar Easterwierrum. Dáár voelde hij zich thuis. Samen met Sjoukje Dijkstra, kleindochter van zijn pleegouders, onderzocht hij hun gezamenlijke oorlogsgeschiedenis. Karen Bies en Gerard van der Veer zijn de makers van de podcast Smokkelbern, onderdeel van 'De terugkeer van de Joodse kinderen', een project van Stichting de Verhalen, Tresoar, Omrop Fryslân, Friesch Dagblad en Leeuwarder Courant.

De Joodse kinderen Clara Haagens en haar broertje Henk kwamen van het Zuid-Hollandse eiland Goeree-Overflakkee. Ze overleefden de oorlog elk bij verschillende pleegfamilies. Hun ouders kwamen om in het concentratiekamp. In deel 9 van de podcast Smokkelbern het verhaal van Clara, die als 'bonuskind' liefdevol opgevangen werd in het gezin van Hessel en Tjipke Robroch in Ferwert. Toen ze weg moest, werd dat een groot gemis voor mevrouw Robroch. Aan buurvrouw Feikje Hoogland kon ze later alles vertellen. Smokkelbern is een podcast van Gerard van der Veer en Karen Bies. Het is onderdeel van 'De terugkeer van de Joodse kinderen', een project van Stichting de Verhalen, Tresoar, Omrop Fryslân, Friesch Dagblad en Leeuwarder Courant.

In de oorlog werd het kleine Joodse jongetje Ids Boot naar Sneek gesmokkeld. Twintig jaar later kreeg hij van koningin Juliana toestemming zijn echte naam David Vischjager te veranderen in zijn onderduiknaam Ids Boot. Maar de worsteling over zijn identiteit en bij wie hij nu hoorde, bleef. Rond zijn veertigste kreeg Ids nachtmerries over zijn oorlogsgeschiedenis. Dat had niet alleen een grote impact op zijn eigen leven maar ook op zijn gezin. Zoon Ilan Boot vertelt aan Gerard van der Veer hoe de oorlog 76 jaar na dato nog steeds een rol speelt. De podcast 'Smokkelbern' wordt gemaakt door Gerard van der Veer en Karen Bies. Smokkelbern is onderdeel van 'De terugkeer van de Joodse kinderen', een project van Stichting de Verhalen, Tresoar, Omrop Fryslân, Friesch Dagblad en Leeuwarder Courant.

Op 7 januari 1944 werd de 7-jarige Eva Cohen ondergebracht bij het echtpaar Piet en Wimke Meinsma yn Jirnsum. Ze werd 'Marijke' genoemd. Omdat niemand mocht weten dat boven de manufacturenzaak van de Firma de Zee aan de Dorpsstraat een Joods meisje zat ondergedoken, moest Eva altijd stil zijn. Niet roepen, niet lachen, niet huilen. Dat is van grote invloed geweest op Eva's latere leven. In 'Ze moest altijd stil zijn' een interview met Eva Cohen. De podcast 'Smokkelbern' wordt gemaakt door Gerard van der Veer en Karen Bies. Net als de FryslânDOK-serie 'Smokkelbern' is de podcast onderdeel van het project 'De terugkeer van de Joodse kinderen', van Stichting de Verhalen, Tresoar, Omrop Fryslân, Leeuwarder Courant en Friesch Dagblad.

In deel 6 van de podcast Smokkelbern spreekt Karen Bies met historicus Hinke Piersma. Deze aflevering is getiteld: 'Moeders'. Het gesprek gaat over de Joodse moeders die hun kind weggaven aan wildvreemden, die beloofden het kind in veiligheid te brengen. "Het afstaan van je kind om het te redden is een verzetsdaad," zegt Hinke. Omdat een moeder niets liever wil dan het kind dicht bij zich te houden en het als haar taak ziet haar kind te beschermen. Het gaat ook over de gemankeerde, beschadigde moeders, die na de oorlog onder de moeilijkste omstandigheden probeerden een kind een toekomst te geven. Hinke is verbonden aan het NIOD en schrijft boeken en artikelen over onderwerpen uit de Tweede Wereldoorlog. Haar boek 'Zussen' (2017) gaat over drie Joodse zussen die hun leven en dat van hun dierbaren proberen te beschermen. Hinke Piersma is ook te zien in de Fryslân DOK 'Nergens thuis', als zij Mario Schijveschuurder helpt met het dossier van zijn vader Joseph. De podcast Smokkelbern wordt gemaakt door Karen Bies en Gerard van der Veer. Smokkelbern is onderdeel van 'de terugkeer van de Joodse kinderen', een project van Stichting de Verhalen, Tresoar, Omrop Fryslân, Friesch Dagblad en Leeuwarder Courant.
Probeer 7 dagen gratis
€ 9,99 / maand na proefperiode.Elk moment opzegbaar.
Exclusieve podcasts
Advertentievrij
Gratis podcasts
Luisterboeken
20 uur / maand