Betrouwbare Bronnen

De eerste vrouw als premier van het verenigd Koninkrijk was er veel trotser op dat zij de eerste bewoner van Downing Street 10 was met een bètagraad. Margaret Thatcher is nu 100 jaar geleden geboren – op 13 oktober 1925 - maar ze blijft actueel: Japan krijgt dezer dagen de eerste vrouw als premier en zij ziet de Iron Lady als haar voorbeeld. In de iconische, polariserende politicus zat een volleerd actrice en ook een emotioneel mens. Jaap Jansen en PG Kroeger schetsen haar portret. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Beveilig je online leven met Surfshark VPN! Ga naar Surfshark [https://surfshark.com/betrouwbarebronnen] en krijg 4 extra maanden. Geld-terug-garantie van 30 dagen inbegrepen. Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend ons een mailtje [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. *** Margaret Hilda Roberts kwam allerminst uit het klassieke landadel of bankiersmilieu van de Tory Party. Ze hielp haar ouders in de kruidenierszaak, groeide op in een eenvoudig, vroom en liberaal nest. Politiek kreeg ze als vanzelfsprekend mee. Vader Alfred Roberts was gemeenteraadslid, wethouder en burgemeester van het stadje Grantham. Ze is een boeiend voorbeeld van de sociale mobiliteit en emancipatiegolf die de Tweede Wereldoorlog met zich mee bracht. Oude maatschappelijke scheidslijnen en beperkingen aan de rol vrouwen werden onder de grote druk van de omstandigheden gerelativeerd. Margaret kon scheikunde studeren in Oxford, werd research assistent en voorzitter van de Oxford University Conservative Association. De naoorlogse wederopbouw en de nadruk in de Conservative Party op ruimdenkender kansen voor nieuwe groepen gaven Margaret vleugels. Als jongste kandidaat voor het Lagerhuis, opvallend en doeltreffend debater en in de jaren nadat zij in 1959 gekozen werd ook jongste minister op een reeks van posten. Ze werd een generalist. En onder invloed van politiek filosoof en econoom Friedrich Hayek en haar man Denis Thatcher ideologisch behorend bij de rechtervleugel van de partij. Ze versloeg in haar partij de tragisch mislukte premier Edward Heath en als oppositieleider Labour-premier James Callaghan. Ineens stond daar een scherpe, ideologisch denkende vrouw op het wereldtoneel. Het was even wennen voor het 'old boys network'. Niet voor Ruud Lubbers, niet voor François Mitterrand, maar heel erg voor Helmut Kohl en ook af en toe voor haar soulmate Ronald Reagan. In terugblik valt vooral op hoe vaak zij geluk had op het moment dat ze dat politiek het meest nodig had. Geluk vanwege de ayatollahs die de olieprijs lieten exploderen toen zij aantrad, tot de chaos in de Labour Party in de eerste jaren van haar bewind. Vanwege de Argentijnse junta die haar populariteit op het dieptepunt naar ongekende hoogten liet stijgen tot Michail Gorbatsjov die plotseling haar rol op het wereldtoneel markeerde. Haar vroege enthousiasme voor Europa lijkt nu vergeten, want met de val van de Muur sloeg zij een pad in dat haar aanpak en houding snel marginaliseerde. Haar eigen partij zette haar ijskoud af. “Verraad met een glimlach”, noemde zij het verbitterd. Haar neoliberale koers zette de toon voor vele andere politici. Successen met de privatisering van sociale woningbouw en de telecomsector wezen de weg naar een flexibeler economie. Maar ook hier bleek dat overdaad schaadt. Haar stijl was polariserend en een eigenzinnige combinatie van zuinige huisvrouw en een Churchill-pose. Ze trad als actrice op in 'Yes, Minister' en voorspelde dat er ooit een opera [https://www.bbc.com/news/articles/cm29r1m21pro] over haar zou komen. *** Verder kijken Early Margaret Thatcher Interview at Start of Political Career (1960) [https://www.youtube.com/watch?v=Btik82KKaRM] Ronald Reagan says 'sorry' to Margaret Thatcher in private phone call (1983) [https://www.youtube.com/watch?v=agMzI24WC44] Margaret Thatcher In Her Own Words (1985) [https://www.youtube.com/watch?v=Bzof-se9VKo]  Yes Minister [https://www.facebook.com/BBCArchive/videos/margaret-thatcher-turns-thespian-with-the-cast-of-yes-minister/353600081679695/] Margaret Thatcher's Dramatic First Interview After Being Ousted From Power (1991) [https://www.youtube.com/watch?v=L9H5nGDVfQ8&t=184s] Margaret Thatcher: First Female Prime Minister of Britain | Mini Bio [https://www.youtube.com/watch?v=JPpSBgHu_TU] *** Verder luisteren 303 - Bijzondere Britse premiers https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/569c9e3d-2f7b-44cf-ae38-bd323c2ddafc [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/569c9e3d-2f7b-44cf-ae38-bd323c2ddafc] 30 - Thatcher, Delors en Europa  https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/069c4a5c-c7eb-4d7a-bc8c-18dc8192d1a0 336 - Timothy Garton Ash en Thatcher https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/8e07445e-ee8e-4a8a-9559-02f6a918909e 311 - De wereld volgens Simon Sebag Montefiore https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/caaa9aac-ea36-4633-9460-74da8adf4c2f 283 - Zinkende schepen verlaten de rat: het pijnlijke afscheid van Boris Johnson https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c553a07b-f276-45f1-b7f9-6f356a23c001 69 – De ‘mother of parliaments’ https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b9937667-bde3-41d5-a822-85fe60e1a7c0 32- Churchill en Europa: biografen Andrew Roberts en Felix Klos https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/72fbfe90-463b-4d38-bb87-fd0f25d8116d 71 - Caroline de Gruyter: 'Brexit maakt Europa sterker' https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/43edd541-d5b5-43dd-a574-1399b6ba05bb 45 – De liefdesbrieven van François Mitterrand https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/db3f639d-61a3-49c9-875a-3fd0f9ce521a 461 - Ruud Lubbers zag het een slag anders https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c2c97419-89bc-4f85-8316-58d1bee4efcf *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:37:56 – Deel 2 00:59:02 – Deel 3 01:44:53 – Einde See omnystudio.com/listener [https://omnystudio.com/listener] for privacy information.

Een voormalig staatshoofd dat wegens 'criminele samenzwering' vijf jaar het cachot in moet [https://www.youtube.com/watch?v=bvO_wYEQFqA&list=WL&index=7]. Zelfs een hoger beroep zal hij vanuit de cel moeten voeren. Het is in een moderne Europese democratie een unicum en zelfs in Frankrijk - dat gewend is aan schandalen - een historisch moment. Wat is er aan de hand? Waar werd Nicolas Sarkozy voor veroordeeld? Hoe is deze zaak aan het rollen gebracht? Wat zijn de consequenties voor hemzelf, zijn partner Carla Bruni en voor zijn opvolger, president Emmanuel Macron? En is dit allemaal wel zo uitzonderlijk in het licht van de politieke geschiedenis van Frankrijk? Jaap Jansen en PG Kroeger duiken er in. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend ons een mailtje [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. *** Sarkozy werd aangeklaagd voor vier zaken. De rechter sprak hem vrij voor witwassen en corruptie, wegens gebrek aan bewijs. Maar 'criminele samenzwering' met Moammar Kadhafi’s regime in Libië kon hij toch niet afschuiven op anderen. Daarvoor is immers een chef nodig en daartoe strekte zelfs een telefoongesprek tussen de president en 'Le Guide' in Tripoli als bewijsstuk. De details zijn avontuurlijk en reiken diep in de historie van Frankrijk en de Levant. En opvallend genoeg: ze gaan terug naar Sarkozy's politieke loopbaan voordat hij staatshoofd werd. Dus naar de verwoede strijd om de opvolging in de schemering van de macht van zijn voorganger Jacques Chirac. Dat is een patroon, dat we veel vaker tegenkomen, zo blijkt. Bovenaan de top van de piramide van de Franse staat geraken, vereist ongekende machtswil,  energie, brille, geldmiddelen, netwerken en gebrek aan scrupules. Sinds François I en Lodewijk XIV is de macht sterk gecentraliseerd en in veel opzichten absoluut. De revolutie en Napoleon versterkten die tendens veel meer dan dat ze gespreide democratische structuren introduceerden. De president is een gekozen monarch die rond nationale veiligheid en grandeur bijna ongeremd kan heersen. De verleidingen die macht te exploiteren kunnen maar heel weinigen weerstaan. Sarkozy's voorgangers deden dat soms met volle teugen. Als burgemeester van Parijs oefende Chirac al met het vastgoedimperium van de gemeente en de vele nepbanen die hij voor vertrouwelingen rond het stadhuis arrangeerde. Als president was hij de patroon van de boerenstand en botste in de Europese Raad op een eigenwijze ‘jeune ami néerlandais’. Zijn chique hobby als verzamelaar van verfijnde kunst uit Azië leverde hem wereldwijd nuttige relaties op en Parijs een museum van de buitencategorie. François Mitterrand was een visionair en geslepen machtsdier. Onder het mom van antiterrorisme zette hij in de kelder van zijn paleis een eigen beveiligingsteam aan het werk, buiten de regering om. Dit team moest zijn privégeheimen toedekken. Half Parijs werd daartoe afgeluisterd. Jean-Christophe Mitterrand was intussen op zakenreis en diplomatieke missies naar de cliëntenstaten in Afrika. 'Papamadit’ - Vader zei me - was zijn bijnaam. Net als de afluisteraars belandde hij vele jaren later in het gevang. Afrika werd ook de ondergang van Valéry Giscard d'Estaing. Ook hij had daar voor zijn presidentschap op avontuurlijke wijze middelen verzameld voor de campagne. Met dictator Jean-Bédel Bokassa joeg hij niet alleen op groot wild en handig te verzilveren diamanten, maar ook op charmant gezelschap. En later natuurlijk op Lady Di! Een groot contrast bood Georges Pompidou. Deze bijna vergeten staatsman - alleen het Musée Pompidou herinnert nog aan hem - was een toonbeeld van integriteit en toewijding. Charles de Gaulle maakte hem zijn politieke rechterhand en hij was een dynamo van daadkracht en modernisering. Voor Europa was zijn - ook al vergeten - visionaire beleid van grote betekenis. Elk kind kende hem als samensteller van het schoolboek over literatuur en poëzie. Het verdonkeremanen van zijn tragische ziekte was de enige smet op zijn bewind. Charles de Gaulle was een buitengewoon sober militair en zijn vrome Madame Yvonne was dat niet minder. Hij betaalde de stroom voor zijn kleine appartement in het Élysée uit eigen zak. Brandschoon in zichzelf was zijn wereldwijde dekolonisatiepolitiek wel de oorsprong van de Franse monetaire, economische en militaire greep op regimes in Afrika en de Levant. En voor die tijd? Ook toen waren er vele kleurrijke en zakelijk schimmige staatshoofden en hun families en milieu. Meest exuberant was wel president Bonaparte van 1848. Aan het eind van zijn termijn van vier jaar ritselde hij een referendum dat hem uitriep tot keizer Napoleon III. Zijn bewind was corrupt en repressief. Zoals zijn oom wilde hij een wereldheerser zijn. Een fataal avontuur in Mexico kostte hem zijn reputatie, Frankrijk vele doden en gaf Otto von Bismarck de zekerheid dat Pruisen de Fransen kon verpletteren. *** Verder kijken Docu: Sarkozy-Kadhafi: de alliantie die Frankrijk schokte [https://www.youtube.com/watch?v=zYpGO5V3pIY&list=WL&index=8] *** Verder luisteren 284 - Quatorze Juillet: komt onder Macron een einde aan De Gaulles Vijfde Republiek? https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/5b8ac743-7ba2-44a8-b9b9-55356d361817 492 – Macrons Europese atoombom https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/74f5b1d5-4824-482a-a504-704904c8b021 419 - Europa kán sterven - Emmanuel Macrons visie op onze toekomst https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/329dfa50-7d58-4642-b29f-febc346d5a3f 204 - 14 juli 2021: Op weg naar de Franse presidentsverkiezingen https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/bdd23916-3c94-4700-a37e-c5a63516f64b 124 - 95 jaar Jacques Delors https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/76440368-b14d-4e31-8f95-fe5c9ee88830 45 – De liefdesbrieven van François Mitterrand https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/db3f639d-61a3-49c9-875a-3fd0f9ce521a 527 - Politici en hun boek. Giscard en Lady Diana. https://omny.fm/shows/betrouwbare-bronnen/527-politici-en-hun-boek 107 - Jean Monnet, de vader van Europa, en De Gaulle https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/cdf85c74-37e0-48a5-813f-aeda4b129e64 35 - Charles De Gaulle https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/533c3469-6307-4bd8-94fe-5887c342860b 57 - Alexis de Tocqueville en Napoleon III https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/9d96c693-c6f4-440f-b04b-da45fb68dcab 190 - Napoleon, 200 jaar na zijn dood: zijn betekenis voor Nederland en Europa https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d6b3e04c-39d3-40c5-be2e-73a17c380ba0 339 – De geopolitiek van de 19e eeuw is terug. De eeuw van Bismarck https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/375b5051-04c8-4181-b31e-56436dfda193 103 - Geheim geld in de politiek https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d2ffdadd-25fa-4cc1-89a3-2b15e925c5ee Afl. 73 – Belangenverstrengeling en kleine krabbelaars in de politiek https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/808bbd6a-f2f6-4fc6-9f35-66a2df5f0c7e 28 - De relatie Nederland-Frankrijk https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/82efc404-4f59-4446-9a04-07c0fd012ed3 [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/82efc404-4f59-4446-9a04-07c0fd012ed3] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:24:12 – Deel 2 00:47:01 – Deel 3 01:35:44 – Einde See omnystudio.com/listener [https://omnystudio.com/listener] for privacy information.

De verkiezingen van 29 oktober gaan over de koers en de toekomst van ons land. En dus over het geld dat we daar voor over hebben en hoe dat bijeen gebracht wordt. De rijksfinanciën en de belastingen zijn dan ook een belangrijk politiek thema. Hoe laat het kabinet-Schoof deze achter? Wat is urgent bij inkomsten en uitgaven van de rijksoverheid? Wat is voor de lange termijn essentieel? Weke plannen van de partijen verdienen daarbij aandacht? En welk Tweede-Kamerlid excelleert op dit wezenlijke terrein? Jaap Jansen en PG Kroeger praten hierover met Djoeke Altena, politiek columnist van Weekblad Fiscaal Recht en website TaxLive [https://www.taxlive.nl/nl/opinie/parlementair/]. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] * Help mee aan de bloedvoorziening in Nederland, word bloeddonor op sanquin.nl/geef [https://www.sanquin.nl/geef] Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend ons een mailtje [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. *** Het financiële beeld dat minister Eelco Heinen (Financiën) nalaat na vijftien maanden kabinet-Schoof lijkt op het eerste gezicht niet onaardig. Maar het begrotingstekort schuurt tegen de grens van 3 procent van het bnp aan en gaat er waarschijnlijk overheen. De staatsschuld daalt niet langer maar schiet omhoog, de komende jaren maskeren fantoomdekkingen een ondeugdelijke begroting, terwijl de noodzakelijke investeringen geschrapt zijn voor consumptieve cadeautjes aan de kiezers. Toezichthoudende organisaties - van Rekenkamer tot Europese Commissie - luiden de noodklok. Djoeke Altena waarschuwt: “Het komende kabinet zal voor noodzakelijke investeringen en hersteloperaties veel geld moeten vinden. Dat kunnen de partijen nu in de campagne maar beter eerlijk toegeven." Het komende kabinet moet zich met spoed buigen over dreigende gaten en niet opgeloste problemen, zoals bij de beruchte Box-3,  het 'ravijnjaar' dat de gemeenten bedreigt, de Europese meerjarenbegroting en de lange termijn investeringsfondsen. De vijf staatssecretarissen die in ‘Schoof’ met belastingen en toeslagen belast waren, hebben niet veel gedaan - of kunnen doen. Gelukkig gaat het bij de Belastingdienst zelf de goede kant op, meldt Djoeke Altena. Nog even en de dienst kan grote veranderingen weer aan. Er zijn veel fiscale regelingen die niet doen wat ze zouden moeten doen, maar hardnekkig gehandhaafd worden vanwege deelbelangen. Ook Rekenkamerpresident Pieter Duisenberg wees hier al op. Toch is ook hier door Schoofs kabinet slechts €7 miljoen gesaneerd, hoewel volgens deskundigen 35 miljard euro weggesaneerd zou kunnen worden. Snel kan een nieuw kabinet werk maken van betere fiscale rechtsbescherming. Djoeke Altena wijst op initiatieven van Nina Olson – de voormalige Tax Payer Advocate in Amerika - die in ons land inmiddels zijn overgenomen, zoals het Handvest van Rechten en Plichten. Zoiets kost niets, maar heeft veel impact voor burgers. In de komende kabinetsformatie zouden constructieve partijen een coherente, integrale vereenvoudiging van het fiscaal stelsel moeten afspreken. Niet-werkende fiscale regelingen, duidelijkheid over vermogens en erfenissen en lagere lasten op arbeid en duurzame productie en consumptie zijn al gedegen voorbereid, maar tijdens het kabinet-Schoof blijven liggen. Verdere vertraging is erg kostbaar en geeft bedrijven niet de duidelijkheid waar ze naar snakken. Lezend in de verkiezingsprogramma’s ziet Djoeke Altena opmerkelijke plannen. Zo poogt de PVV de boerenachterban van BBB opzichtig te paaien met fiscale cadeaus en wil ze kunstminnaars juist op kosten jagen. De VVD komt met een serie nieuwe wetten die ondernemers en werkenden moeten helpen. Maar de verfoeide regeldruk wordt daarmee allerminst verminderd. Boeiend is dat veel partijen met eigen plannen komen voor afschaffing van de hypotheekrenteaftrek. De fiscaal specialisten in de Kamer kunnen met doordachte compromissen bijdragen aan de noodzakelijke doorbraken op al deze thema's. Hun inzet is groot, maar ze worden zelden geroemd. Djoeke Altena vertelt dat hier verandering in komt. De Bond voor Belastingbetalers zet vanaf nu jaarlijks de meest effectieve en creatieve volksvertegenwoordiger in het zonnetje. Aan het einde van deze aflevering maakt hij namens de Bond bekend wie de eerste laureaat is… *** Verder luisteren 529 – Schoten voor de boeg in de verkiezingscampagne https://omny.fm/shows/betrouwbare-bronnen/529-schoten-voor-de-boeg 525 –Wat Brainport Eindhoven ons leert en hoe we onze economie nóg toekomstbestendiger kunnen maken https://omny.fm/shows/betrouwbare-bronnen/525-wat-brainport-eindhoven-ons-leert-en-hoe-we-onze-economie-n-g-toekomstbestendiger-maken 516 – Files op het elektriciteitsnet: de energietransitie dreigt slachtoffer te worden van het eigen succes  https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/54ccc73e-4200-4dbc-87c8-213c70e97491 507 - Het strenge oordeel van Rekenkamerpresident Pieter Duisenberg https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/19fb3651-29be-49dd-854b-eeb65ec692ff 501 - Den Haag zonder Omtzigt en een Voorjaarsnota zonder beleid https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/03d5c905-9a8d-474c-980c-5e8dd7f209a9 493 - Het belastingkaartenhuis wankelt https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/8e0d7872-9be8-439b-94cc-911bf8f7509e 426 - Een doodgewoon meerderheidskabinet met een allesbepalende financiële plaat https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/efb48549-3266-405e-8a97-ddc3e6b4e486 382 - 250 jaar Verenigde Staten: de Boston Tea Party en de rechtsbescherming van belastingbetalers in Nederland https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c44ec04f-9408-41be-b5e3-3fab8905ab66 291 – De dubbele jaren van staatssecretaris Marnix van Rij https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/2ae6cd4c-9054-4d48-8481-b868182cace2 275 - Nina Olson: Waarom Nederland net als de VS een Taxpayer Advocate moet krijgen https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/07aa7c05-edf7-4dac-a292-dd8ba7a2a5d1 247 - Belastingheffing in box 3: hoe de Hoge Raad de wetgever op de vingers tikt en opzadelt met een hels karwei https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/cd788cd0-6982-444e-901f-f695ea8e2c79/ 147 – De kindertoeslagaffaire: het ging al mis bij de wetgeving https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b08f3ba1-eb89-4740-a5e7-8d3211038a26 17 - Hoe Rekenkamerpresident Arno Visser de overheid controleert https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/9052a9fc-235a-493c-aa5f-104e61d25ddd [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/9052a9fc-235a-493c-aa5f-104e61d25ddd] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:29:24 – Deel 2 01:02:15 – deel 3 01:24:13 – Einde     See omnystudio.com/listener [https://omnystudio.com/listener] for privacy information.

Coen van de Ven van De Groene Amsterdammer zat er vier jaar bovenop. De worstelingen van GroenLinks en Partij van de Arbeid met elkaar, met zichzelf, de kiezer, hun leden en hun verleden, idealen en toekomst legde hij nauwkeurig vast. Hij sprak met grote namen en onzichtbare krachten. Jaap Jansen en PG Kroeger duiken met hem in zijn nieuwe boek 'Een links verhaal', met de ondertitel 'Hoe GroenLinks en de PvdA ondanks alles één werden' [https://dasmag.nl/product/een-links-verhaal-hoe-groenlinks-en-de-pvda-ondanks-alles-een-werden/]. Ze gaan samen naar een volkstuintje, naar meet-ups, naar Pekela, naar eindeloze procedurecongressen, formatietafels en weerbarstig ‘Havana aan de Waal’. Lees ook (in De Groene): Op zoek naar bestaansrecht. De toekomst van een linkse fusiepartij [https://www.groene.nl/artikel/op-zoek-naar-bestaansrecht?token=B6qKzndAeMJ8435&utm_campaign=gift&utm_medium=social&utm_source=whatsapp] (24 september 2025) *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Beveilig je online leven met Surfshark VPN! Ga naar https://surfshark.com/betrouwbarebronnen [https://surfshark.com/betrouwbarebronnen] of gebruik de code BETROUWBAREBRONNEN voor 4 extra maanden Surfshark. Geld-terug-garantie van 30 dagen inbegrepen. Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje en wij zoeken contact [adverteren@dagennacht.nl]. *** Wat de fusie het lastigst maakte en ook na de eenwording het meest riskant blijft, is Van de Ven inmiddels wel duidelijk. De culturen van de twee partijen zijn boeiend, maar staan vaak diametraal tegenover elkaar. Ook als ze het inhoudelijk overal over eens lijken. Veel GroenLinksers zijn stiekem verliefd op 'oppositie voeren'. Tegendraadse dromers zonder to do-lijstje, want macht geeft maar vuile handen. In de PvdA kennen ze het adagium van de Duitse zusterpartij: 'Opposition ist Mist'. “Als GroenLinksers een boek lezen, dan wordt de wereld dat boek. Bij sociaaldemocraten zit veel meer de traditie van: de wereld is geen boek, maar een bibliotheek", zegt een PvdA-denker. Het maakt de ene partij gevoelig voor nieuwe sfeer en thema's, zoals de bevlieging voor Thomas Piketty of Bernie Sanders, en de andere partij minder beweeglijk, maar daarmee wel meer geworteld. Zo voelden velen bij GroenLinks meer voor samengaan met D66, terwijl bij de PvdA Lodewijk Asscher de SP erbij wilde. Anders hoefde het voor hem niet. Cruciaal noemt Van de Ven de worsteling in de fase tussen de kabinetsformaties van 2017 en 2021. De PvdA versleet toen drie aanvoerders, terwijl GroenLinks ervoer dat ook de succesvolle 'Jessias' geen linkse renaissance kon opleveren. En hoe Jesse Klaver Asscher politiek liet vallen, was geen ingreep die in de PvdA snel vergeten zou worden. De lakmoesproef kwam in 2021. VVD-leider Mark Rutte en CDA-aanvoerder Wopke Hoekstra wilden GroenLinks serieuze macht en veel geld voor klimaatbeleid bieden, maar niet met de getalsmatig niet nodige PvdA erbij. Tenzij ze samen een fractie zouden vormen. Voor zo’n snelle fusie schrok de PvdA op de valreep terug. "Ik heb het verpest", wist fractieleider Lilianne Ploumen. Toch brak GroenLinks het gezamenlijk perspectief niet af. De voortdurende lobby van onderop door leden verenigd in RoodGroen betaalde zich uit. Oppositie van mastodonten uit het verleden bleek te zwak. Met dank aan de snelle val van het kabinet-Schoof is de fusie nu niet meer terug te draaien. Maar een écht ‘Verenigd Links' is het niet, want de twee samengevoegde constructieve, vooruitstrevende partijen – bij de verkiezingen van 2025 voor de tweede keer onder lijsttrekker Frans Timmermans - vertegenwoordigen lang niet het hele progressieve en linkse spectrum. De vraag is nu of GroenLinks-PvdA zich ontwikkelt als partij waarin linksheid zuiverheid betekent of als partij waarin progressiviteit ook ruimte voor de ander betekent. Het beste dat de gefuseerde partij kan overkomen en het slechtste ligt electoraal niet eens zo ver uit elkaar, blijkt uit Van de Vens analyse. Zo is zijn boek onbedoeld een spannende thriller. *** Verder luisteren 480 - De dilemma's van links https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/365fbba7-cf8c-42e5-bcf9-95bb1c189826 [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/365fbba7-cf8c-42e5-bcf9-95bb1c189826] 195 - PvdA en CDA: ooit dominante machtspartijen, nu grote verliezers. Hoe komt dat? En hoe nu verder? https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/6461c66f-14a8-4022-937d-103409993472 [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/6461c66f-14a8-4022-937d-103409993472] 170 - Waarom linkse samenwerking altijd weer mislukt https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/83df8a23-7eb1-4a7e-ac01-8cdf7866eee8 123 – Hoe de PvdA in de greep kwam van het neoliberalisme https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4fbb87cc-6d18-45db-82c1-d43b2a11065b [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4fbb87cc-6d18-45db-82c1-d43b2a11065b] 331 – De Groenen 40 jaar: van ‘narrenschip’ naar solide regeringspartij https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/17af7e16-d605-4cf0-bdb4-49e14e4f5daa 372 - Nieuwe partijen als Nederlandse traditie - en de afgrond die altijd weer dreigt https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c866168f-2eeb-4a1b-a1e4-649ab9e0a4ba 34 - Lodewijk Asscher over zijn PvdA https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/2e71b88f-0513-4c5b-8726-3a231d47d6a7/ 244 - Frans Timmermans over klimaatbeleid, geopolitiek en weerbare democratie https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d1961e80-ac0d-4f56-8004-786246ca8114 [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d1961e80-ac0d-4f56-8004-786246ca8114] 474 – Joop van den Berg: “De democratie is in groot gevaar. Je moet niet denken: het loopt wel los" https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/cc04f1a0-75fa-4300-9ba6-a40b893f4c03 330 – Politieke paradoxen. Lessen uit de kabinetsformatie van 2021 https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/ba698432-f0d7-4c55-97d8-d6f06e036849 64 - Wim Kok, een leven op eigen kracht - gesprek met biograaf Marnix Krop https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/44962077-a973-4459-969c-812d1efac686 En Coen van de Ven samen met Jan Tromp 367 - Wantrouwen in de wandelgangen: het Binnenhof van moederschoot naar betonnen bunker https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/f2403017-3ad0-48b9-a715-eef90b4cfbea *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:31:36 – Deel 2 01:07:22 – Deel 3 01:35:54 – Einde See omnystudio.com/listener [https://omnystudio.com/listener] for privacy information.

Een Betrouwbare Bronnen-aflevering opgenomen in het Concertgebouw in Amsterdam, samen met het Arethusa Quartet [https://www.arethusaquartet.com/]. Een experiment: hoe kun je de identiteit van Betrouwbare Bronnen op een ongebruikelijke, eigenzinnige wijze vertolken? In veel afleveringen van deze podcast klinkt steeds weer door hoe politiek, kunst, tradities, inspiratie, muziek en de macht van heersers toen en nu met elkaar verbonden zijn. En soms grootse, maar vaak fatale prestaties opleveren. In een live-uitvoering vertellen we met de musici van het Arethusa Quartet het verhaal van de grote componist Dmitri Sjostakovitsj (1906 - 1975) in dit herdenkingsjaar. In zijn leven en werk werden zijn strijkkwartetten het ‘intiem, geheim dagboek’, vertelt Daniel Rowland, eerste violist van 'Arethusa'. Zijn muzikaal genie, zijn inspiratie, angsten, wanhoop, liefde, verzet en triomfgevoelens kon hij daarin voluit laten klinken. Jaap Jansen en PG Kroeger verkennen hoe leven, politiek, muziek en noodlot bij Sjostakovitsj samen kwamen. De alles overheersende figuur daarbij - voor de componist ten goede en ten kwade - was Jozef Stalin, de meedogenloze tiran, maar ook kenner en liefhebber van de klassieke muziek waarin Sjostakovitsj zo uitblonk. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door Het Concertgebouw en met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] In het Concertgebouw zijn de komende maanden meerdere Sjostakovitsj-uitvoeringen. [https://www.concertgebouw.nl/] Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. *** Sjostakovitsj begon als jonge ster in een periode dat jeugdig experiment bon ton was in Rusland. Elke grote revolutie had immers zijn Beethoven nodig, dus ook deze rode. In elk repertoire schitterde hij. Zijn filmmuziek sleepte heel de Sovjet-Unie mee, zijn optimistische koren en ballades waren uitermate populair. Tegelijkertijd zag Lenin al hoe machtig film als propagandamiddel kon zijn. Politiek, heerschappij en muziek raakten meteen verstrikt. Stalin werd in 1928 alleenheerser en protegeerde de jonge musicus. Meer en meer werd Sjostakovitsj helder hoezeer privilege en gunsten van de tiran ook een gifpil waren. Het was een vloek. Een kooi met gouden tralies. In 1936 begonnen Stalins moorddadige zuiveringen. Sjostakovitsj werd symbool van die repressie toen zijn bejubelde opera 'Lady Macbeth van Mtsensk' in partijkrant de Pravda veroordeeld werd en hij voor zijn leven vreesde. Daniel Rowland vertelt aangrijpend welke doodsangsten beroemde kunstenaars in deze jaren dag en nacht beleefden. Maar toen Adolf Hitler in juni 1941 Operatie Barbarossa begon had Stalin zijn kunstenaars weer hard nodig. Zij moesten het volk bemoedigen en de grootse cultuur van Rusland naar het westen doen schitteren. Sjostakovitsj deed zijn patriottische plicht. Na de overwinning op Nazi-Duitsland was de stank voor dank van de tiran ongekend. Golven van repressie, hongersnood en een nieuwe zuivering maakten Sjostakovitsj wanhopig. Een nieuwe cultuurcampagne van de paranoïde heerser bracht hem aan de afgrond van leven en dood. Het Arethusa Quartet vertolkt de muziek waarin hij zijn wanhoop en levensmoed durfde te uiten. Stalins dood in 1953 betekende een soort dooi, maar de componist bleef doodsbenauwd en tegelijk moedig voor anderen die vervolgd werden. Nu moest hij de triomfen laten klinken van de Sovjet-Unie als wereldmacht in wording – nu met de Spoetnik-satelliet! Zijn leven kreeg een late zonnegloed door de liefde van en voor zijn Irina. Daniel Rowland vertelt over zijn bijzondere contact met haar en hoe zij het muzikale motto 'pom - pom - pom' voor hem ontraadselde. in 1974 schreef Dmitri Sjostakovitsj zijn laatste strijkkwartet in het besef dat zijn leven voorbij was. Het was zijn eigen requiem voor een bestaan waarin schoonheid, gruwelen en hoop zijn levenslot waren. Het Arethusa Quartet speelt in deze aflevering delen uit strijkkwartetten (bij de tijdstippen moet je 1 à 2 minuten optellen als er advertenties in de aflevering zitten) 00:03:23 – Het openingsdeel van het 8e Strijkkwartet, door Sjostakovitsj 'mijn grafsteen' genoemd. 00:37:11 - Het openingsdeel van het 2e Strijkkwartet uit Sjostakovitsj' jonge jaren als lefgozer van de moderne muziek. 00:59:43 - Het Scherzo uit het 3e Strijkkwartet vol van doodsangsten. 01:18:40 - Het Adagio uit het 4e strijkkwartet dat hij opdroeg aan zijn joodse vrienden en slachtoffers van geweld en vervolging. 01:36:52 – Het voorlaatste deel uit het 8e Strijkkwartet, dat hij de afgrond van zijn leven noemde. 01:59:24 -Het Scherzo uit het 9e Strijkkwartet waarin Sjostakovitsj' muzikale virtuositeit zijn late liefde voor Irina tot uiting bracht. 02:08:14 -Het slot van het 15e Strijkkwartet: “Mijn requiem.” *** Verder lezen Solomon Volkov – De kunstenaar en de tsaar, sovjetcultuur in de jaren ’30 en ’40 (Arbeiderspers, 2003) Solomon Volkov – Getuigenis. Herinneringen van Dmitri Sjostakovitjs (Arbeiderspers, 1979) Simon Sebag Montefiore – Stalin: het hof van de rode tsaar (Spectrum, 2004) Lenin – Over de volksopvoeding (Progres, 1976) Julian Barnes – Het tumult van de tijd (roman) (Atlas Contact, 2016) *** Verder kijken Nationale Opera - Lady Macbeth van Mtsensk [https://www.facebook.com/watch/?v=237814707299219] olv Mariss Jansons, met oa Eva-Maria Westbroek *** Verder luisteren Stalin en Rusland 354 - Eenzaamheid, machtsstrijd en repressie in het Russische rijk van Poetin, Stalin en tsaar Nicolaas II https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/411a9106-9da2-40f5-9f06-9f19aff37246 395 - Winterboeken, met Stephen Kotkins monumentale Stalin-biografie https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/8451693e-9bbe-4b87-906b-4a494edfca2e 394 – Honderd jaar na zijn dood: de schrijnende actualiteit van Lenin https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/27f967ab-d2e5-496f-83bd-d5d3c1e26413 257 - Het machtige Rusland als mythe: hoe 'speciale militaire operaties' een fiasco werden https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c9bf723e-2e02-4471-99c6-c5410883ce27 258 - De kille vriendschap tussen Rusland en China https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/ad5bd584-a93d-4a0a-9d1d-4d1eb6ca3819 58 - 70 jaar China, de Volksrepubliek van Mao, Deng en Xi https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/16914bf4-3e63-42a8-a1ff-b561d1c31216 453 – 75 jaar Volksrepubliek China. Stalin wantrouwt Mao. https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/2268a339-e0ca-4d2a-85bd-2ec5c4b6a1ca 163 - De ondergang van de Sovjet-Unie: hoe een wereldmacht verdampte https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/0b674b5e-f7aa-4606-8b1e-b3340c796f25 Muziek en historie 346 - Alle Menschen werden Brüder! https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/1c369825-dd76-463a-abd9-8d522f58e759 498 - Gustav Mahler en zijn tweede stad Amsterdam https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/e7f7fa4f-c2db-484b-b3a3-c4a751034c23 373 - Nederland en België: de scheiding die niemand wilde - Hoe een opera België van Nederland afscheurde https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/0eb00268-9b56-427c-8687-505a0f69f401 387 - Niets is zó politiek als opera - 100 jaar Maria Callas https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/cdff059b-3e0c-4a27-b04e-e1093b8250b2 305 - Andrea Wulf, Hoe rebelse genieën twee eeuwen later nog ons denken, cultuur en politiek beïnvloeden https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/9679f995-4a1c-4988-b385-73a882528902 43 - Mozart op het Binnenhof https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/2f944a46-f9bf-46cc-bba8-9f0edabde41c [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/2f944a46-f9bf-46cc-bba8-9f0edabde41c] 360 - Mar-a-Lago, de plek waar het al 100 jaar gebeurt https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d3a58eb1-086c-4fb6-8688-6d87a37d3925 *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 01:12:17 – Deel 2 01:36:29 – Deel 3 02:14:27 – Einde   See omnystudio.com/listener [https://omnystudio.com/listener] for privacy information.