Betrouwbare Bronnen

De uitslag van de Amerikaanse presidentsverkiezingen op 5 november 2024 kwam veel sneller dan verwacht. Donald Trump [https://www.youtube.com/watch?v=PB6dlzBq6cU&ab_channel=ForbesBreakingNews] won. Inmiddels wordt dit resultaat door kenners diepgaand geanalyseerd; cijfers uitgeplozen, trends vastgesteld. Veel van wat de vele zelfbenoemde Amerika-deskundigen vertelden op ‘the day after’ blijkt toch echt anders te zitten. Het was bepaald géén aardverschuiving. Dit was niet 'the greatest comeback in history'. Er is geen sprake van een ongekend mandaat. Het is niet de sprong naar een nieuw tijdperk. Deze uitslag doet denken aan 1828. En het meest nog misschien aan 1940, althans zoals het ging in de roman The Plot Against America. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** 1] Geen aardverschuiving Trump won van Kamala Harris. Maar historisch uitzonderlijk is het feit dat hij voor de derde keer op rij minder dan de helft van de kiezers kon overtuigen. Hij won ook duidelijk minder kiezers dan Joe Biden in 2020 en overschrijdt de 50% niet, bij 76,7 miljoen stemmen. Harris haalde 74 miljoen stemmen en net iets meer dan 48%. De smadelijkste landslide was die van 1992. Jaap en PG vertellen over het drama van George H.W. Bush die ten onder ging tegen de gouverneur van Arkansas, Bill Clinton, hoewel die maar 43% won. De spelbederver was 'de Berlusconi van Texas', Ross Perot. Aan niemand doet Donald Trump méér denken. Episch waren de aardverschuivingen van Ronald Reagan in 1980 en nog meer in 1984. En de allergrootste overwinning was die van 1964 door president Lyndon Baines Johnson. Ook een zeer kleurrijke Texaan. Maar er schuilde ook tragiek en verdriet achter deze ongeëvenaarde triomf. 2] Niet dé comeback JD Vance riep op verkiezingsavond: “The greatest comeback in history”. Viktor Orbán leende ‘m meteen. Maar het is onzin. Trump lag de hele tijd vóór op Biden in de polls en Harris moest zich als underdog juist terugvechten. De GOP had het Huis en de halve Senaat ook al. Ze knokten samen tot het 50/50 werd. De echte comeback kid was Kamala Harris dus, maar ze scoorde net niet hoog genoeg. Welke presidenten waren wel zulke electorale tovenaars? Wie kwamen er roemrijk terug uit verloren posities? Diezelfde Bill Clinton in 1996. Jaap en PG vertellen hoe de Republikeinen de overwinning op de geheel mislukte eerste ambtstermijn van 'The man from Hope' zich uit de vingers lieten glippen. Een aanslag, een aarzelende kandidaat die bedankte en een extremistisch financieel beleid deden de Republikeinen toch nog de das om. De klassieke comeback was natuurlijk Harry Trumans triomf in 1948. Zijn tactieken en zijn strategie had team-Harris heel goed moeten bestuderen. Hij negeerde zijn opponent en streed tegen het 'do nothing Congress' en won in de rurale streken. 3] Geen echt mandaat Trump haalde niet meer dan 50 procent, won veelal dunbevolkte regio's en had geen heldere to do lijst. Zijn overwinning in het Huis is nipter dan ooit in de geschiedenis en in de Republikeinse fractie in het Huis van Afgevaardigden is het permanent gekrakeel. Vergelijk dat met eerdere presidenten. Barack Obama won fors in 2008 en met een glasheldere missie: een grote stimuleringswet tegen de kredietcrisis en enorme werkloosheid en de gezondheidszorg met Obamacare. Ook Reagan, LBJ en al helemaal Franklin Delano Roosevelt hadden een uiterst scherpe politieke focus op wat hun overwinning hen mest opleveren. 4] Geen nieuw tijdperk Het was Harris die zei: sla de bladzij om naar een nieuwe toekomst. Trumps campagne was allereerst wraak op het mislukte verleden. Wraak op zijn flop van 2020 toen in de pandemie de kiezers liever 'a safe pair of hands' kozen. Hij beloofde hen nu daarom een glanzend verleden. PG stipt de vele gouwe ouwen aan uit het Amerikaans verleden waar Trump mee kwam. Van een wet tegen illegalen uit 1798 tot het campagneliedje uit 1984, bij Reagans triomf. Van tol uit 1885 tot het afschaffen van het ministerie van Onderwijs in 1980. Zelfs Trumps plan met abortuswetgeving en dat onderwijsbeleid waren hondenfluitjes naar het 19e-eeuwse Zuiden. Trump staat dan ook in stil contrast met Republikeinse matadoren uit vroeger tijden. Van Theodore Roosevelt die de macht van kartels brak tot Dwight D. Eisenhower die brede welvaart voor de middenklasse vooropzette en grote infrastructuur. En natuurlijk Reagan met zijn fiscale hervormingen en het winnen van de koude Oorlog. 5] Hét rolmodel Waar spiegelt Trump zich dan aan als hij opnieuw het Witte Huis betreedt? Voor zichzelf is hij 'the greatest president ever’. Maar er is een opmerkelijke voorganger waarover hij vaak vertelt. Andrew Jackson. Die regeerde van 1829 tot 1837 en zijn jaren waren net zo turbulent als die van Trump. Hij was de eerste 'niet-elite' president, een generaal die het idool was van de gewone man en vrouw. Ook hij wilde wraak op een hem gestolen verkiezing. Hij haatte de elite en was een demagoog die zich van niemand of de wet iets aantrok. Met iedereen maakte hij heibel, zelfs ook hij met zijn vicepresident. "De tolk van de meerderheid en haar hartstochten" schreef zijn tijdgenoot Alexis de Tocqueville. Maar omdat Trump eigenlijk de hoofdpersoon is uit een tv-serie, een fictief personage, kan het niet verrassen dat hij meest lijkt om die president uit die magnifieke roman van Philip Roth. Dat verhaal speelt in 1940 en de kandidaat van de America First Party wint van FDR. De overeenkomsten met nu zijn groot. *** Verder luisteren 459 – Rolmodel George Washington [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/92f012be-cd93-4928-b3b3-5bef409c6bca] 405 - De Amerikaanse democratie in gevaar: het gevecht tussen Biden en Trump [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c922d41b-4fa0-42ca-b79c-9157a7542443] 360 - 4th of July: Mar-a-Lago, de plek waar het al 100 jaar gebeurt [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d3a58eb1-086c-4fb6-8688-6d87a37d3925] 345 - Leiders op leeftijd. Krasse knar Joe Biden is niet de enige [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d02bbefe-4e0a-481a-9e33-252e152fbf62] 319 - Lyndon B. Johnson, politiek genie en manipulator van de buitencategorie [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/a333928b-67b0-4639-bf0e-349f28d0ae9d] 289 - Donald Trump als gevaar voor de democratie - Joe Biden en zijn strijd voor de ziel van Amerika [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/3ed6b8bd-032c-42d1-a1e8-d388ab9d03ca] 281 - Fourth of July: Amerika reisgids voor politieke junkies [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d1f6fb79-49b3-456e-a7b3-b09ddf2a5ae8] 221 - Madam Speaker: de spijkerharde charme van Nancy Pelosi [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/e8781d8f-a367-4df5-9459-ab071fb9e4ac] 206 - 'Aardverschuiving': Michael Wolff over Donald Trumps laatste dagen als president. En: zijn bezoek aan Mar-a-Lago [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/f8bfcc2a-1aed-4fc6-8f52-1a78e1247205] 202 - 4th of July: Joe Biden in het spoor van LBJ [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/ec961d35-9624-4d6a-ad5d-8d9c6148ed49] (met als gast: Jan Paternotte) 185 - De Amerikaanse Burgeroorlog (1): Black Lives Matter en George Floyd, hoe de burgeroorlog op de VS nog altijd zijn stempel drukt [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/19ad2079-b9a7-4148-9851-be0b0fc5a234] 159 - Washington DC: na de afgang van Trump optimisme over Biden en Harris [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/fe83b4f2-8549-44a0-b6a6-8fd3e2c00fbf] 150 - De memoires van Barack Obama [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/59e8d2d6-c6d7-40d7-8a7c-4c37cb2c22fe] 146 - Amerikaanse presidentsverkiezingen: de machtsoverdracht [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/2937771c-4eb4-4a9c-aded-f331947b1afc] 142 - De smerigste verkiezingscampagnes in de Amerikaanse geschiedenis [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/2975aea6-29e6-4756-acfa-b331cbcf4f0c] 133 - Amerikaanse presidenten: boeken die je volgens PG móet lezen! [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/0df44f9b-c986-4d10-8c67-eef5ee20c2da] 121 - 4th of July special: Zakenlui als president van Amerika [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/0c2c882e-3a6b-4bba-9d50-05704e167c17] 111 - De onverwachte herrijzenis van Helmut Kohl – en van Truman, Merkel en Rutte [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/46ec57ee-ac2a-48fd-a85a-f2bc9d6e0b44] 57 - Alexis de Tocqueville wilde Amerika begrijpen [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/9d96c693-c6f4-440f-b04b-da45fb68dcab] 44 - Amerika Special: Michael Wolff over Donald J. Trump ** PG over Franklin D. Roosevelt [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/aa2196fd-86f5-494b-acb9-110ada6712b6] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:27:49 – Deel 2 00:51:43 – Deel 3 01:34:00 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].

De turbulentie in de actuele politiek is ongekend. Donald Trumps herverkiezing is één grote wraakoefening. De Duitse coalitie valt in heftige onderlinge verwijten uiteen en verzwakt de EU. En het kabinet-Schoof vertoont steeds meer haarscheurtjes. De 'vier pizzaslices' lijken zelfs niet meer samen in één doos te willen zitten. Alle reden, vinden Jaap Jansen en PG Kroeger, om even adem te halen en van enige afstand te analyseren wat hier gaande is. Want een kabinet waarvan staatssecretaris van Integratie Jurgen Nobel ‘een groot deel van de islamitische jongeren’ tot vijand van de samenleving uitroept, heeft alle reden om tot bezinning te komen. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Deze aflevering bevat een advertentie van Lendahand.com. Gebruik de code BETROUWBAREBRONNEN500 tijdens het afrekenen van je eerste investering om de garantie te activeren. De code is geldig tot en met 31 december 2024. Lendahand staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten. Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** In de geschiedenis is de fase van 'de eerste honderd dagen' van een nieuwe regering een iconisch begrip geworden. Maar het is nog geen 100 jaar oud. De oorsprong is een radiopraatje. Op 24 juli 1933 vertelde gloednieuw president Franklin Delano Roosevelt dat hij na een drie maanden lange wervelwind aan wetten, maatregelen en investeringsimpulsen ‘a mental picture’ wilde schetsen van zijn strategie daarbij. En zo werd 'The First 100 Days' een van de vele innovaties van politiek en bestuur waar FDR en zijn New Deal hun stempel op drukten. Donald Trump lijkt de start van zijn tweede termijn daar direct aan te ontlenen, heel anders dan in 2016. FDR werd sowieso de gouden standaard van daadkracht, durf, ongeremde energie en politiek machiavellisme van de buitencategorie. Zijn jeugdige opvolger in 1961, John F. Kennedy, was de eerste die ook zo'n 100 dagen-strategie ambieerde. PG vertelt in welk drijfzand en chaos Kennedy terecht kwam. Wellicht een schrale troost voor Dick Schoof. Ook in Duitsland kent de historie zo'n veelbelovend begin van een nieuwe leider. Willy Brandt heette niet voor niets 'de Duitse Kennedy'. Hoe hij zijn regering van jonge doeners na de lange jaren van de stokoude, autoritaire staatsman Konrad Adenauer startte, is politiek zeer leerzaam. In ons land liet Ruud Lubbers zien hoe je dat doet. Hij kon zijn strakke, lange termijn saneringsagenda met panache brengen, niet in het minst doordat de polder eieren voor zijn geld koos met het Akkoord van Wassenaar. PG vertelt hoe op het ministerie van Onderwijs de ambtelijke top niet meteen voor waar wilde aannemen, dat hun minister toch echt geheel in die geest van Lubbers zou gaan regeren. Schoofs eerste 100 dagen waren ongekend turbulent en stuurloos. Maar de premier zelf mag je daar niet als eerste verwijten over maken. Hij is de aanvoerder zoals de fractieleiders – Geert Wilders en Pieter Omtzigt voorop – zich die voorstelden. De anti-Rutte, de non-Lubbers. De fictie van ‘een extraparlementair kabinet’ maakte de partijloze premier nog ernstiger geïsoleerd. Zijn kabinet begon met vakantie, Olympische juichmomentjes en een geheel ondoorzichtig proces van het schrijven van een regeerprogramma, dat niet van de vier fracties zou zijn. Precies het omgekeerde van de aanpak van FDR of Lubbers. Verwarrender was daarbij dat het kabinet hoopte te beginnen als een harde correctie van daadkracht op de financiële puinhopen die Mark Rutte, Wopke Hoekstra en Sigrid Kaag zouden hebben achtergelaten. Het tegendeel bleek het geval. De begroting en economische ontwikkeling waren opbeurender dan iedereen voor mogelijk had gehouden. De zon gíng schijnen, maar door Kaag - niet door Wilders of Eelco Heinen. Ondanks alle ketelmuziek bleef het verder angstvallig stil. Het migratiebeleid is na 100 dagen blijven steken bij een bevestiging van de aanpak van VVD-staatssecretaris Eric van der Burg tijdens Rutte IV. NSC-staatssecretaris van Belastingen Folkert Idsinga stapte op. Het Belastingplan 2025 kreeg een meerderheid, maar het kwam zwaar gehavend uit het debat. En nog steeds is niet zeker of – en hoe – de Eerste Kamer het zal accepteren. En intussen vertrok nóg een staatssecretaris, Nora Achahbar van Toeslagen, ook NSC. Het team van deze partij lijkt funest verzwakt, terwijl haar leiding dat al was. En premier Schoof blijkt als partijloze ambtenaar niet over de gave te beschikken om zijn ploeg een gezamenlijk idee, een missie en ambitie te verlenen. Hij is van niemand en is politiek ook niemand. *** Verder luisteren 456 - De zeven crises van het kabinet-Schoof [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b679ced5-2a6f-417b-83e0-1cd701f4abbb] 452 - Wie is de baas in de coalitie? [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4ae547de-d25c-460d-98a8-4b5010d0609c] 448 - Premier zonder kompas [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/cadea232-77f4-48d3-8ff8-e6cccb46e855] 442 - Na de sportzomer van Schoof de hete herfst van Wilders [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b4ac1e54-fe74-446b-be86-12cc6c28d997] 438 –Het nieuwe kabinet als kleuterklas. De koning kun je niet spelen [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d98180ef-659e-4273-a0b1-56bb9c8e23aa] 428 – Dick Schoof, de 'premier van buiten', is de ultieme insider [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/9488f43f-1ea4-49b9-b223-b42dac778d26] 423 – Eerst zien, dan geloven – Rekenkamerpresident Pieter Duisenberg over de controle op de rijksuitgaven [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/f46ed50e-b5e7-430e-958f-8db017ce8d38] Afl. 44 – PG over Franklin Delano Roosevelt [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/aa2196fd-86f5-494b-acb9-110ada6712b6] 351 - Politiek als hartstocht: drie jonge bewindslieden uit het kabinet-Den Uyl vijftig jaar later [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4503ee74-f481-4818-a08e-8c0711561424] 298 - De Cubacrisis, dertien dagen die de wereld schokten. En: de angst voor nucleaire catastrofe nu [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/57cec7f6-101f-4c91-8955-2d031303d04c] 163 - De ondergang van de Sovjet-Unie: hoe een wereldmacht verdampte [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/0b674b5e-f7aa-4606-8b1e-b3340c796f25] 451 - 75 jaar Duitse Democratie [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/8c874fbc-a533-48b8-abc7-037fcadf8a0b] 461 - Ruud Lubbers zag het een slag anders [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c2c97419-89bc-4f85-8316-58d1bee4efcf] 310 – Nu 40 jaar geleden: Lubbers premier en de polder sluit historisch Akkoord van Wassenaar [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b3135d43-a132-4f80-874c-499c46a099d4] 213 - Van Agt/Den Uyl/Terlouw (1981), de verschrikkelijkste kabinetsformatie ooit [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/f838cba5-cd3d-4acf-b7ef-b918ccbfa9d5] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 (kabinet-Schoof) 00:19:29 – Deel 2 (historie: de eerste honderd dagen) 00:48:08 – Deel 3 01:04:15 – Deel 4 01:29:09 – Deel 5 (kabinet-Schoof) 01:54:12 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].

Met Poetins oorlog en de geopolitieke opmars van Xi's China is tot de landen van het Westen in één klap doorgedrongen hoe afhankelijk zij zijn van precies díe grondstoffen, metalen en halffabrikaten waar heel de hightech op draait. Ook die voor de energietransitie, de digitalisering en onze defensie. Het kabinet Rutte IV heeft vlak voor zijn afscheid daarom Allard Castelein benoemd tot grondstoffengezant [https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2024/03/27/allard-castelein-start-als-speciaal-vertegenwoordiger-grondstoffenstrategie]. Voor het eerst vertelt hij wat zijn werk inhoudt, wat hij gaan doen en hoe hij dat aanpakt. Jaap Jansen en PG Kroeger verkennen die unieke klus met hem op het toneel van een seminar van Invest in Holland in Lantaren/Venster in Rotterdam. Voor dit internationale publiek deden zij nog iets, een 'verzoeknummer'. De organisatoren daagden uit een 'echt Betrouwbare Bronnen verhaal' te vertellen over de historie van de Nederlandse geest van handel, ontdekkingen, wereldwijde contacten en unieke logistiek in deze delta van Europa met die enorme wereldhaven. This episode is mostly in English. The historical story starts from minute 11 and the conversation with Allard Castelein starts from minute 39. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door Invest in Holland [https://investinholland.com/how-we-help/invest-in-holland-network/]. En met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/home] Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** Deze editie begint met een historisch verhaal van PG. Hij duikt in het megaproject van logistiek, verkeer, scheepvaart, handel en geopolitieke heerschappij over Noordwest Europa en de Noordzee door de Romeinse keizer Claudius. Deze opmerkelijke heerser - een ernstig gehandicapt prinsje uit de Julisch-Claudische dynastie dat buitengewoon begaafd bleek te zijn - profileerde zich met grootscheepse publieke werken en als de vrij onwaarschijnlijke veroveraar van wat zelfs voorvader Julius Caesar niet lukte: Britannia. Zijn logistieke project in de Nederlanden legde de grondslag voor de regio Zuid-Holland als de delta van Europa. Zijn fameuze opvolger Hadrianus kwam er zelf poolshoogte nemen en verbleef in het havenstadje dat Claudius liet aanleggen. Dit 'Forum Hadriani' mocht zich voortaan naar deze keizer noemen; het huidige Voorburg, slaapstad van de residentie. Een tweede verhaal uit vroeger tijden brengt je rond 1250 naar een monnik uit onze streken die als gezant - niet voor grondstoffen! - namens koning Louis IX – Lodewijk de negende, later befaamd als Saint Louis - de reis van zijn leven maakt. Willem van Rubroeck brengt een missive van de koning naar diens collega elders. Niet de minste. De grootste heerser in de wereldgeschiedenis, Möngke, de kleinzoon van Dzjengis Khan. Zijn belevenissen onderweg en in de gigantische hoofdstad Karakorum zijn verbluffend. Het derde verhaal gat over een Rotterdamse handelaar Jan Joosten van Lodensteyn, die met het schip 'De Liefde' in 1600 als eerste aanlegde bij Edo, de hoofdstad van Japan. Daar begon een nieuw tijdperk. Allard Castelein heeft ook iets met Rotterdam: hij was tien jaar de CEO van de Haven van Rotterdam. Sinds een half jaar bestaat zijn werk uit het voor Nederland uitbouwen van een langetermijnstrategie rond 34 strategische grondstoffen die we zelf niet hebben. Castelein slaat in zijn eerste publieke optreden een reeks 'piketpaaltjes'. Van uitermate grote betekenis noemt hij de analyse en langetermijnvisie die Mario Draghi voor de Europese Unie op tafel heeft gelegd. Wezenlijk is, dat elke lidstaat daarbij zijn eigen rol oppakt. Het ene land kan zulke kritische grondstoffen in eigen bodem opspeuren, het andere kan grote kennis en technologische know how bij die mijnbouw inzetten of het aanjagen van een ambitieus 'recycling-pad' helpen bevorderen. De EU heeft een zeer ambitieuze gezamenlijke route op weg naar open strategische autonomie geschetst. Castelein ziet zeker waar dit wellicht al te gedurfd is, maar essentieel is volgens hem dat Nederland aan de slag gaat met een coalition of the willing en niet wacht op de langzaamste. Kennis en kunde is er op dit terrein in Europa en ons land meer dan voldoende. Het gaat nu om daadkracht in publiek-private samenwerkingsprojecten, waardoor de enorme afhankelijkheid van China op dit wezenlijke domein wordt teruggedrongen. Castelein begon een half jaar geleden met een opdracht voor twee jaar. Maar het bouwen van publiek-private centra, het aanknopen van Europese en wereldwijde connecties - zoals nu reeds met Australië en Canada, maar bijvoorbeeld ook met Namibië – gaat niet in een vloek en een zucht. Daarom is hij bereid voor een jaar of vier jaar bij te tekenen. *** Verder luisteren 446 - Doe wat Draghi zegt of Europa wacht een langzame doodsstrijd [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/7af41d6c-1463-4010-94df-a702f6f5cf08] 460 - VVD'er Silvio Erkens strijdt voor versnelling van het klimaatbeleid [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/24cb20fd-6374-4a27-b07c-252a18a324b1] 435 - Klimaat en Groene Groei: Sophie Hermans heeft grote ambities, maar wordt het haar mogelijk gemaakt? [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/6788a21d-d2c8-4124-a765-385ca22e7728] 431 - Kabinetsformatie: Handelsland Nederland staat op het spel [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/8f019a55-5189-4ed9-972a-3987b4de72c6] 427 - Europa wordt een grootmacht en daar moeten we het over hebben [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/84273d61-0203-4764-b876-79a25695bed1] 424 – Het Groot Europees Handelsdebat [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/6a93a9be-583f-4106-9f0d-e38c03eef07e] 409 - Nederland wereldwijd handelspartner, ook van communistisch Vietnam [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/83441298-e567-4a1f-b1fc-95414a2a9354] 309 - Acht miljard aardbewoners [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/0fbf4f04-4d72-4c8a-a660-7ef7e16ae624] 453 – 75 jaar Volksrepubliek China, waar is het feestje? [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/2268a339-e0ca-4d2a-85bd-2ec5c4b6a1ca] 306 - De gevoelige geopolitieke relatie met China [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/05aea6d2-35e8-4d84-9c04-db5af915ec35] 311 - De wereld volgens Simon Sebag Montefiore [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/caaa9aac-ea36-4633-9460-74da8adf4c2f] (in English) 256 - Na de inval in Oekraïne: 'Nu serieus werk maken van Europese defensiesamenwerking' [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/28bd6509-1c65-4bcf-b55f-78d857980689] 227 - Structureel extra investeren in onderzoek en ontwikkeling helpt de Nederlandse economie enorm vooruit [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d96f0366-5d04-4a87-aadf-e7bccbffc04d] 78 - Roberto Viola: Shaping Europe's Digital Future [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/33df95f8-3679-4ab2-a253-b1fa8cf719e9] (in English) *** Tijdlijn 00:00:00 – Intro 00:11:36 – Deel 1: historisch verhaal PG 00:39:06 – Deel 2: Allard Castelein 01:08:32 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].

Afgelopen week verscheen de monumentale biografie [https://www.boom.nl/geschiedenis/100-17616_Ruud-Lubbers] van Ruud Lubbers, ‘een politicus van de buitencategorie’, volgens zijn raadsadviseur tijdens het premierschap, Hans Borstlap [https://www.parlement.com/id/vges2yehaqod/h_hans_borstlap]. Jaap Jansen en PG Kroeger praten met hem en de twee auteurs, Johan van Merriënboer [https://www.ru.nl/personen/merrienboer-j-van] en Lennart Steenbergen [https://serieparlementairegeschiedenis.nl/author/lennart-steenbergen/] van het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis [https://www.ru.nl/cpg] van de Radboud Universiteit Nijmegen. *** Deze aflevering is opgenomen voor publiek tijdens de Dag van de christendemocratie van het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA [https://www.cda.nl/wi/over-het-wi] in de Buitensociëteit in Zwolle. De show is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Uitgeverij Boom stelt speciaal voor vrienden van de show vier exemplaren beschikbaar van de kloeke biografie. Daarover lees je als vriend meer informatie op de site. Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** 'Ruud Lubbers. Een slag anders' brengt een man tot leven van vele facetten, 'dimensies' om een typisch Lubberiaans woord te hanteren; bijzondere eigenschappen, eigenaardigheden, bijna geniale kwaliteiten en kwetsbaarheden. In het gesprek duiken we met de auteurs in de verassingen die hun boek brengt en vele aspecten van Lubbers' leven, functioneren, prestaties en ideeën. Zo bleek de oliecrisis bij de start van het kabinet-Den Uyl het ideale moment om zijn vernuft, vindingrijkheid, politieke handigheid én kwaliteiten als crisismanager te doen ontdekken. In één klap was de jonge minister van Economische Zaken een begrip, een bekende Nederlander, ook internationaal. Lubbers kwam uit een ongebruikelijk milieu. Dat van de aristocratie van Rotterdamse ondernemers, maar dan wel uit de kleine rooms-katholieke minderheid in dat dominant liberale wereldje. Die aparte achtergrond is hem altijd blijven kenmerken. Hij was een diepgelovig mens én ruimdenkend; altijd nieuwsgierig naar ideeën, overtuigingen en denkwerelden van anderen. Duidelijk wordt dat juist een man als Lubbers paste bij de culturele en politieke veranderingen van de jaren ’70. Politieke vernieuwing, de opmars van jongeren, doeners die geen 'excellentie' meer waren, maar een trui droegen en opeens een voornaam bleken te hebben. Lubbers leerde genieten van politieke en intellectuele strijd, leerde politiek nuttige zelfbeheersing, schitteren in Kamerdebatten en aandacht en succes bij de media. Door onverwachte gebeurtenissen werd hij de fractieleider van het CDA en vervolgens minister-president. De auteurs komen met vele boeiende inzichten. En PG, destijds werkzaam voor Lubbers, vertelt persoonlijke belevenissen. Duidelijk is dat Lubbers het moderne premierschap heeft vormgegeven: een ‘global player’ in het Torentje. Zijn faam in Europa en wereldwijd was al snel gevestigd, mede door de Koude Oorlog en kruisrakettenkwestie. Margaret Thatcher, George H. W. Bush, Rajiv Gandhi - en wat mopperend - zelfs François Mitterrand hadden hem hoog zitten. Cruciaal voor zijn succes was de wederzijdse inspiratie en kritische sturing van het 'gouden duo' Lubbers en Jan de Koning. Daarbij was opvallend dat Lubbers een 'low profile' hield; hij was geen man van opsmuk en jolige media. Hij was een zich met alles bemoeiende premier, maar nooit een zonnekoning. Hij dacht mee, agendeerde en bespeelde Den Haag als geen ander. Borstlap noemt het vertrek van De Koning na twee kabinetten ‘een ramp’. Zowel voor Lubbers zelf, als voor het land, want ‘zijn derde kabinet was zwak, de spirit was eruit’. Die heel zijn leven kenmerkende nieuwsgierigheid naar nieuwe dingen en boeiende mensen bleek ook uit Lubbers' ontdekking van het milieuvraagstuk - al in zijn Rotterdamse bedrijfsleven-jaren - en hoe dit na zijn premierschap zich verdiepte in aandacht voor het klimaatvraagstuk. Met zijn pleidooi met Gorbatsjov voor het 'Earth Charter' zette hij wereldwijd een agenda van allure. Zo raakte hij bevriend met de lievelingsdochter van Thomas Mann, 'Medi', onthult PG. Het leven van Ruud Lubbers was niet zonder tragiek. Al voor hij premier werd kreeg hij een nauwe en warme band met koningin Beatrix en haar gezin. Die verdiepten zich toen prins Claus lang en ernstig ziek werd. Lubbers bekommerde zich zeer om hen, zijn vrouw Ria ‘kreeg een punthoofd’ van het staatshoofd als nogal hulpeloze moeder. Dankbaarheid van het Oranjehuis hoefde Lubbers in zijn laatste jaren niet meer te verwachten. Beatrix sneed meedogenloos de banden door na enkele door Lubbers goedbedoelde anekdotes uit de privésfeer in Nieuwsuur. Ook dat was weer 'een slag anders' dan je zou verwachten. Geen wonder dat over dit boek en de mens Lubbers nog lang niet alles gezegd is. Zelfs niet in Betrouwbare Bronnen. *** Verder lezen De monumentale biografie [https://www.boom.nl/geschiedenis/100-17616_Ruud-Lubbers] *** Verder kijken Remmers ontmoet Ruud Lubbers, fractievoorzitter van het CDA (Veronica, 1979) [https://www.youtube.com/watch?v=nBIOj8uPtBg&ab_channel=BinnenhofNL] Hoge Bomen: Ruud Lubbers (AVRO, 2003) [https://www.youtube.com/watch?v=dzjf8tNYnY0&t=738s&ab_channel=BinnenhofNL] Andere Tijden special: Het geheim van Ruud Lubbers (NTR-VPRO, 2013) [https://www.youtube.com/watch?v=6wW1Gb9YlAc&ab_channel=powertube66] *** Verder luisteren naar De mens Lubbers in 127 - De geheime politieke memoires van Ruud Lubbers [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/93057795-175f-4736-a1a8-563a654726c8] Zijn geschiedenis en zijn tijdgenoten 351 - Politiek als hartstocht: drie jonge bewindslieden uit het kabinet-Den Uyl vijftig jaar later [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4503ee74-f481-4818-a08e-8c0711561424] BB 161 - Hans van Mierlo, een politieke popster [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/971dca8a-af1b-4e9e-88c6-df5df95d49d2] BB 164 - Dries van Agt, eigenzinnig politicus, paradijsvogel, wereldburger [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/8e7db847-1a51-483f-a351-0fd1ab1ca68f] 213 - Van Agt/Den Uyl/Terlouw (1981), de verschrikkelijkste kabinetsformatie ooit [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/f838cba5-cd3d-4acf-b7ef-b918ccbfa9d5] 310 – Nu 40 jaar geleden: Lubbers premier en de polder sluit historisch Akkoord van Wassenaar [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b3135d43-a132-4f80-874c-499c46a099d4] 385 - Jan de Koning en het verschil tussen een greppel en de laatste gracht [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/77d9e173-302f-44cb-9186-d78a4a89592b] 15 - George Bush Ruud Lubbers op de vingers tikte [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/de357496-2555-4737-8671-4c2e0b2a5a2e] BB 119 - Elke machtsoverdracht in het CDA is een drama [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/68162e51-f925-4233-b7d8-09cb915dcc04] 87 - Het tragische laatste jaar van kabinetten [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen?q=87] 38 - Elco Brinkman: 'Het incident regeert' [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/29723a6e-6ec4-49ce-9354-07fdc118b9cb] 64 - Wim Kok, een leven op eigen kracht - gesprek met biograaf Marnix Krop [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/44962077-a973-4459-969c-812d1efac686] 153 - Het CDA en de tand des tijds [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/9fdb548f-ded1-4ba8-8d99-5a7546727e87] 401 - Adieu Dries! [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/fde60cff-8fff-4be3-8a12-f8ba3ad9446e] 79 - 'Nederland is nog steeds ziek': Hans Borstlap over zijn ingrijpende plannen voor de arbeidsmarkt [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/2dece88c-403b-4f63-98fa-302ec7800279] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:35:52 – Deel 2 01:02:41 – Deel 3 02:05:33 – Einde  Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].

Toen de coalitie onder Schoof gereed was, viel één ding wel zeer op. Ondanks getetter van PVV en BBB tegen het klimaatbeleid van Rob Jetten in Rutte IV, bleef diens beleid grotendeels overeind. Het was de VVD die hier continuïteit had geëist. De liberalen zetten met Sophie Hermans zelfs een vicepremier op deze portefeuille. De VVD kwam van ver. Vanwaar deze bekering? En wat wil de VVD nu het Planbureau voor de Leefomgeving heeft berekend dat ‘het tempo eruit is’. Jaap Jansen en PG Kroeger praten anderhalf uur met Tweede-Kamerlid Silvio Erkens [https://www.tweedekamer.nl/kamerleden_en_commissies/alle_kamerleden/erkens-spa-vvd]. En met Olof van der Gaag van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie [https://www.nvde.nl/] en met donaties van luisteraars. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Het gesprek vond plaats bij Mijnwater in Heerlen [https://mijnwater.com/]. Deze aflevering bevat een advertentie van Lendahand.com [https://www.lendahand.com/nl-NL/projects], met het verhaal over Maryam in Nairobi [https://www.lendahand.com/nl-NL/blog/882-van-lening-tot-levensverandering-4-keniaanse-onderneemsters-vertellen]. gebruik de code BETROUWBAREBRONNEN500 tijdens het afrekenen van je eerste investering om de garantie te activeren. De code is geldig tot en met 31 december 2024. Lendahand staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten. Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** Silvio Erkens erkent dat de VVD-campagne van 2023 niet meteen opviel door een zwaar accent op duurzaamheid, klimaatvragen en energietransitie. Maar hij had niet voor niets over het ambitieuze pakket klimaatbeleid van Rutte IV onderhandeld. Daar staat hij nog steeds voor, zegt hij. “Voor burgers en bedrijven is helderheid over continuïteit van beleidsplannen essentieel. Zowel voor investeringen in grote transities, als voor de betrouwbaarheid van de overheid.” Erkens slaat piketpaaltjes voor inhoudelijk debat en concreet beleid. Hij onderstreept dat Sophie Hermans - zoals elke andere minister bij Schoof - 'moet leveren'. De VVD zit daar bovenop, belooft hij. De zorgelijke berekeningen door het PBL vereisen een duidelijk antwoord hoe Nederland zijn klimaatdoelen wél kan halen. Komend voorjaar moeten de extra maatregelen op tafel liggen, ondanks ‘ketelmuziek’ van BBB, die een pas op de plaats wil. Hij wijst erop dat de uitvoering van veel al vastgestelde plannen – bijvoorbeeld voor het elektriciteitsnet - stroperig en bureaucratisch gaat. Dat moet veel sneller. En Erkens is nog altijd voorstander van de verplichte warmtepomp, ook al glorieerde op dit punt Wilders. Hoe kun je versnellen als volgens het regeerprogramma 22% van de betrokken ambtenaren weg moet? Daar is Erkens duidelijk nog niet uit. De ministers moeten hier 'een visie' voor neerleggen, zodat de noodzakelijke experts niet verdwijnen. Olof van der Gaag hekelt het ‘zigzagbeleid’ van het kabinet-Schoof: wel de doelen handhaven, maar tegelijk op meerdere ministeries beleid in gang zetten of afschaffen wat dit bemoeilijkt. En grote industrieën als chemieconcern Dow, kunstmestfabriek Yara, Shell en BP hebben honderd projecten klaarstaan, maar wachten nog op afspraken. Hoe kom je dan snel tot groene industriepolitiek, waar bijvoorbeeld het Europese rapport van Mario Draghi voor pleit? Ondertussen schrijft Silvio Erkens ook nog initiatiefwetten [https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/wetsvoorstellen/detail?qry=wetsvoorstel%3A36318&cfg=wetsvoorsteldetails] en pleit hij vurig voor het snel bouwen van vier nieuwe kerncentrales en als het even kan ook nog kleintjes [https://www.vvd.nl/nieuws/versneld-kleine-kerncentrales-bouwen/], bijvoorbeeld in Limburg. Als Kamerlid heeft hij zijn handen vol. *** Verder luisteren 435 - Klimaat en Groene Groei: Sophie Hermans heeft grote ambities, maar wordt het haar mogelijk gemaakt? [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/6788a21d-d2c8-4124-a765-385ca22e7728] 425 - Een oprecht akkoord [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/58309ee5-7542-48f0-9c60-67188d37de1c] 446 - Doe wat Draghi zegt of Europa wacht een langzame doodsstrijd [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/7af41d6c-1463-4010-94df-a702f6f5cf08] 454 - Hoe Nederland als kennisland steeds weer vastloopt in bestuurlijke spaghetti [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/e974b3f9-b00e-4019-8eae-c93aacccb90f] 415 – Klimaatbeleid: de inhaalslag van Nederland in Europa [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b6c685db-4cdd-4135-a8b7-f148ede7238d] 389 - De lange en hobbelige weg naar een klimaatneutraal Nederland [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4f1a53f7-01a8-482f-9d8d-873ffa005f3d] 369 - Rob Jetten wil een ideeënstrijd rond het midden en een lossere verhouding tussen Kamer en kabinet [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/6c04c7bb-7d1d-4ad4-9e18-39750951de37] 358 - Ligt het ambitieuze klimaat- en energiebeleid op koers? Gesprek met Henri Bontenbal (CDA) [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/a157fa76-9412-4707-bc3b-f52a157aa6b1] 338 - Hoe de stikstofcrisis de energietransitie vertraagt. En: wat intussen wél met sprongen vooruitgaat [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/44ca8c95-3d97-4311-ae55-f56bc5dd165c] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:57:01 – Deel 2 01:19:37 – Deel 3 01:30:23 – Einde  Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].