De Groene Amsterdammer Podcast

Verzet kan zo makkelijk en leuk zijn

In een tijd waarin democratieën worden uitgehold en extreemrechts steeds verder oprukt, is verzet meer dan ooit noodzakelijk. Er waren de succesvolle rode-lijn-demonstraties in Nederland, en in de Verenigde Staten trokken ‘No Kings’-protesten door het hele land, gericht tegen het presidentschap van Trump. Recent was er ook de actie om het nummer ‘Vrijheid, Gelijkheid en Zusterschap’ van Sophie Straat massaal te streamen, als tegenwicht voor ‘Nee, Nee, Nee tegen een AZC’, dat door verschillende actiegroepen werd gedeeld. Maar volgens Koen Haegens zijn dergelijke symbolische acties — hoe sympathiek ook — onvoldoende om een politieke tegenkracht te vormen tegen partijen die de democratie willen ondermijnen. Daarom maakte hij een doe-het-zelf-handleiding in negen stappen [https://www.groene.nl/artikel/verzet-kan-een-feestje-zijn], voor de trotse burger die geen sterke man boven zich duldt. Met voorbeelden uit andere landen laat hij zien hoe mensen macht kunnen uitoefenen, zowel lokaal als op economisch terrein. Productie Kees van den Bosch en Matthijs Domen. See omnystudio.com/listener [https://omnystudio.com/listener] for privacy information.

Het geopolitieke jaar 2025

Buitenlandse Zaken blikt terug op de grote geopolitieke ontwikkelingen van het afgelopen jaar, tijdens een speciale live-opname in Spui25. Rusland-expert Eva Hartog vertelt hoe Poetin profiteert van Trump in het Witte Huis, ondanks het hernieuwde NAVO-elan. Oud-China-correspondent Garrie van Pinxteren legt uit hoe China in stilte steeds meer de wereld naar zijn hand zet. En Groene-redacteur Yaghoub Sharhani, net terug uit Syrië [https://www.groene.nl/artikel/puin-bergen-bloed-en-liefde], schetst de contouren van een nieuw Midden-Oosten. In Historische Woorden klinkt de meest invloedrijke uitspraak van het jaar: Donald Trump die Zelensky de mantel uitveegt. Productie: Gizelle Mijnlieff. See omnystudio.com/listener [https://omnystudio.com/listener] for privacy information.

Georgië strijdt al maanden voor vrijheid

Sinds november vorig jaar gaan in het land massaal mensen de straat op tegen de regeringspartij Georgische Droom, die steeds autoritairder optreedt en zich nadrukkelijk afzet tegen de Europese Unie. Dat staat haaks op de wens van een grote meerderheid van de bevolking, die juist een Europese toekomst voor zich ziet. Wat speelt er in dit land van heerlijke wijn en ruige bergen? Groene-journalist Irene van der Linde en fotograaf Nicole Segers reisden een maand lang door Georgië [https://www.groene.nl/artikel/zwarte-koffie-in-zwarte-tijden] om met bewoners te spreken. Ze ontmoetten journalisten die hun baan verloren, jongeren die een eigen kunstcentrum oprichtten, en burgers voor wie demonstreren inmiddels onderdeel van het dagelijks leven is – vaak samen met de hele familie. In de podcast vertellen Van der Linde en Segers over hun bevindingen. Ze zagen de repressie en de angst, maar ook de vasthoudendheid en het optimisme dat blijft oplichten. Het opvallendste symbool van die hoop is de Europese Unie, voor veel Georgiërs een belofte van vrijheid en democratie. Productie: Kees van den Bosch en Eva Markx. See omnystudio.com/listener [https://omnystudio.com/listener] for privacy information.

Huiselijk geweld komt lang niet altijd voor een rechter

Huiselijk geweld komt lang niet altijd voor een rechter, zelfs als er een noodknop wordt ingedrukt. Het afgelopen jaar is femicide steeds hoger op de agenda gekomen, maar aan de moord op vrouwen gaat vaak veel vooraf: stalking, bedreigingen, herhaald huiselijk geweld. Zelfs wanneer daarvan aangifte wordt gedaan, belandt de zaak niet altijd bij een rechter. Slachtoffers kunnen dan in beroep gaan via een artikel-12-procedure, waarin een gerechtshof beoordeelt of het OM alsnog moet vervolgen. Maar die procedures vinden achter gesloten deuren plaats. Onderzoeksplatform Investico kreeg uitzonderlijk inzage in deze zaken van het gerechtshof Amsterdam [https://www.groene.nl/artikel/zij-een-noodknop-hij-een-sepot]. Ook zij wilden begrijpen hoe dit proces werkt, wat er precies gebeurt en of er patronen zichtbaar worden. Het onderzoek werd uitgevoerd door Jolanda van de Beld, Belia Heilbron en Bobby Uilen, in samenwerking met RTL. Er klinkt al langer kritiek op de manier waarop Nederland huiselijk geweld afhandelt. Maar in de regio Rotterdam is een nieuwe werkwijze ontwikkeld die, voorzichtige indicaties wijzen daarop, beter lijkt te werken. Productie: Kees van den Bosch en Matthijs Domen. See omnystudio.com/listener [https://omnystudio.com/listener] for privacy information.

Waarom de stem van de niet-stemmer ook gehoord moet worden

Ze schitterden door hun afwezigheid: bij de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober bleef 20% van de kiezers thuis. In buitenwijken van gemeenten als Rotterdam of Almere vond slechts 63,5% van de kiezers hun weg naar de stembus. Maar de opkomst is niet het grootste probleem, ontdekten journalist Froukje Santing en wetenschapper Floris Vermeulen [https://www.groene.nl/artikel/de-thuisblijvers]. Het zijn specifieke groepen die hun stem structureel niet uitbrengen. Vooral jongeren, mensen met een migratie-achtergrond en laagopgeleiden doen aan stemverzuim. Het gevolg? Een vicieuze cirkel waarin afgehaakten niet stemmen, waardoor ze minder vertegenwoordigd worden in de politiek, waardoor ze weer minder gaan stemmen. Die politieke stembusmijding is trouwens erfelijk: jongeren die het belang van stemmen van huis uit niet meekrijgen, blijven tijdens verkiezingen zelf ook liever thuis. Gelukkig zijn er oplossingen, zien Santing en Vermeulen: vooral bij jongeren onder de 18 valt nog flinke winst te behalen. Zo nodigt een school in Almere leerlingen uit in de raadszaal, om daar strategisch te leren debatteren over compromissen en belangen. Er is hoop, maar dan moet de politiek wel meer gaan verbinden. Productie: Simon van den Oever en Kees van de Bosch.   See omnystudio.com/listener [https://omnystudio.com/listener] for privacy information.