Theologie aan de gracht

In de het Nieuwe testament kom je het regelmatig tegen: lijden wordt als iets goeds gezien: je groeit erdoor in geloof, je komt dichterbij Christus. Maar over wat voor lijden gaat dit eigenlijk? En hoe werkt dat dan precies? Lijden is toch gewoon iets vreselijks. Myriam Klinker-De Klerck doet al jaren onderzoek naar deze teksten. Zij betoogt dat meer oog hebben voor de rol van eer en schaamte in de tijd van de Bijbel ons helpt om deze teksten beter te verstaan.    Myriam Klinker-de Klerck, “Lijden omwille van Christus” In: Armin Baum en Rob van Houwelingen (red.), Theologie van het Nieuwe Testament in twintig thema’s (Utrecht: KokBoekencentrum, 2019)   Myriam Klinker-De Klerck, “Paul’s View on Christian Suffering: Honor Discourse as a Lens” Journal for the Study of Paul and his Letters 10, no. 2 (2022), 121-137. https://research.tukampen.nl/ws/portalfiles/portal/41939801/Klinker_De_Klerck_M._Pauls_view_on_Christian_suffering.pdf [https://research.tukampen.nl/ws/portalfiles/portal/41939801/Klinker_De_Klerck_M._Pauls_view_on_Christian_suffering.pdf]   Doortje Smithuijsen, kapitalisme is seksisme – een pamflet (2024)  Peter Oakes, Philippians: From People to Letter. Society for New Testament Studies Monograph Series 110. (Cambridge: University Press, 2001).  David A. De Silva, The Hope of Glory. Honor Discourse and New Testament Interpretation. (Eugene Oregon: Wipf & Stock, 1999).  Editie van tijdschrift Theologia Reformata over eer en schaamte met een bijdrage van Myriam Klinker-De Klerck: https://ugp.rug.nl/TR/issue/view/5126 [https://ugp.rug.nl/TR/issue/view/5126]

De relatie van de kerk met de Joden en –na 1948– de staat Israël heeft een roerig verleden en heden. Wat kunnen we leren van het verleden op dit punt? George Harinck doet al jaren onderzoek naar de relatie kerk en jodendom en is deze aflevering te gast. Een genuanceerd gesprek over een complex en gevoelig onderwerp. En liggen er parallellen met het antisemitisme van vroeger en de houding ten opzichte van de moslims vandaag de dag?     * Kuyper, Liberalisme en Joden (Amsterdam: J.H. Kruyt, 1878). https://sources.neocalvinism.org/.full_pdfs/kuyper/liberalistenenjo00kuyp.pdf [https://sources.neocalvinism.org/.full_pdfs/kuyper/liberalistenenjo00kuyp.pdf]   * George Harinck, “Criticus en verdediger: een causerie naar aanleiding van Abraham Kuypers brochure Liberalisten en Joden uit 1878” Documentatieblad voor de Nederlandse Kerkgeschiedenis na 1800 XLV.97 (2022), 183-198. https://www.aup-online.com/docserver/fulltext/09237771/45/97/DNK2022.2.004.HARI.pdf?expires=1734360006&id=id&accname=guest&checksum=BAC60C8F1B3DB2E8FA7E6FF03733B0A2 [https://www.aup-online.com/docserver/fulltext/09237771/45/97/DNK2022.2.004.HARI.pdf?expires=1734360006&id=id&accname=guest&checksum=BAC60C8F1B3DB2E8FA7E6FF03733B0A2]   * George Harinck, “Bittersweet: Abraham Kuyper’s View on Jews in relation to the Reception of Gerhard Kittel’s View in Neo-Calvinist Circles in the Netherlands” 339-366 in: Lukas Bormann en Arie W. Zwiep (eds.), Auf dem Weg zu einer Biographie Gerhard Kittels (1888–1948) (Mohr Siebeck, 2022).  * George Harinck, “‘Toch blijft het altijd mogelijk…’. Abraham Kuenen en rituele moord door joden” (nog te verschijnen).  * George Harinck, “We mijden het noodzakelijke gesprek over de islam omwille van spanningen in de samenleving” Nederlands Dagblad (10 september 2024).

Arco den Heijer, Portraits of Paul's Performance in the Book of Acts: Luke's Apologetic Strategy in the Depiction of Paul as Messenger of God (Mohr Siebeck, 2021) . Arco den Heijer, "Reinheidstaal en doop in Lucas-Handelingen: Verkenning van Lucas 11:37-54, Handelingen 10, 11 en 15 en 22:16" in: Bart Koet en Nico Riemersma (red.), Het oog op Lucas-Handelingen: Bijdragen vanuit de Lucaswerkplaats (Amsterdam: SHA 2024).    Philo van Alexandrie, De schepping van de wereld (Damon, 2020). Philo van Alexandrie, Het leven van Mozes (Damon, 2014). Philo van Alexandrie, Over de Tien Woorden (Damon, 2011).   T. Kazen, Jesus and Purity Halakhah: Was Jesus Indifferent to Purity? (Winona Lake 2010). Yair Furstenberg, Purity and Identity in Ancient Judaism: From the Temple to the Mishnah (Bloomington 2023).   Bibleproject filmpje over heiligheid  [https://www.youtube.com/watch?v=lj7eENMj0R4]

Weinig ligt zo gevoelig in zowel kerk als samenleving als gender. Lois Oosterhof is bezig met een proefschrift over gender en theologie in het werk van de anglicaanse theoloog Sarah Coakley. Coakley is een creatieve denker die de genderkwestie opnieuw doordenkt vanuit de leer van de drie-eenheid en de praktijk van het gebed. Daarmee komt ze tot verrassende inzichten.    Richard Hooker, Of the Lawes of Ecclesiastical Politie (1594)  Oliver O’Donovan, Church in Crisis: The Gay Controversy and the Anglican Communion (Cascade Books, 2008).  Judith Butler, Gender Trouble: Feminism and the Subversion of Identity (1990).  Sara Coakley, God Sexuality & The Self: An Essay 'On the Trinity' (Cambridge University Press, 2013)  Anders Nygren, Agape and Eros (SPCK, 1953)  Heleen Zorgdrager, “Een theologie van verlangen: Sarah Coakley over gebed, Triniteit, seks en gender” in Frank Bosman (red.), Toptheologen. The Next Generation: Theologie aan het begin van de 21e eeuw (Berne Media, 2015). https://www.pthu.nl/over-pthu/organisatie/medewerkers/h.e.zorgdrager/downloads/zorgdrager-coakley-toptheologen.pdf [https://www.pthu.nl/over-pthu/organisatie/medewerkers/h.e.zorgdrager/downloads/zorgdrager-coakley-toptheologen.pdf]   Ad de Bruijne, Verbonden voor het leven: Een theologische-ethisch voorstel rond homoseksualiteit en seksuele diversiteit (KokBoekencentrum, 2022)  Bernardus van Clairvaux, Bruiloft I: preken op het Hooglied 1-23 (Damon, 2021)

Als het gaat over migratie en culturele diversiteit wordt vaak verwezen naar het boek Ruth. Koert van Bekkum deed onderzoek naar een passage die zowel omstreden als genegeerd is: Genesis 10, een lijst van volken en naties. Omstreden, want deze tekst werd gebruikt om rassenscheiding te legitimeren. Koert laat zien dat deze tekst het tegendeel betoogt. Koert van Bekkum, "These are the Clans of the Sons of Noah: Ethnic and Cultural Diversity in the Table of the Nations (Genesis 10)." in Marjo Korpel and Paul Sanders (eds.), Meaningful Meetings with Foreigners in the World of the Bible: Essays in Honour of Klaas Spronk on the Occasion of His Retirement (Leuven: Peeters, 2024), 281-291.