Betrouwbare Bronnen

De cultuuroorlog tegen 'woke' heeft een nieuw front geopend. President Donald Trump en zijn MAGA-achterban valt alles en iedereen aan die 'Diversity', 'Equity' en 'Inclusion' (DEI) wezenlijk vindt. Overheden, scholen, organisaties en bedrijven worden onder druk gezet een eind te maken aan dit beleid. Zelfs tot in Europa. Maar het gaat nog veel dieper, analyseren Jaap Jansen en PG Kroeger in deze aflevering van Betrouwbare Bronnen. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Deze aflevering bevat een advertentie van Lendahand.com [http://lendahand.com/] - gebruik de code betrouwbarebronnen500 bij je eerste investering (geldig t/m 31 mei 2025) Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** Trump benut deze aanval op die instituties om de Make America Great Again-interpretatie van wat Amerika is, wie zich Amerikaan mogen noemen en welke identiteit en beschaving hun stempel op het land mogen drukken te laten domineren. Het ware Amerika is MAGA-Amerika. Juist nu '250 jaar Verenigde Staten' feestelijk gevierd gaat worden, brouwt Trump van ideologie, politieke rancune en herschrijving van de geschiedenis een giftig mengsel. Politiek werd dit al merkbaar in de verkiezingscampagne waarin Trump zijn tegenkandidaat Kamala Harris denigrerend wegzette als een 'DEI hire', een kandidaat die zonder eigen verdiensten en kwaliteiten, die op grond van haar 'identiteit' mende een gooi te mogen doen naar het presidentschap. "Wie denkt zij wel dat ze is?" is een kreet die in heel dit anti-DEI-beleid doorklinkt over heel veel Amerikaanse medeburgers. De toepassing daarvan in een aanval op het zeer diverse historische beeld van de natie van immigranten uit heel de wereld is dan ook heftig. En dit hangt niet toevallig aan elkaar van 'symboolpolitiek'. Voorop gaat het ministerie van Defensie, het Pentagon van minister Pete Hegseth. Daar worden patriotisme en heroïek uit vele generaties bijna letterlijk witgewassen. Jaap en PG vertellen over het wegpoetsen van nationale iconen als de 'Navajo Code Talkers', 'Tuskegee Airmen' en Colin Powell. Minstens zozeer symboolpolitiek is Trumps droom van een beeldentuin voor nationale helden: 250 bronzen portretten. De reacties zijn furieus, het plan is allesbehalve doordacht. Essentieel voor de Trumpisten is natuurlijk dat de president – en alleen hij – bepaalt wie de eretitel van 'held' verdient. PG weet wel wie deze bronzen helden zou kunnen maken, trouwens. Het kapen van 'het ware Amerika' gebeurt nergens zo grof als in Washington DC zelf. Trump neemt twee nationale cultuurcentra in de houdgreep. Het Smithsonian Institution [https://www.si.edu/], het gebouw van het nationale symfonieorkest, de nationale opera, dans- en jazzgezelschappen, alsmede de koepel van liefst 21 musea voor kunst, cultuur en historie van Amerika. De musea worden onder druk gezet - net nu dat grote nationale jubileum van 2026 voorbereid wordt met tentoonstellingen en evenementen - hun koers en geschiedbeeld aan MAGA aan te passen. Zo niet dan dreigt hij dat ze tweederde van hun budget kwijtraken. Een signaal voor de musea en culturele centra in alle 50 staten. Een coup d'état der symboolpolitiek. In het Kennedy Center [https://www.kennedy-center.org/]is die coup nog ongeremder. Trump heeft zichzelf tot voorzitter benoemd en de directie en het bestuur vervangen door gehoorzame geestverwanten. Grote kunstenaars als Renée Fleming hebben ontredderd hun verbintenis met het cultuurcentrum verbroken. De bijzondere geschiedenis van het Kennedy Center maakt zo'n machtsgreep des te navranter. De jonge president en zijn vrouw Jackie hebben alles in het werk gezet om Washington en Amerika zo'n culturele parel te schenken. Na de moord in Dallas was het president Lyndon Johnson die het Kennedys naam schonk en zorgde dat het kunstpaleis nu toch echt gebouwd werd. Waarom deze aanval op historie en beschaving? Jaap en PG zien vooral angstdromen; vrees voor 'omvolking' en veranderingen door verlies van wat vertrouwd was; de eigen trots en identiteit. Er klinkt een opvallende nostalgie in door die Amerika eerder beleefde bij de verering van 'The Lost Cause'. De nostalgie naar het verslagen Zuiden en zijn aristocratische levensstijl van slavenhouders en lijfeigenen. Trump en MAGA zijn eigenlijk helemaal geen Republicans, de partij van Abraham Lincoln, maar veeleer zuidelijke Democrats uit de jaren 1875-1925. *** Verder luisteren 476 – Trump II en de gevolgen voor Europa en de NAVO [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/3330bc70-e865-4a9b-a480-914f254f7f16] 447 - Als Trump wint staat Europa er alleen voor [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/eee9ebfb-042b-4753-b70d-a48e915b5beb] 289 - Donald Trump als gevaar voor de democratie - Joe Biden en zijn strijd voor de ziel van Amerika [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/3ed6b8bd-032c-42d1-a1e8-d388ab9d03ca] 121 - 4th of July special: Zakenlui als president van Amerika [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/0c2c882e-3a6b-4bba-9d50-05704e167c17] 319 - Lyndon B. Johnson, politiek genie en manipulator van de buitencategorie [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/a333928b-67b0-4639-bf0e-349f28d0ae9d] 481 - Donald Trumps nieuwe idool William McKinley, ‘de tarievenkoning’ [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/018eaa63-b81a-4b17-9342-e98ee53bf516] 185 - De Amerikaanse Burgeroorlog (1): Black Lives Matter en George Floyd, hoe de burgeroorlog op de VS nog altijd zijn stempel drukt [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/19ad2079-b9a7-4148-9851-be0b0fc5a234] 475 – Trumps rolmodel Andrew Jackson [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/06d493a9-b8fd-4fb9-a125-6399192697c0] 57 - PG Kroeger over Alexis de Tocqueville [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/9d96c693-c6f4-440f-b04b-da45fb68dcab] 459 – Rolmodel George Washington [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/92f012be-cd93-4928-b3b3-5bef409c6bca] 397 - Benjamin Franklin, Zijner Majesteits meest loyale rebel [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/18e40074-a4f4-4752-8dc9-6fbdaf8c91f0] 206 - 'Aardverschuiving': Michael Wolff over Donald Trumps laatste dagen als president. En: zijn bezoek aan Mar-a-Lago [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/f8bfcc2a-1aed-4fc6-8f52-1a78e1247205] 360 - 4th of July: Mar-a-Lago, de plek waar het al 100 jaar gebeurt [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d3a58eb1-086c-4fb6-8688-6d87a37d3925] 281 - Fourth of July: Amerika reisgids voor politieke junkies [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d1f6fb79-49b3-456e-a7b3-b09ddf2a5ae8] 133 - Amerikaanse presidenten: boeken die je volgens PG móet lezen! [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/0df44f9b-c986-4d10-8c67-eef5ee20c2da] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:42:47 – Deel 2 01:04:48 – Deel 3 01:16:11 – Einde  Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].

Het kabinet-Schoof erfde niet alleen een voorspoedige economie met flinke belastinginkomsten, maar ook een reeks fiscale hoofdpijndossiers. Btw-gedoe, Box-3, kindertoeslagellende en nog veel meer. En de coalitie deed een lange rij beloften om lasten te verlichten en beloofde dat de Belastingdienst eenvoudiger en beter zou gaan functioneren. Kan dat allemaal tegelijk? En hoe dan? Jaap Jansen en PG Kroeger praten met Djoeke Altena, politiek analist van Weekblad Fiscaal Recht en website TaxLive. (lees hier zijn arikelen [https://www.taxlive.nl/nl/columnisten/djoeke-altena/]) *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** De actuele situatie in dat domein noemt Altena bezorgd ‘een kaartenhuis’. Elke poging om daarbinnen een kaart te repareren of te vervangen dreigt het wankele geheel te doen instorten. "Heel veel gaat goed, maar het risico bij aanpassingen en verbeteringen in dat kwetsbare systeem is door ICT-perikelen en personeelstekorten groot." Opeenvolgende bewindslieden beloofden beterschap. Staatssecretaris Eric Wiebes (VVD, 2014-2017) beschimpte ‘de rommelzolder’ waar hij in moest werken. Maar hij verergerde de toestand door een onberaden ingreep in het fiscaal personeel. De ICT-problemen zorgen voor hardnekkig en langdurig achterstallig onderhoud, wat alles verlamt en kostbaar is. Bovendien kost dat veel inzet van knowhow die elders dan ontbreekt. Het coalitieakkoord 'Hoop, lef en trots' zorgde voor nog meer hoofdbrekens. Altena schetst hoe de btw-ingreep voor boeken. cultuur en sport een drama werd. Willekeur in het toch al complexe stelsel maakte de zaak onoverzichtelijk. "Het is nu een soort Catch 22 voor de recent aangetreden staatssecretaris Tjebbe van Oostenbruggen. Hij kan geen kant op. Alles wat hij nog doet, maakt de zaak politiek ellendiger."  Zijn eigen partij, NSC, heeft vooral spijt dat men hem al eerder, onnadenkend, de mist in liet gaan. Pleegt het kabinet hier woordbreuk naar de 'constructieve oppositie' in de Tweede Kamer? In de Senaat zal niemand ze nog te hulp schieten. Het onderling wantrouwen maakt elke rationele oplossing blijkbaar onmogelijk, signaleert Djoeke Altena. Een langdurig hoofdpijndossier is 'Box-3'. Altena wijst erop dat dit miljoenen burgers treft, echt niet alleen maar rijke vermogenden. Hier lopen drie razend ingewikkelde problemen gedurig door elkaar heen. De Kamer neemt niet de tijd om die kluwen te ontwarren en verwart de zaak daardoor nog meer. Bovendien blokkeerde de PVV de jongste poging om de zaak te regelen. Ontploffingen daarover in de Kamer lieten een rokende puinhoop achter. Niettemin blijven fiscalisten dromen van een eenvoudiger fiscaal systeem. Alles op één bierviltje – zoals de nieuwe bondskanselier Friedrich Merz in zijn jonge jaren voorstelde - dat wil iedereen wel. In Den Haag ligt hiervoor een 'Bouwstenennotitie' klaar, met maar liefst 150 miljard euro aan ‘ondoelmatige en overbodige’ regelingen die geschrapt kunnen worden. Waarom gebeurt dit dan niet? Djoeke Altena is hier streng voor Den Haag: " Het is een gebrek aan politieke moed. Ook deze coalitie is zozeer verdeeld, dat er niets van gaat komen." Het bewijst dat de fiscaliteit - anders dan vaak gedacht - geen primair technische zaak is, maar vaak heel ideologisch. "Het gaat immers om publiek geld - jaarlijks zo'n 400 miljard euro - hoe dat binnenkomt en waarvoor je het inzet. En dat is puur politiek." *** Verder luisteren 470 - Het kabinet bestaat niet, het is een virtuele machine [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/7bafc443-3b2c-4803-a6eb-4cbdb73d30cd] 466 - Behandeling Onderwijsbegroting werd parcours vol struikelpartijen en miskleunen [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/380fb0c8-e769-447d-be82-667641a5baf9] 463 - De eerste honderd dagen. Lessen in daadkracht voor het kabinet-Schoof [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c6f0296c-fddb-482b-ae16-fee4765ff964] 456 - De zeven crises van het kabinet-Schoof [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b679ced5-2a6f-417b-83e0-1cd701f4abbb] 445 - Chaos en onrecht in het sociale stelsel [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/61977635-cd0f-42fe-8c29-ce0946b10481] 426 - Een doodgewoon meerderheidskabinet met een allesbepalende financiële plaat [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/efb48549-3266-405e-8a97-ddc3e6b4e486] 382 - 250 jaar Verenigde Staten: de Boston Tea Party en de rechtsbescherming van belastingbetalers in Nederland [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c44ec04f-9408-41be-b5e3-3fab8905ab66] 291 – De dubbele jaren van staatssecretaris Marnix van Rij [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/2ae6cd4c-9054-4d48-8481-b868182cace2] 275 - Nina Olson: Waarom Nederland net als de VS een Taxpayer Advocate moet krijgen [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/07aa7c05-edf7-4dac-a292-dd8ba7a2a5d1] 247 - Belastingheffing in box 3: hoe de Hoge Raad de wetgever op de vingers tikt en opzadelt met een hels karwei [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/cd788cd0-6982-444e-901f-f695ea8e2c79/] 222 - Na de kindertoeslagaffaire. Hoe Nederland rechtsstaat en democratie kan verbeteren. Gesprek met Richard Barrett van de Venetië Commissie [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d44f4878-f350-4c26-b5a0-7fb3e3f466f4] 147 – De kindertoeslagaffaire: het ging al mis bij de wetgeving [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b08f3ba1-eb89-4740-a5e7-8d3211038a26] 141 – Hans Vijlbrief: een nieuwe relatie overheid-burger in de strijd tegen het populisme [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/8bc7cc0b-dd9b-4ff6-a142-fefd1488109b] 104 - Nederland belasting doorsluisland [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/403fa231-f652-4fa6-ae40-59acda2b7ae5] 68 – De kindertoeslagaffaire: hoe de Belastingdienst willens en wetens duizenden ouders dupeerde – met Pieter Klein en Jan Klijnnijenhuis [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b4451077-971d-469c-8b2a-dcc5aaa50b13] 7 - Wimar Bolhuis over leugentjes in verkiezingsprogramma's [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/7dc34389-74f8-4ffa-827e-23ae2ca9c7a4] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:47:26 – Deel 2 01:08:22 – Deel 3 01:19:42 – Einde  Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].

Een Europees kernwapen? Die vraag is actueler dan ooit nu Europa zich niet meer veilig waant onder de Amerikaanse atoomparaplu. Bondskanselier Friedrich Merz, de Poolse premier Donald Tusk en andere Europese leiders voeren plotsklaps een dialoog met de chef van de Franse kernwapens, president Emmanuel Macron. En die reikt hen de hand [https://www.youtube.com/watch?v=UGi_At2Bl6Y&list=WL&index=3]. Dat doet hij niet voor het eerst, maar nu blijkt zijn gebaar uiterst relevant. Jaap Jansen en PG Kroeger duiken in de uitzonderlijke historie van de 'Force de Frappe' [https://www.youtube.com/watch?v=dcOT9pLSeUs&list=WL&index=4&t=2s], waarin de Fransen keer op keer een eigenwijze, lastige positie innamen en soms jaren later gelijk kregen. Gaat dat nu weer zo? En wat doet Nederland? *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** De Franse nucleaire ambitie is ongeveer de oudste in Europa. Wetenschappelijk liepen ze voor op bijna iedereen. Toch blokkeerde president Roosevelt deelname van Frankrijk aan het Manhattan-project. Dat trauma werkt door tot vandaag. Na 1945 was Frankrijk arm, maar ambitieus. Net als zijn geheime bondgenoot, de nieuwe en bedreigde staat Israël. Zij bundelden hun innovatief vernuft. De linkse premier Pierre Mendès France nam in 1954 het besluit een eigen kernwapen te bouwen. Dat zou van Frankrijk het leidende land in de nieuwe Europese Defensie Gemeenschap maken en het Duitsland van Konrad Adenauers Wirtschaftswunder overtreffen. In 1958 werd Charles de Gaulle president in een diepe nationale crisis. Hij pakte aan, strategisch en eigenzinnig. Ook met dat kernwapen, de 'Force de Frappe'. Zijn markante koerswending blijkt in 2025 bijna profetisch. Wat Macron nu aanbiedt is ondenkbaar zonder wat De Gaulle op eigen kracht realiseerde. De 'dissuasion' - afschrikking - van 'La Russie' en diepe argwaan naar Amerika vormden samen de kern van De Gaulles visie op Franse macht en capaciteiten. Jaap en PG vertellen over opmerkelijke momenten in deze historie. Van kernproeven in de Sahara, de Jupiter-bunker in hartje Parijs en de export van wapens en kennis naar tirannen als Saddam Hussein. En hoe dát afliep. Een verrassende rol speelde president François Mitterrand. Hij was links, maar geopolitiek een ijskoude realist. Hij verrukte Ronald Reagan. In de Bondsdag gaf-ie een spijkerhard college machtspolitiek [https://www.youtube.com/watch?v=MCemFDrsINA&list=WL&index=6]. En hij zorgde dat het Franse kernwapen gemoderniseerd werd, juist omdát de Muur viel. Want Amerika zou na de Koude Oorlog de Europeanen meer op zichzelf gaan laten. Nu, in 2025, bouwt Macron hier onmiskenbaar op voort. Hij wil de gesneefde Europese Defensie Gemeenschap van Mendès France in nieuwe vorm laten herrijzen en deze zelfs verbinden met de veel bredere Europese Politieke Gemeenschap. Dan worden ook landen als Oekraïne, Moldavië, het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen deel van een nieuwe 'veiligheidsarchitectuur' in Europa. Met de Franse kernmacht als een stevige garantie. Tegen 'La Russie'. En Amerika, zo nodig. Helemaal De Gaulle! In Nederland reikt het denken nog niet zo ver. Verwarring heerst. De motie-Eerdmans werkt funest door en verlamt de coalitie van premier Dick Schoof. De kans dat Nederland zichzelf marginaliseert is reëel. En verontrustend. *** Verder lezen Europe thinks the unthinkable on a nuclear bomb (Economist, 12 maart 2025) [https://www.economist.com/international/2025/03/12/europe-thinks-the-unthinkable-on-a-nuclear-bomb] Claire Mills - The French Nuclear Deterrent (House of Commons, 20 november 2020) [https://researchbriefings.files.parliament.uk/documents/SN04079/SN04079.pdf] Europese Commissie publiceert Witboek over Europese defensie en ReArm Europe / Readiness 2030 [https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/nl/ip_25_793] *** Verder luisteren 490 – Duitslands grote draai. Friedrich Merz, Europa en Nederland [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/8bac6adf-1b0e-49f1-8a4a-8340c99c6db3] 484 - Hoe Trump chaos veroorzaakt en de Europeanen in elkaars armen drijft [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c725d191-aa05-46ff-946f-de0d951a94ab] 469 – Nieuwe kruisraketten in Europa? In de jaren '70 en '80 zat topdiplomaat Boudewijn van Eenennaam in het brandpunt van de besluitvorming [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/8c36ef90-f578-4054-b345-6e9c1f19f715] 461 - Ruud Lubbers zag het een slag anders [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c2c97419-89bc-4f85-8316-58d1bee4efcf] 447 - Als Trump wint staat Europa er alleen voor [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/eee9ebfb-042b-4753-b70d-a48e915b5beb] 419 - Europa kán sterven - Emmanuel Macrons visie op onze toekomst [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/329dfa50-7d58-4642-b29f-febc346d5a3f] 378 - Dertig jaar na 'Maastricht' is Europa toe aan een nieuwe sprong voorwaarts [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/13d11607-7a62-4996-9033-31d9796702b1] 333 - Een 'bromance' tussen Rishi Sunak en Emmanuel Macron. De haat-liefdeverhouding van Britten en Fransen [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/bc3b84a8-ec92-4e0e-8f14-6fe1a9e17806] 272 - Dankzij Poetin: nu écht intensief debat over de toekomst van Europa [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/850aec01-fa0c-4e13-a733-add306627f32] 45 – De liefdesbrieven van Francois Mitterrand [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/db3f639d-61a3-49c9-875a-3fd0f9ce521a] 35 - Charles De Gaulle [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/533c3469-6307-4bd8-94fe-5887c342860b] 32 - Churchill en Europa: biografen Andrew Roberts en Felix Klos [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/72fbfe90-463b-4d38-bb87-fd0f25d8116d] (vanaf 1 uur 3) 28 - De relatie Nederland-Frankrijk [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/82efc404-4f59-4446-9a04-07c0fd012ed3] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:29:22 – Deel 2 00:57:26 – Deel 3 01:21:48 – Einde  Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].

Zomer 2023 overwon Pieter Omtzigt zijn aarzelingen en begon op aandringen van potentiële kiezers een eigen partij [https://www.youtube.com/watch?v=r2AtVF5IpgQ]. Hij vernoemde die naar zijn veel verkochte boek. De weerklank was groot, de peilingen beloofden gouden bergen. Omtzigt haalde twintig zetels en sleutelposten in een kabinet aangevoerd door de PVV. Hoe heeft NSC zich sindsdien inhoudelijk en politiek ontwikkeld, vragen Jaap Jansen en PG Kroeger zich af. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** Nieuw Sociaal Contract presenteerde zich als het soort partij waarvan analytici zeiden: dit type ontbreekt nog in ons land maar zou voor velen attractief zijn: sociaaleconomisch 'voor de gewone man en vrouw', sociaal-cultureel 'behoudend, doe maar gewoon'. Een beetje zoals de Katholieke Volkspartij van vroeger, maar dan ontzuild. Inhoud zou voorop staan, lijsttrekker Omtzigt wilde aan debatten alleen meedoen als hij de volle ruimte kreeg voor zijn gedachtegoed.    Desondanks kon NSC geen compleet verkiezingsprogram formuleren en liet het de plannen niet doorrekenen, ook al was dat een specialiteit van de aanvoerder. De campagne ging daarom vooral over diens boek en over drie zwaartepunten: goed bestuur, bestaanszekerheid en ‘de regio'.   Na de verkiezingen wilde de kersverse Kamerfractie wel onderhandelen, maar liever niet regeren. Maanden werden besteed aan steeds ingewikkelder proces- en vormvragen rond een rechtsstatelijke 'basislijn', gedoogconstructies en procedures onder leiding van de informateurs Ronald Plasterk en Kim Putters. De inhoud kwam er niet aan te pas en in plaats van Geert Wilders werd - nota bene! – oud-voorzitter van het CDA Marnix van Rij gevraagd premier te worden. Tevergeefs. De hieruit voortgesproten coalitie bleek alles behalve extraparlementair met bewindslieden van PVV, VVD, NCS en BBB. Daarbij werd op elk van zijn drie inhoudelijke zwaartepunten gewerkt aan vele, veelal procedurele vraagstukken.     Het is boeiend deze langs te lopen. Een Constitutioneel Hof is voorlopig slechts in contouren geformuleerd. De correctie op de nieuwe pensioenwet is in mootjes gehakt. Het grootste bestaanszekerheid-probleem - tekorten aan talenten en menselijk kapitaal - wordt afgedaan in een 'arbeidsmarkt-top' van een middag met een panel van bewindslieden. En juist de regio is door forse rekenfouten in de formatie hard getroffen.    Voor een gedegen middenpartij die de inhoud voorop zetten wil, is het permanente coalitie-crisisberaad en het opstappen van eigen bewindslieden en Kamerleden geen bron van stabiliteit. PVV en VVD voeden daarbij genoeglijk de beeldvorming dat juist NSC de oorzaak is van gedoe, van 'niet leveren' en van emotionele erupties. Bovendien valt op dat in de gedurige rij crises niet de NSC-leiding modereert, maar vooral Wilders en VVD-minister Eelco Heinen hun verantwoordelijkheid nemen.    De openbare worsteling van Omtzigt met het defensieplan ReArm Europe heeft diepe wortel die al zichtbaar waren bij het bezoek van toenmalig Europese Bankpresident Mario Draghi aan de Tweede Kamer in mei 2017. Doordat NSC geen eigen motie indiende met specifieke bezwaren, maar zich passief liet leiden door Joost Eerdmans (JA21), bracht het de eigen minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp en premier Dick Schoof in een onmogelijke positie.     Intussen heeft de Europese partijfamilie van de christendemocraten (dus van Ursula von der Leyen, Friedrich Merz en het CDA van Henri Bontenbal) gealarmeerd door de situatie in Den Haag besloten NSC niet toe te laten als lid. NSC mag deelnemen aan de fractie in het Europees Parlement, maar daar blijft het dan ook bij. *** Verder lezen Coen van de Ven - Tijgers van Papier (De Groene, 16 december 2024) [https://www.groene.nl/artikel/tijgers-van-papier] Dave Schut - Pieter Omtzigt heeft volkomen gelijk. En toch vergist hij zich (Substack, 13 maart 2025) [https://daveschut.substack.com/p/pieter-omtzigt-heeft-volkomen-gelijk] Een maand vol spoedoverleg, steun en schade: hoe Schoof de coalitie met horten en stoten meekrijgt (RTL Nieuws, 15 maart 2025) [https://www.rtl.nl/nieuws/politiek/artikel/5499239/een-maand-vol-spoedoverleg-steun-en-schade-hoe-schoof-de-coalitie] *** Verder luisteren 490 – Duitslands grote draai. Friedrich Merz, Europa en Nederland [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/8bac6adf-1b0e-49f1-8a4a-8340c99c6db3] 477 - De VVD staat sterk, maar zit ook klem [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/73d13efe-789a-411a-9b2c-1cb8826843ef] 474 – Parlementair historicus Joop van den Berg: “De democratie is in groot gevaar. Je moet niet denken: het loopt wel los" [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/cc04f1a0-75fa-4300-9ba6-a40b893f4c03] 470 - Het kabinet bestaat niet, het is een virtuele machine [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/7bafc443-3b2c-4803-a6eb-4cbdb73d30cd] 466 - Behandeling Onderwijsbegroting werd parcours vol struikelpartijen en miskleunen [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/380fb0c8-e769-447d-be82-667641a5baf9] 456 - De zeven crises van het kabinet-Schoof [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b679ced5-2a6f-417b-83e0-1cd701f4abbb] 452 - Wie is de baas in de coalitie? [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4ae547de-d25c-460d-98a8-4b5010d0609c] 448 - Premier zonder kompas [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/cadea232-77f4-48d3-8ff8-e6cccb46e855] 442 - Na de sportzomer van Schoof de hete herfst van Wilders [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b4ac1e54-fe74-446b-be86-12cc6c28d997] 398 - Kabinetsformatie 2024: de lege stoel van Pieter Omtzigt [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/0ccb72e7-d43b-4996-8ff9-109f4db861fe] 393 - Kabinetsformatie 2024: op naar een extraparlementair kabinet! [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b6a4a2e0-f522-40a2-93e2-83315a6476ed] 372 - Nieuwe partijen als Nederlandse traditie - en de afgrond die altijd weer dreigt [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c866168f-2eeb-4a1b-a1e4-649ab9e0a4ba] 364 - Een krankzinnige campagne [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/a9cb784a-820f-4d57-9166-fa8085df8288] (oa over de ideologische grondslag van NSC) 438 –Het nieuwe kabinet als kleuterklas. De koning kun je niet spelen [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d98180ef-659e-4273-a0b1-56bb9c8e23aa] 428 – Dick Schoof, de 'premier van buiten', is de ultieme insider [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/9488f43f-1ea4-49b9-b223-b42dac778d26] 425 - Een oprecht akkoord [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/58309ee5-7542-48f0-9c60-67188d37de1c] 380 - Campagne 2023: knollen en citroenen en Haagse trucs [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/6fcf21c0-13bf-4869-ac68-7a5876540031] 304 - Waarom Nederland een Wet op de politieke partijen nodig heeft en wat we hierbij kunnen leren van Duitsland [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/35ac51fd-1d2a-4738-bbfa-78c666950482] 162 - Pieter Omtzigt over macht en tegenmacht [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/2c435c89-0141-4e6b-b15e-12b9adb5390e] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:29:23 – Deel 2 01:02:14 – Deel 3 01:23:32 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].

Meer dan ooit is Duitsland nu het cruciale buurland van Nederland en de essentiële lidstaat in de Europese Unie en onder de Europese NAVO-partners. De nieuwe coalitie van CDU-CSU en SPD en de komende nieuwe bondskanselier Friedrich Merz beseffen dat ze voor een enorme opgave staan; de grootste sinds 1990 na de val van de Berlijnse Muur. De Duitse kabinetsformatie verloopt voorspoedig. [https://www.youtube.com/watch?v=F8kZkRp7zBg&list=WL&index=5&t=554s] CDU-CSU en SPD nemen drastische besluiten [https://www.spd.de/fileadmin/Dokumente/Sonstiges/20250308_Sondierungspapier_CDU_CSU_SPD.pdf]. Jaap Jansen en PG Kroeger over de gevolgen voor Duitsland, Europa en Nederland. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** De nieuwe coalitie van de krimpende oude volkspartijen van christendemocraten en sociaaldemocraten - spottend meer Kleine Koalition dan Grosse Koalition genoemd - kreeg plotseling hulp van twee mensen die een uitweg boden om een adembenemend andere koers in te slaan dan de kiezers was beloofd. De Amerikaanse president Donald Trump en Europese Commissie-president Urlsula von der Leyen zorgden voor een 180 graden omwenteling. Jaap en PG schetsen de heftige botsingen waarmee de verkenningsfase van de coalitie begon en de ingrijpende conclusies waarmee die eindigde. "Das wird ein heisser Ritt", zuchtte Friedrich Merz. Door in de komende tien jaar € 1.000 miljard te reserveren voor investeringen in defensie, Oekraïne en achterstallig onderhoud in de infrastructuur wil de coalitie leiderschap in Europa en bij de transformatie van de economie tonen. Merz weet dat hij een nieuwe Helmut Kohl moet worden, in een minstens zo verbluffende 'Wende' als toen, in 1990. En bij de SPD zijn het de strategische lessen van Helmut Schmidt die getrokken worden. De opluchting in Europa is groot. De Franse president Emmanuel Macron ziet de as Parijs-Berlijn eindelijk herleven en laat geen traan om Olaf Scholz. De alliantie van politieke families rond het midden blijkt in het Europees Parlement al zichtbaar verstevigd. In Berlijn ondervindt Merz meer problemen. De jongerenclubs van zijn Union en de SPD zijn negatief, want zij vinden de eerste afspraken een ‘Boomerakkoord' ten koste van hun toekomst. En voor een snelle hervorming van de 'Schuldenbremse' – de strenge Duitse begrotingsregels – heeft Merz De Groenen nodig, maar zij zijn terughoudend; ze willen hun huid duur verkopen.     Intussen moet de SPD haar aangeslagen leiderschap vernieuwen. Lars Klingbeil en Saskia Esken leiden de onderhandelingen. Maar let ook op de populaire minister van Defensie Olaf Pistorius. En op Bärbel Bas, nu nog Bondsdagpresident maar klaar voor de top van haar partij, gonst het door Berlijn.        De consequenties van deze politieke omwenteling voor Den Haag zijn nauwelijks te overzien. Met de motie-Eerdmans tegen de EU-defensieplannen is Nederland politiek gecastreerd. Ook de industrie krijgt hiermee grote klappen. Voor NAVO-chef Mark Rutte is het beschamende vertoning dat zijn land in Europa nu alleen staat. Liever dan met Dick Schoof praat Merz met Henri Bontenbal van ‘splinterpartij’ CDA, bleek in Brussel. Ondertussen poogt VVD-leider Dilan Yesilgöz in Kyiv president Volodymyr Zelensky te verzekeren dat Nederland Oekraïne volledig blijft steunen. Zou Schoof zwichten voor Omtzigts boekhoudkundige bezwaren dan is de premier volledig gemarginaliseerd. Maar wat Schoof ook doet, het is altijd verkeerd. Als hij afstand neemt van drie van de vier coalitiepartijen, dan is hij pas echt 'van niemand' en zijn positie onhoudbaar. Het was immers formateur Van Zwol die benadrukte dat hij premier werd ‘namens de vier fractieleiders’ en dat eigenlijk alleen daarop zijn gezag zou berusten. *** Verder luisteren 484 - Hoe Trump chaos veroorzaakt en de Europeanen in elkaars armen drijft [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c725d191-aa05-46ff-946f-de0d951a94ab] 483 - Friedrich Merz, eerzuchtig en onbesuisd [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/57cbbafc-e966-48ae-ab8b-d3a03bf1c77e] 465 – Nederland en Duitsland, labiel en leiderloos. En: de opmerkelijke overeenkomsten met Noordrijn-Westfalen [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4c172833-611f-43dd-ab7f-2338c2829ab8] 451 - 75 jaar Duitse Democratie [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/8c874fbc-a533-48b8-abc7-037fcadf8a0b] 421 - Bewonderd en gevreesd. De memoires van Wolfgang Schäuble [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d3971f5a-5150-4a6b-8739-b44b308a84e8] 399 - Politieke problemen in Duitsland, Nederland en Europa: de grote zorgen van Bondsdaglid Otto Fricke [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/95e57d0e-ce21-48e2-a12e-a588ad663ed9] 366 - De zieke man van Europa: hoe komt Duitsland uit de economische verlamming? [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/246e28ce-a055-4751-93ef-97d36e7c5d29] 331 – De Groenen 40 jaar in de Bondsdag: van ‘narrenschip’ naar solide regeringspartij [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/17af7e16-d605-4cf0-bdb4-49e14e4f5daa] 321 - Umwertung aller Werte - Parijs en Berlijn van elkaar vervreemd op hun eigen feest [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/940b3b86-08bc-46f8-b5e9-121564697eca] 302 - De Frans-Duitse motor hapert. Gesprek met Bondsdaglid Otto Fricke [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/5582ded0-2a6a-4a87-b3dd-6a2b7f3a88d9] 290 - Bondskanselier Olaf Scholz en de razendsnelle ontwikkeling van de EU [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c7fffdb1-a776-4113-bb5d-7ce160ca6ee9] 248 - Oekraïne en de eeuwenoude vriendschap tussen Duitsland en Rusland [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/e938b68f-5f0a-482c-9b05-f05a3582a007] 233 - Kabinetsformatie 2021: Otto Fricke over de Europese ambities van de nieuwe Duitse regering [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/f918d040-822a-4b29-a3ed-a7d5b25823be] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:29:45 – Deel 2 00:56:02 – Deel 3 01:25:26 – Einde  Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].