Betrouwbare Bronnen

In de verkiezingscampagne voor de Tweede Kamer was het een centraal thema. Woningnood, bestaanszekerheid, de vastgelopen huizenmarkt, geen plek, te weinig bouwambities. De discussies over 'de woningmarkt' zijn opnieuw fel. Ineens werd 'volkshuisvesting' een actueel in plaats van belegen begrip. Een oud verhaal is weer helemaal nieuw. Jaap Jansen en PG Kroeger zien politieke, sociale en culturele overeenkomsten tussen de naoorlogse wederopbouwjaren met hun noden en ambities en die van nu. Dit jaar viert een sleutelspeler in die ontwikkeling haar vijftigjarig jubileum: de Vereniging Eigen Huis. Met oprichter Henny van Herwijnen en algemeen directeur Cindy Kremer duiken ze in de uitdagingen van toen en de opmerkelijke actualiteit van de problemen nu. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Vereniging Eigen Huis [https://www.eigenhuis.nl/?gad_source=1&gclid=Cj0KCQjw6PGxBhCVARIsAIumnWauqiETJn1gDci6PdXotkVPIvuGmtu51uu-9mmC1Wyh7v8qDv0SDZIaAppNEALw_wcB] en met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Op 16 mei leidt Jaap in Nieuwspoort een debat over internationale handel [https://vriendvandeshow.nl/bb/posts/debat-over-internationale-handel-met-kandidaten-europees-parlement-kom-ook] met lijsttrekkers en kandidaten voor het Europees Parlement - kom ook! Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** 1945. Het gehavende Nederland was bevrijd, maar de woningnood was al voor de oorlog nijpend. Gebrek aan publieke investeringsruimte, een koloniale oorlog en vanaf 1946 de babyboom verergerden de ellende alleen maar. Na 1950 begon dankzij de Marshallhulp en inspiratie uit Amerika, Duitsland en zelfs van Stalins bewind een inhaalrace. In 1962 opende koningin Juliana in Zwolle de miljoenste nieuwbouwwoning. [https://www.martjankuit.nl/het-woelige-leven-van-een-zwolse-portiekflat/] Toen de woningnood gelenigd leek kwam een fase van meer experimenten, individualisering en nieuwe doelgroepen. In 1974 werd de Vereniging Eigen Huis opgericht. Politieke beginselen als 'bezitsvorming', 'eigen verantwoordelijkheid' en 'zelfstandig leven' kwamen bijeen in het bevorderen van het eigen woningbezit met huiseigenaren als onafhankelijke burgers. Henny van Herwijnen vertelt kleurrijk over zijn experimenteerlust met bewindslieden (Jan Schaefer!), moderne media (spotjes bij de TROS!) en dienstverlening. De vereniging groeide van 5.000 leden in het eerste jaar naar 800.000 nu. In de paarse jaren kwam een thatcheriaans beleid in de mode. Liberalisering was het parool. Ook van de woningmarkt. Maar bestond die markt wel? Van Herwijnen kruiste hierover de degens met Johan Remkes, staatssecretaris in Paars II. Het debat laait nu weer op. Directeur Cindy Kremer benadrukt dat woningnood bestrijden veel meer is dan 'capaciteit bouwen’ Het vereist een grondige visie op de samenleving met toekomstperspectief. Zoals in de wederopbouwjaren. De complexiteit van de uitdagingen is nu overigens wel groter. Starters eisen een plek en ook de vergrijzing moet goed worden opgevangen. Bovendien vergen het klimaatprobleem en de verduurzaming heel nieuwe oplossingen, zoals de Vereniging Eigen Huis liet zien met het openbreken van de energiemarkt. Volgens Cindy Kremer en Henny van Herwijnen moet een nieuw kabinet allereerst een breed gedragen perspectief schetsen voor ons land in de komende decennia. Met voor iedereen die dat wil een eigen huis, een plek onder de zon. *** Verder lezen Website Vereniging Eigen Huis [https://www.eigenhuis.nl/nieuws] Canon van de volkshuisvesting [https://www.canonsociaalwerk.eu/0000_boekvolkshuisvesting/Canon_volkshuisvesting_site.pdf] *** Verder luisteren 415 – Klimaatbeleid: de inhaalslag van Nederland in Europa [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b6c685db-4cdd-4135-a8b7-f148ede7238d] 389 - De lange en hobbelige weg naar een klimaatneutraal Nederland [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4f1a53f7-01a8-482f-9d8d-873ffa005f3d] 338 - Hoe de stikstofcrisis de energietransitie vertraagt. En: wat intussen wél met sprongen vooruitgaat [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/44ca8c95-3d97-4311-ae55-f56bc5dd165c] 43 - Liberaal denker Witteveen [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/2f944a46-f9bf-46cc-bba8-9f0edabde41c] 273 - Opnieuw actueel: 75 jaar Marshall Plan [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/28792df9-eb00-4adf-af7d-d11f5d4478d3] 351 - Politiek als hartstocht: drie jonge bewindslieden uit het kabinet-Den Uyl vijftig jaar later [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4503ee74-f481-4818-a08e-8c0711561424] 325 - De mythe van Joop den Uyl; het spookbeeld van Mark Rutte [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/1336a8af-568a-4583-9778-47619944cac4] 123 – Hoe de PvdA in de greep kwam van het neoliberalisme [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4fbb87cc-6d18-45db-82c1-d43b2a11065b] 64 - Wim Kok, een leven op eigen kracht - gesprek met biograaf Marnix Krop [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/44962077-a973-4459-969c-812d1efac686] 120 - Roel Bekker: Waarom bij de overheid dingen zo vaak fout gaan [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/a2d44af3-4a3b-4ba1-bed9-7669047afacf] 97 - Bijzondere ministersposten in bijzondere tijden [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/91ae3b69-b025-4f9f-89ba-ac6e9e582776] 74 - Nooit Gebouwd Den Haag [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/7ab91842-43ef-46a2-a26b-ef81a9dfb3f1] 44 - President Franklin Delano Roosevelt [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/aa2196fd-86f5-494b-acb9-110ada6712b6] 385 - Jan de Koning en het verschil tussen een greppel en de laatste gracht [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/77d9e173-302f-44cb-9186-d78a4a89592b] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:45:33 – Deel 2 01:13:27 – Deel 3 01:32:11 – Einde  Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].

Een week voor hij afgelopen kerst overleed schreef hij de laatste zinnen van zijn Erinnerungen [https://www.buecher.de/artikel/buch/erinnerungen/69714895/#product_description]. Wolfgang Schaüble was de langst dienende parlementariër van democratisch Duitsland, een kampioen in politiek en bestuur, vurig Europeaan, fijnzinnig, bewonderd en gevreesd. Zijn memoires kwamen geheel onverwacht. Zijn een politieke sensatie. Jaap Jansen praat met PG Kroeger over dat rijke boek, dit dramatische leven, de finesses van de staatsman, zijn hardheid, zijn humor en zijn blijvende betekenis. Vanuit Berlijn praat liberaal Bondsdaglid Otto Fricke mee. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** Schaüble vertelt openhartig, verrassend fair en zelfkritisch over zijn belevenissen als Bondsdaglid vanaf 1972 en hoe hij met Helmut Kohl als Junge Wilde hun bedaagde CDU openbraken. Vanaf 1983 is hij zelf ineens de op één na machtigste man in Kohls regering. Hij raakt meteen verzeild in de meest geheime, riskante situaties als directe contactman met de dictatuur in Oost-Berlijn. Schaüble beleeft zo van binnenuit de ondergang van het Oostblok en de Stasi-tirannie. En de absurdistische kanten daarvan tijdens een wandelvakantie. De val van de Muur maakte dat hij de klus van zijn leven kreeg: in een moordend tempo onderhandelen over de Wiedervereinigung van Oost en West. In die historische dagen ontdekt hij de dan nog onbekende Angela Merkel. Dramatisch zijn de verhalen in zijn boek over de moordaanslag op hem direct na het eenheidsfeest; de ondergang van Kohl in het Parteispendenskandal en hoe Merkel hem een tweede loopbaan gunt. Die maakt hem nog meer een Europees staatsman. Onthullend vertelt hij over de Eurocrisis, de Griekse troebelen en over de worsteling met zijn eigen partij, met Merkel, de liberalen en de sociaaldemocraten en zijn zwak voor de Grünen. Otto Fricke zag het van dichtbij gebeuren. Zijn perspectief als FDP'er en gedreven parlementariër is dan ook extra interessant. Hij merkte Schaübles hardheid, ook tegen zichzelf trouwens, maar ook de humorvolle warmte én zijn onmiskenbare zwak voor vrouwen als Ursula von der Leyen: pittig, intelligent en ambitieus. De passie voor Europa deelde Fricke met de CDU-staatsman. En die voor de finesses van het politieke vak. Vol vuur vertelt hij over hun permanente worsteling met begrotingen en belastingen en hoe spannend en allerminst saai-technisch dat was. Ook zag hij van dichtbij Schaübles complexe relaties met zowel de patriarch Kohl als de modererende Merkel met haar Schritt für Schritt. Vaak hadden ze pittige meningsverschillen, geen 'strijd', wel 'dispuut' op een hoog intellectueel, ideologisch en politiek niveau. Fricke vertelt ook over Schäubles wijze, kort en scherp geformuleerde inzichten. Over geld, macht, democratie, leiderschap. Over waarom de DDR wel ten onder moést gaan. Zijn rolstoel. Fouten en ongewisheden bij de Euro. Zijn geloof én geestelijke Liberalität als conservatief uit het ruimdenkende Baden. Natuurlijk komen Schaübles liefdes aan de orde: Frankrijk en klassieke muziek. Fricke kreeg kippenvel toen president Emmanuel Macron in Berlijn in zeer goed Duits de laatste eer bracht aan Frankrijks vriend. En we eindigen met Richard Wagners Der Engel. *** Verder lezen Wolfgang Schäuble - Erinnerungen [https://www.buecher.de/artikel/buch/erinnerungen/69714895/#product_description] *** Verder kijken Wolfgang Schäuble ist tot: Wie er zur Politik-Legende wurde (ZDF) [https://www.youtube.com/watch?v=biJBbYw4e8M&t=2s&ab_channel=ZDFheuteNachrichten] Wolfgang Schäuble - Lebenslänglich Politik (SWR) [https://www.ardmediathek.de/video/swr-aktuell-baden-wuerttemberg/wolfgang-schaeuble-lebenslaenglich-politik-oder-zum-tode-von-wolfgang-schaeuble/swr-bw/Y3JpZDovL3N3ci5kZS9hZXgvbzE5NzU4Mzc] Macron ehrt Schäuble im Bundestag mit auf Deutsch gehaltener Rede (AFP) [https://www.youtube.com/watch?v=Mx37T8I3qP8&ab_channel=AFPDeutschland] *** Verder luisteren 135 - 30 jaar Duitse eenheid: Carlo Trojan, de Nederlander die meeonderhandelde [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/666dd29d-eb2e-4181-a37e-f15f928099dd] 84 - Hoe Kohl met Gorbatsjov de Duitse eenwording regelde [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4e32b2e6-a36c-40d4-b272-a0320cd126e4] 72 - 'Wir sind ein Volk!', December 1989: Helmut Kohl spreekt in Dresden + Geheim gifwapen Sovjet Unie [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/32bfabe8-b38d-4381-9d23-c27e5e1cd0c6] 61 - PG Kroeger over de val van de Berlijnse Muur [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/e4d8d234-6114-4abe-8b35-c37cb399a420] 53 - 1989 - PG en de viering van 40 jaar Deutsche Demokratische Republik [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/6448192a-71d1-4bf2-bc91-10576ff8a196] 46 - De zomer van 1989 [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/103c5869-813f-461b-8da3-0e298fd87493] 276 - 30 jaar politiek, 16 jaar bondskanselier en de hond van Poetin: Angela Merkel blikt terug [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/36b9d4b1-ab93-42e6-899b-dcb671a31a75] 218 - Angela Merkel, een bijzondere bondskanselier - gesprek met biograaf Ralph Bollmann [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/ad55e3d9-c3b3-4f47-9f2a-1b8f1b19ab9e] 42 - Merkels vertrouweling Elmar Brok: 40 jaar Europese geschiedenis [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/01f7d56e-6eb1-467c-bc6f-0ef5e5b0dc7d] 331 – De Groenen 40 jaar in de Bondsdag: van ‘narrenschip’ naar solide regeringspartij [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/17af7e16-d605-4cf0-bdb4-49e14e4f5daa] 321 - Umwertung aller Werte - Parijs en Berlijn van elkaar vervreemd op hun eigen feest [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/940b3b86-08bc-46f8-b5e9-121564697eca] 302 - De Frans-Duitse motor hapert. Gesprek met Bondsdaglid Otto Fricke [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/5582ded0-2a6a-4a87-b3dd-6a2b7f3a88d9] 290 - Bondskanselier Olaf Scholz en de razendsnelle ontwikkeling van de EU [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c7fffdb1-a776-4113-bb5d-7ce160ca6ee9] 02 - Jeroen Dijsselbloem en Coen Teulings over de Eurocrisis [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c2624e4e-7ba4-4177-85e7-ca71c2947621] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:37:58 – deel 2 01:03:33 – Deel 3 01:51:00 – Einde  Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].

De aanloop naar de Europese verkiezingen en naar een nieuwe coalitie in Nederland raken in elkaar verknoopt. Het optreden van Geert Wilders bij CPAC Hungary 2024 [https://www.youtube.com/watch?v=bbP1A1FGplY&list=WL&index=5&ab_channel=H%C3%ADrTV] was daar een markant bewijs van. Bij zijn beste bondgenoot Viktor Orbán zette hij uiteen wat de strategie en lange-termijnkoers zou zijn van de PVV vanuit het Torentje. Maar voor Wilders' geestverwanten aan de Donau was dit evenement allerminst een campagnetriomf. Terwijl ze bijeen waren, kreeg radicaalrechts zware klappen te verduren. Want terwijl de methodes - en de hysterie - van MAGA en QAnon oprukten, bleken Vladimir Poetin en Xi Jin Ping achter de knoppen te zitten. Jaap Jansen en PG Kroeger vragen zich af hoe dit doorwerkt in Den Haag en in Brussel. Wat zetten andere partijen daar tegenin? Gaan de Europese campagne en het Haagse ‘knopen doorhakken’ nog meer explosies opleveren? En voor wie? *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier *** Viktor Orbán doet nooit iets zomaar. Timing, thema’s en hoofdrolspelers van CPAC bewezen dat opnieuw. Het moest zijn leidende rol als 'nestor van de EU' vlak voor het Hongaars voorzitterschap markeren. Én zijn tomeloze ambitie als de ideologische goeroe van nationalistisch Europa en als de wereldwijde wokebuster oplieren. Donald Trump hielp hem daarbij. Geert Wilders [https://www.youtube.com/watch?v=QeopU8Q1riA&list=WL&index=15&t=16s&ab_channel=PVVpers]. En Eva Vlaardingerbroek [https://www.youtube.com/watch?v=VfJFFyFli1g&list=WL&index=3&t=110s&ab_channel=FRANMORAN] nog het meest. Wilders en Orbán sloten hier een strategische alliantie voor straks in het Europees Parlement en in de Europese Raad. Niet gemakkelijk als je geestverwanten elkaar haten, bestrijden en ondermijnen. Geen wonder dat de rechts-conservatieve ECR-groep wegbleef van het eerste grote Europese verkiezingsdebat in Maastricht. Of dat allerlei radicaalrechtse sprekers in Boekarest hun eigen oploop [https://www.youtube.com/watch?v=rNBQW60fhMs&t=788s&ab_channel=ComentatoriiRom%C3%A2nia] organiseerden. Met uit Nederland Derk Jan Eppink van BBB. Wilde die partij niet toetreden tot de Europese Volkspartij waar al sinds jaar en dag het CDA in zit? Dit alles raakt direct de machiavellistische manoeuvres van Urusula von der Leyen, die hoopt dat de Italiaanse premier Giorgia Meloni zich in Europa steeds verder afkeert van haar radicaal-rechtse vrienden. Dát zat achter haar korte antwoord aan een verontruste Bas Eickhout in het eerste grote verkiezingsdebat [https://www.youtube.com/watch?v=s8VZCaYu8I8&list=WL&index=1&t=3407s&ab_channel=GuardianNews]. Meest dramatisch zijn de onthullingen over de greep van Poetin en Xi op Alternative für Deutschland. AfD blijkt rechtstreeks van de Kremlin-staf haar strategiedocumenten te ontvangen, terwijl China er spionnen posteert en leiders van Vlaams Belang een zakcentje gunt. Voor Rassemblement National van Marine le Pen – in peilingen de grootste in Frankrijk - zijn dit omineuze signalen. En voorde Nederlandse formatietafel niet minder. Maar ook voor Orban. Hij moet waken voor troebelen in zijn meest loyale omgeving. CPAC was daarbij nuttig zijn rol als QAnon en MAGA-kampioen luister bij te zetten en voor zijn tactiek de EU maximaal uit te persen. Uiteindelijk is Wilders daarbij slechts ‘een nuttige idioot’. Wilders en Vlaardingerbroek deden hun huiswerk. Zij gaf een haat spuwende speech. Wilders kopieerde liefst drie van haar centrale theses: 'omvolking uit Afrika', 'anti-woke' en 'cultuuroorlog'. Nee, dit was bepaald niet ‘Milders’. Eerder een vol-op-het-orgel intimidatiepoging richting Den Haag. De Donau-formatie liet zien dat de Europese verkiezingen en de coalitievorming in Den Haag écht ergens over gaan. *** Verder lezen Het nieuwe boek van Tijn Sadée, De clan van Orbán, kroniek van de Hongaarse aanval op Europa [https://uitgeverijprometheus.nl/boeken/clan-van-orban-paperback/] (Prometheus, 2024) *** Verder luisteren 419 - Europa kán sterven - Emmanuel Macrons visie op onze toekomst [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/329dfa50-7d58-4642-b29f-febc346d5a3f] 416 - Nostalgie naar de E.E.G. [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b3bffb47-8105-415d-bb0c-b9512c0196a1] 407 - Cruciale Europese verkiezingen [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/ba6e9630-8872-4a7e-83d8-4c4b946eef6f] 405 - De Amerikaanse democratie in gevaar: het gevecht tussen Biden en Trump [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c922d41b-4fa0-42ca-b79c-9157a7542443] 289 - Donald Trump als gevaar voor de democratie - Joe Biden en zijn strijd voor de ziel van Amerika [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/3ed6b8bd-032c-42d1-a1e8-d388ab9d03ca] 356 - Sivio Berlusconi, het einde van een tijdperk [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/fdcbf52d-83b0-4cf1-b448-b9138d9e8a03] 336 - Timothy Garton Ash: Hoe Europa zichzelf voor de derde keer opnieuw uitvindt [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/8e07445e-ee8e-4a8a-9559-02f6a918909e] 272 - Dankzij Poetin: nu écht intensief debat over de toekomst van Europa [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/850aec01-fa0c-4e13-a733-add306627f32] 169 - Vijftien jaar Partij voor de Vrijheid van Geert Wilders [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4d64ef4e-63f6-46d6-b808-9dd33bc7d429] 63 - Judit Varga, minister van Justitie van Hongarije: lessen uit de geschiedenis [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/a76949be-607f-4876-b188-1d4b58557327] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:23:46 – Deel 2 00:52:08 – Deel 3 01:42:54 – Einde  Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].

"Ik kom na zeven jaar weer met u praten over Europa." Op 25 april 2024 was de Franse president Emmanuel Macron terug op de Sorbonne universiteit. In een diepgravende rede analyseerde hij de voorbije zeven jaar, keek vooruit en diende de nationalisten en radicaalrechts van repliek. “Europese soevereiniteit maakt de soevereiniteit van elke lidstaat groter”, daagde hij ze uit. Jaap Jansen en PG Kroeger duiken in deze bijna twee uur durende rede. Macrons zeer bewuste timing, zijn scherpe, onvermijdelijke dilemma's voor een kabinet-Wilders, de handschoen die hij de Europese partijfamilies toewerpt en ook Rishi Sunak en Joe Biden. Terwijl in heel het verhaal de naam Poetin niet één keer werd vermeld. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Deze aflevering bevat een advertentie van de Vrije Universiteit Amsterdam. Wist je dat de VU naast bachelors en masters ook onderwijs voor professionals aanbiedt? Ga naar vu.nl/vrijedenkers [https://vu.nl/nl/onderwijs/meer-over/vrije-denkers-zien-de-mens-achter-de-cijfers] Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** Na zijn eerste Sorbonne-rede in 2017 werd Macrons visie op 'Europese soevereiniteit' als vorm van strategische autonomie gezien als een toch wel erg Frans concept. Inmiddels is het alom in het Europees besef neergedaald [https://www.bnr.nl/nieuws/internationaal/10545723/franse-strategische-autonomie-eerst-weggehoond-nu-omarmd-door-brussel]. In zijn 'Sorbonne-rede 2.0' [https://geopolitique.eu/en/2024/04/26/macron-europe-it-can-die-a-new-paradigm-at-the-sorbonne/] komt hij met een lange en fascinerende reeks bewijsstukken. Daarin verrassende visies op Frans Timmermans' aanpak met de Green Deal, de effecten van de covid-crisis, Frans-Nederlandse onderzeeboten, ASML, het lot van Oekraïne en Moldavië en nog veel meer. Aangrijpend is hoe hij de eurocrisis van 2010-2012 en de oorlog in Oekraïne bijeenvoegt als signaal dat onze Europese beschaving sterfelijk is. "Elle peut mourir". PG analyseert de literaire en historische achtergronden van die woorden. Macron ziet het huidige Europa als dat van 1914 (aan het begin van de Eerste Wereldoorlog, toen Paul Valéry daarover schreef) en hoe het ook nu voor een overlevingsvraag staat. Ook omdat hij - als een ware Gaullist - benadrukt dat we ‘geen vrienden hebben’. Het debat daarover binnen Europa heeft hij gewonnen en dat beseft hij maar al te goed. Zijn visie op Rusland, China en het Amerika van Biden is niettemin verrassend. En soms bijna bruut realistisch. Joe is net als Xi en Xi kijkt heel goed naar Joe. En beiden kijken niet echt naar ons. Daarom moet Europa volgens Macron haar drie bronnen van soevereiniteit - en daarmee dus haar wil tot overleven - omarmen en met kracht inzetten. Macht. Welvaart. Menselijkheid. Bij 'macht' komt Macron met vergaande voorstellen en een 'defensie-initiatief' dat voor een kabinet Wilders niet anders dan explosief kan zijn. Bij 'welvaart' is zijn visie op de erfenis van Jacques Delors zeer origineel. Hij verbindt die met de nieuwste toekomstvisies van Enrico Letta [https://www.consilium.europa.eu/media/ny3j24sm/much-more-than-a-market-report-by-enrico-letta.pdf] en Mario Draghi [https://geopolitique.eu/en/2024/04/16/radical-change-is-what-is-needed/]. Daarmee opent hij het grote politieke debat hierover, ook voor de Europese verkiezingscampagne die nu losbarst. Hij haalt hiermee meteen de 'E.E.G. nostalgie' van nationalisten en radicaalrechts onderuit. De visiestukken van Letta en Draghi benut hij om concreet te maken wat en hoe Europa voor zijn soevereiniteit op wereldschaal moet investeren. Macron komt uit op zo'n €650 à €1000 miljard per jaar. Niet niks! En dan 'menselijkheid'. Na De Gaulle kwam nu François Mitterrand en l'amour aan de orde. Volgens Macron houden we niet genoeg van elkaar in Europa. En dat vindt hij des te schrijnender precies 50 jaar na de Portugese Anjerrevolutie die de vreugde en het snakken naar vrijheid dáár zo vurig had laten zien. Een menselijk Europa is daarom per definitie een sociaal Europa waarin cultuur, onderwijs en zorg voor mensen in nood het hart vormen. Hij sloot af met: "Ach, ik weet heel goed - zoals Voltaire het zei - dat het moeilijk is een optimist te zijn. Maar nieuwe dingen durven is een vorm van optimisme, van wilskracht." De eerste die meteen positief reageerde was bondskanselier Olaf Scholz [https://x.com/Bundeskanzler/status/1783482332814438537], met wie Macrons verhouding niet altijd gemakkelijk is. Wie volgt? *** Verder kijken Le discours sur l'Europe d'Emmanuel Macron à la Sorbonne [https://www.youtube.com/watch?v=-MfQf57m7bQ&ab_channel=FRANCE24] *** Verder luisteren 416 - Nostalgie naar de E.E.G. [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b3bffb47-8105-415d-bb0c-b9512c0196a1] 407 - Cruciale Europese verkiezingen [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/ba6e9630-8872-4a7e-83d8-4c4b946eef6f] 399 - Politieke problemen in Duitsland, Nederland en Europa: de grote zorgen van Bondsdaglid Otto Fricke [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/95e57d0e-ce21-48e2-a12e-a588ad663ed9] 378 - Dertig jaar na 'Maastricht' is Europa toe aan een nieuwe sprong voorwaarts [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/13d11607-7a62-4996-9033-31d9796702b1] 333 - Een 'bromance' tussen Rishi Sunak en Emmanuel Macron. De haat-liefdeverhouding van Britten en Fransen [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/bc3b84a8-ec92-4e0e-8f14-6fe1a9e17806] 302 - De Frans-Duitse motor hapert. Gesprek met Bondsdaglid Otto Fricke [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/5582ded0-2a6a-4a87-b3dd-6a2b7f3a88d9] 299 - Dramatische verschuivingen in de wereldpolitiek. Europa heeft eindelijk een telefoonnummer [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/30eeecee-0524-4ed5-85b6-6dfbd032da17] 284 - Quatorze Juillet: komt onder Macron een einde aan De Gaulles Vijfde Republiek? [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/5b8ac743-7ba2-44a8-b9b9-55356d361817] 279 - Jaap de Hoop Scheffer over Poetin, Oekraïne, de NAVO en de toekomst van de EU [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/e4e83dbb-7071-4397-ba16-b9387ca9c3d5/] 272 - Dankzij Poetin: nu écht intensief debat over de toekomst van Europa [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/850aec01-fa0c-4e13-a733-add306627f32] 254 - Frank Heemskerk: dineren met Poetin, bij de Wereldbank Oekraïne helpen opbouwen en nu Europa economisch versterken [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/94a878d3-5adc-4975-8a6b-ca5c1be665c0] 240 - Het Franse EU-voorzitterschap als uitdaging voor Rutte IV [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/760ca5db-54fc-4a90-81c2-5de61963c40e] 148 - Stefan Zweig als inspirator van Europa als culturele en politieke gemeenschap [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/049c35e2-9159-4693-a4d5-596a219c570f] 124 - 95 jaar Jacques Delors [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/76440368-b14d-4e31-8f95-fe5c9ee88830] 45 – De liefdesbrieven van Francois Mitterrand [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/db3f639d-61a3-49c9-875a-3fd0f9ce521a] 35 - Charles De Gaulle [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/533c3469-6307-4bd8-94fe-5887c342860b] 30 - Delors en Thatcher [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/069c4a5c-c7eb-4d7a-bc8c-18dc8192d1a0] 28 - De relatie Nederland-Frankrijk [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/82efc404-4f59-4446-9a04-07c0fd012ed3] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:34:04 – Deel 2 01:00:31 – Deel 3 01:22:19 – Einde  Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].

De onderhandelaars in de kabinetsformatie treffen elkaar voorlopig niet meer aan tafel. Ze hebben elf dagen reces genomen. Alles is besproken, maar er zijn nog geen knopen doorgehakt. De informateurs Elbert Dijkgraaf en Richard van Zwol proberen nu de puzzel te leggen, want ze willen op 15 mei klaar zijn. Op 6 mei begint ‘de finale week’, zeggen ze. Ondertussen is de spanning te snijden. Aan de onderhandelingstafel, in de Tweede Kamer, binnen de VVD en in het demissionaire kabinet [https://www.rtl.nl/nieuws/artikel/5446704/geknetter-ministerraad-rutte-irritatie-boos-ergernis-yesilgoz-vvd-ministers?redirect=rtlnieuws]. Jaap Jansen en PG Kroeger analyseren hoe de vlag erbij hangt en duiken – naar aanleiding van de frictie tussen Dilan Yesilgöz en Mark Rutte – in de schrijnende historie van politieke leiderschapswisselingen. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** Na vijf maanden praten is volgens PVV-leider Geert Wilders nog niet één knoop doorgehakt. Tegelijkertijd is hij - de leider van de grootste fractie - degene die wegloopt als ‘asiel en migratie’ niet snel genoeg naar zijn zin wordt opgelost. Al vanaf de aanwijzing van verkenner Gom van Strien blijkt de PVV niet in staat in de formatie en in het parlement een leidende politieke rol te spelen. En de anderen lijken dat ook niet meer te verwachten. Of het nu het cruciale strijdpunt van de financiën betreft of andere lastige thema’s, de formerende fracties draaien om de hete brij heen. Dat drie van de vier geen serieus doorgerekend program hadden, wreekt zich nu. Meest opmerkelijk is wel het lek uit de formatie dat ze een ‘asielcrisis’ willen uitroepen. Wie dat uitpluist ontdekt iets bijzonders. Het uitroepen van een crisis of noodtoestand blijkt vooral een procedurele ingreep die helpt vermijden inhoudelijke keuzes te maken. Een tijdelijke opt out richting Brussel. En dat proberen de vier fracties ook met landbouw, mest en stikstof. Het door de partijen zo vurig gewenste ‘akkoord op hoofdlijnen’ kan op deze manier weleens een optelsom van procedureel uitstelgedrag worden. Om binnen de coalitie potentiële conflicten vooruit te schuiven. Niet bepaald een wenkend perspectief waarbij Henk en Ingrid hun vingers aflikken! En hoe langer en stroperiger de formatie, hoe minder demissionair Rutte IV wordt. Dit leidt onvermijdelijk tot botsingen en ontploffingen. Met name in de VVD, tussen de oude en de nieuwe leider. Jaap en PG duiken in eerdere periodes van 'godenschemering' tussen oud en nieuw leiderschap en de tragiek en ontsporingen daarin. Van Johan Rudolf Thorbecke tot Bill Clinton en van Helmut Kohl tot Jan Peter Balkenende. Rutte merkt hoe hij greep verliest. En dat doet pijn. Maar ineens klinkt in Brussel een Italiaanse aria die hem een beetje kan opbeuren! *** Verder luisteren 412 – Op zoek naar een nieuwe minister-president [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/1eb6e98e-9153-47e2-92d5-5c648c20e19a] 396 – Waarom kabinetsformaties vaak zo tergend lang en stroperig zijn [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/15b76cd0-2ef3-4758-b963-08a00a687b07] 384 - De overrompelende overwinning van Geert Wilders. Opnieuw slaat Nederland een onbekende weg in [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/230f8f23-be98-4565-a3d1-f04caa53693d] 380 - Campagne 2023: knollen en citroenen en Haagse trucs [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/6fcf21c0-13bf-4869-ac68-7a5876540031] 362 - Wordt Dilan Yeşilgöz de Ad Melkert van 2023? Opmerkelijke overeenkomsten met het omwentelingsjaar 2002 [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/39a5947e-e284-4fa8-bdf5-934f2a25f5b7] 330 – Politieke paradoxen. Lessen uit de kabinetsformatie van 2021 [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/ba698432-f0d7-4c55-97d8-d6f06e036849] 277 - De VVD als risicofactor: wat is er aan de hand met Mark Rutte? [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/db804ff1-6178-4698-9811-b84d6231da7a] 180 - Kabinetsformatie 2021: Hoe Mark Rutte de eenzaamste man van het Binnenhof werd [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/f088c526-c34b-4511-8ca5-aa4b127f5eee] 403 - Sam van Houten, een eeuw lang verrassend dwars [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/fa679f93-03cb-4c47-8bcf-26de3658e9bb] 401 - Adieu Dries! [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/fde60cff-8fff-4be3-8a12-f8ba3ad9446e] 119 - Elke machtsoverdracht in het CDA is een drama [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/68162e51-f925-4233-b7d8-09cb915dcc04] 213 - Van Agt/Den Uyl/Terlouw (1981), de verschrikkelijkste kabinetsformatie ooit [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/f838cba5-cd3d-4acf-b7ef-b918ccbfa9d5] 64 - Wim Kok, een leven op eigen kracht - gesprek met biograaf Marnix Krop [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/44962077-a973-4459-969c-812d1efac686] 379 - Migratie: het werkelijke verhaal [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d5de8cc4-937a-4481-986e-1ab92278fdd6] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:32:14 – Deel 2 00:53:16 – Deel 3 01:38:00 – Einde  Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].