Betrouwbare Bronnen

Na Polen mag nu Denemarken [https://www.thedanishparliament.dk/en/eu-information-centre/the-danish-realm-and-the-eu] een half jaar de Europese Unie voorzitten. Dat betekent focus en tempo houden bij de belangrijke beleidsthema's én eigen accenten zetten. Ook daarin wordt de politieke en culturele diversiteit van Europa concreet zichtbaar. Wat zijn de plannen van premier Mette Frederiksen [https://danish-presidency.consilium.europa.eu/en/programme-for-the-danish-eu-presidency/programme-of-the-danish-eu-presidency/]? Waar gaan de Denen extra aan trekken? Jaap Jansen en PG Kroeger zetten de Deense ambities in de context van de actualiteit én van de opmerkelijke historie van Denemarken. Met bloeiende handelsrelaties van de Zijderoute en de Wolga tot Constantinopel, Kyiv en Bagdad. En Johan de Witt liet bij de Oostzee zo fors ingrijpen dat de dankbare Deense koning Michiel de Ruyter in de adelstand verhief! *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** 'Een sterk Europa in een veranderende wereld' is voor Mette Frederiksen het leidende motto dit half jaar. Dat begint met een revolutionaire stap voorwaarts. Na decennia van opt-outs en euroscepsis heeft Denemarken resoluut gekozen voor nauwe integratie in het gezamenlijke EU-defensiebeleid. Voortaan is het én NAVO én EU. Extra ruggensteun tegen Poetin in de Oostzee en tegen Trump bij de Noordpool hebben de Deense strategie volledig veranderd. Deze nieuwe focus koppelt Frederiksen aan nog meer ‘nieuwe en doeltreffende aanpak’ bij het tegengaan van illegale migratiestromen. De Denen zien ook dit als 'defensie aan de buitengrenzen'. Een duidelijk eigen zwaartepunt sluit erg goed aan bij die in Nederland. Intensieve en innovatieve samenwerking van bedrijfsleven en (beroeps)onderwijs - denk aan 'Beethoven' en 'Katapult' hier - wordt een topprioriteit dit half jaar. Zeker zo sterk verbonden met de kernpunten van het Draghi-rapport zijn de Deense plannen voor innovatie en hightech, ruimtevaart en het schrappen van verouderde en gedetailleerde regels. Het grote project in dit half jaar wordt de start van de onderhandelingen van de 27 EU-lidstaten over de EU-begroting voor de komende zeven jaar. Lukt het Frederiksens team hier tempo te maken? Denemarken is uit ‘de vrekkige vier’ gestapt, het laatste groepje EU-landen dat met Nederland staat voor zuinig en streng begroten. Minister Eelco Heinen van Financiën wordt steeds eenzamer. Eurocommissaris Wopke Hoekstra moet fors aan de slag: de Denen willen concrete en stevige klimaatmaatregelen om de doelstellingen richting 2050 echt te halen. Ambitie en wereldwijde blik zijn de Denen niet vreemd. Denemarken heeft een boeiende historie. PG neemt ons mee op hun razendsnelle schepen in de eeuwen tussen 750 en 1050. De Denen globaliseerden op ongekende schaal met trektochten, verkenningen en handelsposten. We ontmoeten Denen die in Staraja Ladoga de eerste hoofdstad van Rusland tot bloei brachten. En zien hun monetaire relaties met Tasjkent, Samarkand en Bagdad, zodat zij langs de Wolga in de grote, islamitische marktstad Boelgar handel dreven met de karavanen van de zijdehandelaren uit China. In later eeuwen was Denemarken de poort van de 'moedernegotie'. De helft van de miljoenen doorvaarten door de Sont waren schepen uit de Nederlanden. Geen wonder dat de tollen en de stabiliteit daar chefsache waren van Johan de Witt. In 1658 stuurde hij Michiel de Ruyter met de vloot daarheen om zo nodig ‘iedereen op zijn bakkes te slaan die ons dat wil beletten’. Minstens zo kleurrijk is het verhaal van Amerika en de eeuwenoude Sonttollen; tarieven waar tegen opgetreden moest worden. Met grof geweld en intimidatie werd in 1857 vrijhandel opgelegd. En de beroemdste Deen in de kunst woonde in het kasteel waar zijn vader de Sont bewaakte om de schepen te laten dokken. Hamlet, de prins in slot Elseneur, kwam daar ooit al met hét motto voor Europa onder Deense leiding: “To be or not to be, that is the question." Zijn of niet zijn, daar gaat het om. *** Verder luisteren 517 - Na de champagne de campagne [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/a98527fb-b8fb-49cb-a102-fab43ff3185f] 513 – Tanks rollen door Washington DC, Donald Trump geeft een feestje [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d60c7997-538c-4064-a0fc-b21dd2e2478d] 512 – Hoe onderwijs, bedrijven en overheden samen de arbeidsmarktkrapte bestrijden [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/da589da5-3d17-468f-9fcf-536388414e67] 503 - Duitsland maakt een nieuwe start met bondskanselier Friedrich Merz [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b42190b5-afcd-4a80-af7c-20d9d8467a27] 500 - Triomf en Tragiek. 400 Jaar Johan de Witt [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/55a0613a-7fcc-4307-8c27-d97f552b78c9] 499 - EU-klimaatdiplomaat Tony Agotha, speciaal gezant in turbulente tijden [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/67f2462a-3dff-4dc9-9436-34ee42e75f3c] 497 – De krankzinnige tarievenoorlog van Donald Trump [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/6726d535-1e03-4b41-92d0-98b29876db9d] 468 – Polen brengt nieuwe dynamiek in Europa [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/464f1ebc-1e18-40fe-a29d-16984ed4c70c] 458 - De gedroomde nieuwe wereldorde van Poetin en Xi [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/7e62cdac-bdb9-450c-af23-a7f974ec3e42] 446 - Doe wat Draghi zegt of Europa wacht een langzame doodsstrijd [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/7af41d6c-1463-4010-94df-a702f6f5cf08] 437 - Dwarse Viktor Orbán mag een half jaar Europa voorzitten. Gaat dat wel goed? [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/83ac74f7-1576-455b-9204-e79aa027291f] 427 - Europa wordt een grootmacht en daar moeten we het over hebben [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/84273d61-0203-4764-b876-79a25695bed1] 389 - De lange en hobbelige weg naar een klimaatneutraal Nederland [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4f1a53f7-01a8-482f-9d8d-873ffa005f3d] 379 - Migratie: het werkelijke verhaal [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d5de8cc4-937a-4481-986e-1ab92278fdd6] 371 - Banen op zoek naar mensen. Hoe in Europa bedrijven en beroepsonderwijs intensief samenwerken [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/160ba8a6-0cbe-4400-9cba-2407f3f33701] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:31:21 – Deel 2 01:13:41 – Deel 3 01:23:38 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].

Even was Den Haag het middelpunt der geopolitiek. Toen 'daddy' weer huiswaarts ging was het voor de politiek rond het Binnenhof terug naar de vierkante postzegel, op naar de strijd om de stembus. Toch zal de impact van de NAVO-top doorwerken op de komende verkiezingsstrijd. Zelfs de tafelschikking bij Willem-Alexander droeg daaraan bij. Waarom zat wie waar? Wat deed Petr Pavel aan de hoofdtafel en hoe zette Giorgia Meloni president Donald Trump minzaam klem?    *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Deze episode bevat een advertentie van Lendahand.com [http://Lendahand.com] - gebruik de code betrouwbarebronnen500 bij je eerste investering (geldig t/m 31 augustus 2025) Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** En marge van de top gebeurde van alles dat voor de campagne in ons land van betekenis zal blijken. Zo sloot de Europese Unie twee strategische allianties met hoogst innovatieve, grote naties die de facto als EU-lidstaat gaan functioneren bij defensie-industrie en hightech: Canada en Oekraïne. Hoe haakt Nederland daar snel en slim bij aan? Bovendien lanceerde de EU een grootscheeps ruimtevaart-initiatief, direct voortbouwend op het Draghi-rapport. Juist voor Nederland kan dat met ESTEC bij ons, met Dutch Space, onze Technische Universiteiten en astronomie en defensie-innovaties een enorme impuls opleveren. Zijn we daar na 29 oktober klaar voor?    De partijen niet allemaal, lijkt het. Jaap Jansen en PG Kroeger noteren hoe Geert Wilders de greep kwijt raakt. Eerst op de coalitie en zijn team daarin. Toen op het migratiethema en Orbán. En ook nog op de beloofde douceurtjes voor zijn achterban. En meest pijnlijk bleek zijn 'selfie' met Donald Trump. Die vond dat maar bizar, wist niet wie die vent was en evenmin waarom dit zo nodig moest. De VVD werd allerminst geholpen door een interventie van eenvoudig VVD-lid Mark Rutte. Zijn advies om fors te bezuinigen was - onbedoeld of juist niet? - funest voor Dilan Yesilgöz en Eelco Heinen. De concurrenten op rechts en in het midden zullen hier dankbaar gebruik van maken. Ook de manoeuvres van D66 en CDA zijn geen toeval. Rob Jetten profileerde zich behendig op asiel en migratie met een oude truc van de ChristenUnie. Henri Bontenbal onthulde het impliciete motto van zijn partij: 'Keine Experimente'. Na de chaos en onmacht in NSC, BBB, Schoofs coalitie en de worstelingen bij de fusie ter linkerzijde kun je maar beter gedegen regeren. Zoals Konrad Adenauer.     Frans Timmermans (Groenlinks-PvdA) moet daarom dan maar hopen dat zijn nieuwe club hem als serieus premierskandidaat wil laten shinen. Maar de strategen zijn alweer gefascineerd door het nieuwste snoepje van de week [https://vriendvandeshow.nl/delinkserevolte/episodes/het-linkse-offensief-in-nederland-en-new-york?context=show], de New Yorkse burgemeesterskandidaat Zohran Mamdani [https://www.youtube.com/watch?v=5G8HjVkMnIo&list=WL&index=1].    De slotverklaring van de NAVO-top schudt de partijen in Den Haag wakker. Oké, meer geld voor defensie. Maar waar halen we het geld vandaan? Op de NAVO-top kreeg Rutte veel voor elkaar [https://www.nato.int/cps/en/natohq/official_texts_236705.htm], al bereikte hij niet alles wat hij voor ogen had. En Trump evenmin. De echte worsteling binnen de NAVO is nog maar net begonnen. De Franse president Emmanuel Macron kondigde al aan dat veel extra defensie-investeringen zich toch heel moeilijk verdragen met de handelsoorlog van één lidstaat tegen al zijn partners. En een aantal lidstaten wachten rustig af tot de ‘review’ in 2029. Dan kan er in de wereld alweer veel veranderd zijn en heeft Amerika een andere president. *** Verder Luisteren 508 – De NAVO-top in Den Haag moet de onvoorspelbare Trump vooral niet gaan vervelen [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/54a96f6f-976b-410d-8c76-96a82065afcd] 496 - De paradoxen van Giorgia Meloni [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b426432c-1d2d-4186-8c6d-3698da640a61] 484 - Hoe Trump chaos veroorzaakt en de Europeanen in elkaars armen drijft [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c725d191-aa05-46ff-946f-de0d951a94ab] 476 – Trump II en de gevolgen voor Europa en de NAVO [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/3330bc70-e865-4a9b-a480-914f254f7f16] 447 - Als Trump wint staat Europa er alleen voor [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/eee9ebfb-042b-4753-b70d-a48e915b5beb] 446 - Doe wat Draghi zegt of Europa wacht een langzame doodsstrijd [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/7af41d6c-1463-4010-94df-a702f6f5cf08] 434 – Vier iconische NAVO-leiders en hun lessen voor Mark Rutte [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/541ddcba-a626-49ba-8f60-82db47d02ef4] 427 - Europa wordt een grootmacht en daar moeten we het over hebben [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/84273d61-0203-4764-b876-79a25695bed1] 413 - "Eensgezind kunnen we elke tegenstander aan." Oana Lungescu over Poetin, Trump, Rutte en 75 jaar NAVO [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c2b2b09b-bba3-45b6-999c-3f844dcfa76a] 404 - 75 jaar NAVO: in 1949 veranderde de internationale positie van Nederland voorgoed [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4debd5ed-7488-4dd5-bdbb-61374459c4ab] 514 – De 'andere waarheid' na Schoof [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/ad370858-1ae4-447b-8d4b-1bcf7bc33ac2] 511 – De val van het kabinet-Schoof [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/53d47dca-5918-404a-acc6-d87f4690c93e] 509 - Het verdriet van Geert Milders [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/07517a5c-fcf6-4ccb-815d-0dd4d08f26bd] 47 - Konrad Adenauer, de eerste Kanzler [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/46ef1c9b-7a86-420f-b96c-3a108741e439] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:16:10 – Deel 2 00:40:20 – Deel 3 01:08:23 – Deel 4 01:35:20 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].

De energietransitie gaat in een razend tempo. Maar soms dreigt-ie slachtoffer te worden van het eigen succes. Het stroomnet kan het niet aan en lijkt warempel op het wegennet: filevorming en vertraging. Ook dit is een grote kwestie voor de komende campagne en de coalitievorming daarna. Het gaat om tientallen miljarden euro’s aan investeringen per jaar. Krijgen we ook deze files weer in beweging? En hoe dan?    Jaap Jansen en PG Kroeger verkennen dit complexe terrein met Manon van Beek, ceo van Tennet [https://www.tennet.eu/nl], netbeheerder in handen van de Staat, en directeur Olof van der Gaag van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie [https://www.nvde.nl/]. Allebei erkennen ze dat de netcongestie een ongekende uitdaging vormt voor industrie, overheid en burgers. Tennet worstelt daar ook Europees mee als grote speler in de energiemarkt in Duitsland.    *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de NVDE en met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** "We hadden eerder moeten beginnen met expansie van netten. Door de Russische inval in Oekraïne steeg de vraag naar fossielvrije energie explosief. De aanvraag van klanten voor meer ruimte op het net nam enorm toe. In Rotterdam gaan we vervijfvoudigen," zegt Manon van Beek.     Het effect hiervan raakt heel onze economie, de verbindingen met de buurlanden en iedere wijk en elk dorp. De komende tien jaar zal Tennet in Nederland en Duitsland bij elkaar zo'n € 200 miljard investeren om het stroomnet adequaat te laten functioneren. “Het Deltaplan valt hierbij in het niet wat betreft omvang en complexiteit." De ruimtelijke planning van ons land wordt uitgedaagd, zoals sinds de vorige industriële en energierevolutie, eind 19e eeuw, niet meer gebeurde. Tegelijkertijd heeft ons land - ook door de ervaring van Tennet bij de Energiewende van Angela Merkel in Duitsland - een belangrijke voorsprong in expertise. Ook in het licht van het rapport-Draghi biedt dit grote kansen op een cruciale rol bij de energietransformatie van de hele EU. Nederland gaat 75 procent van zijn elektriciteit opwekken op zee. Voor heel de EU zou dat 20 procent kunnen worden. Olof van der Gaag noteert wat daar de komende jaren allemaal bij komt kijken. Van 50.000 nieuwe transformatorhuisjes tot duizenden kilometers nieuwe stroomtracés. Maar dan moet het verkrijgen van vergunningen wel fors versneld worden, zegt Van Beek. Nederland kan hier veel leren van de Duitsers. Lukt het die filevorming op het net op te lossen? En gaat de industrie zélf sneller schakelen? Van Beek schetst hoe zowel Europees als nationaal de scenario's zo'n 20 jaar vooruit kijken, om tijdig en gedegen investeringsbeslissingen te kunnen nemen. "Elke twee jaar sturen we bij, zo wegen we nu al de impact van de AI-revolutie mee."  Geen wonder dat bedrijven als Tennet twee beleidspunten cruciaal noemen voor het politieke debat en komende coalities. Nu minister Sophie Hermans (Klimaat en Groene Groei) haar versnellingsagenda heeft gepubliceerd, zeggen Van Beek en Van der Gaag: "Nu koers houden! Geen zigzagbeleid." Van Beek: "Ik hou niet van wispelturigheid, nee. Ook bij kerncentrales niet. Dan vraag ik direct: waar dan en per wanneer dan? Anders komen we er niet uit."  Cruciaal is het investeren in kennis en opleidingen die juist voor deze enorme opgave essentieel zijn. "Dat moet niet minder, dat moet meer!" Want de vertraging in de expansie van het stroomnet kost gewoon geld, stelt Van Beek. "Er blijft door de wachtrij van klanten nu jaarlijks zo'n € 30 miljard liggen. Dat is economische activiteit; groei die we nu niet realiseren.” *** Verder luisteren 499 - EU-klimaatdiplomaat Tony Agotha, speciaal gezant in turbulente tijden [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/67f2462a-3dff-4dc9-9436-34ee42e75f3c] 471 - De verduurzaming is Nederlands grootste verbouwing ooit [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/e5cdb7b1-3c0a-4bb7-b180-ce3955e93887] 465 – Nederland en Duitsland, labiel en leiderloos. En: de opmerkelijke overeenkomsten met Noordrijn-Westfalen [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4c172833-611f-43dd-ab7f-2338c2829ab8] 462 - Allard Castelein moet essentiële grondstoffen veiligstellen [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/1d3bdae5-949a-420a-912e-f5eb6598dfba] 460 - VVD'er Silvio Erkens strijdt voor versnelling van het klimaatbeleid [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/24cb20fd-6374-4a27-b07c-252a18a324b1] 446 - Doe wat Draghi zegt of Europa wacht een langzame doodsstrijd [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/7af41d6c-1463-4010-94df-a702f6f5cf08] 512 – Hoe onderwijs, bedrijven en overheden samen de arbeidsmarktkrapte bestrijden [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/da589da5-3d17-468f-9fcf-536388414e67] 435 - Klimaat en Groene Groei: Sophie Hermans heeft grote ambities, maar wordt het haar mogelijk gemaakt? [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/6788a21d-d2c8-4124-a765-385ca22e7728] 415 – Klimaatbeleid: de inhaalslag van Nederland in Europa [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b6c685db-4cdd-4135-a8b7-f148ede7238d] 389 - De lange en hobbelige weg naar een klimaatneutraal Nederland [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4f1a53f7-01a8-482f-9d8d-873ffa005f3d] 369 - Klimaatminister Rob Jetten [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/6c04c7bb-7d1d-4ad4-9e18-39750951de37] 358 - Ligt het ambitieuze klimaat- en energiebeleid op koers? Gesprek met Henri Bontenbal (CDA) [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/a157fa76-9412-4707-bc3b-f52a157aa6b1] 338 - Hoe de stikstofcrisis de energietransitie vertraagt. En: wat intussen wél met sprongen vooruitgaat [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/44ca8c95-3d97-4311-ae55-f56bc5dd165c] 106 - Diederik Samsom over het Europese klimaatbeleid en het crisisherstelplan [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/23412fb6-252c-4126-885e-03ad77b78e79] 55 - Ed Nijpels over zijn Klimaatakkoord [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/30a5611d-26f5-4ae8-b8ee-ecc3c7b0713c] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:29:19 – Deel 2 00:51:38 – Deel 3 01:04:13 – Einde  Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].

Tussen Israël en Iran woedt een heftige strijd van luchtmacht, raketten, cyberoorlog en speciale eenheden. Maar deze oorlog kon niemand verrassen en was eigenlijk al jaren gaande. Hoe begrijpen we wat hier gebeurt; wat in Iran en de dictatuur van de ayatollahs gaande is en in Israël en de complexe politieke verhoudingen en cultuur daar? Jaap Jansen PG Kroeger kijken naar de gruwelijke en vaak eeuwenoude context van dit conflict. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door Saxo. Beleggen doe je bij Saxo [http://saxo.nl]. En met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** Al vele jaren is onderhuids en af en toe opflakkerend sprake van deze oorlog. Israël zette zijn uiterst doeltreffende hightech en geheime diensten in, Iran gebruikte terreurorganisaties en andere verlengde armen om Israël continu te bedreigen. Met cyberaanvallen op ondergrondse nucleaire installaties en aanslagen op kerngeleerden en militaire commandanten maakte Israël duidelijk dat in Iran niemand zich veilig kon voelen voor zijn macht. De aanval van Hamas op 7 oktober 2023 was onderdeel van deze oorlog waarin het regime in Teheran Israël op een reeks fronten tegelijk wilde destabiliseren. Omdat Benjamin Netanyahu besefte dat hij niet meer kon rekenen op de volledige steun van de Verenigde Staten - zeker niet nadat Donald Trump het kernwapen-akkoord met Teheran eenzijdig ongedaan maakte – ging hij uiteindelijk zijn eigen gang. Zo werden de handlangers van ayatollah Ali Khamenei het eerste doelwit. Hezbollah, Houthi's in Yemen, milities in Irak en Hamas in Gaza zijn met grof geweld aangepakt. Het regime in Teheran werd bovendien verder geïsoleerd en ingesnoerd door samenwerking van Trump met Arabische heersers, die hem aan zich bonden door zijn zucht naar 'deals'. De cruciale wijziging in de machtsverhoudingen kwam met de instorting van de belangrijkste bondgenoot van Iran en Rusland, het gruwelijke bewind van Bashar al-Assad in Syrië. Voor zowel het Kremlin als de ayatollahs was dit een funeste nederlaag. Teheran stond geheel alleen. Bovendien blijkt nu dat de Russische militaire technologie tegenover die van Israël onmachtig is. Duidelijk is dat vele lessen uit Oekraïne hier worden toegepast. Netanyahu wil Iran militair voor decennia verzwakken en de nucleaire capaciteit maximaal reduceren. Voor dat laatste zou Amerika weleens nodig moeten zijn. Maar voor Trump is regimewisseling geen doel op zich. De VS hebben in Irak hun lesje geleerd. Onder de buurstaten ziet vooral Turkije zijn positie nog machtiger worden en verliest Rusland na Syrië nóg een cruciale bondgenoot. Veel pleit er dan ook voor om beter te leren begrijpen hoe landen als Iran en Syrië zich historisch, cultureel en politiek van binnenuit hebben ontwikkeld. Zeker zo complex is trouwens ook Israël. Al in de memoires van Obama en Merkel was duidelijk: zij beseften dat het een misverstand was om Netanyahu en de Israëlische politieke cultuur als ‘westers’ te beschouwen. Het land van Netanyahu is al lang niet meer de bijna Westeuropese sociaaldemocratie van Golda Meïr, Yitzhak Rabin en Shimon Peres. De demografische en cultureel-etnische diversiteit zijn enorm, eigenlijk zoals overal elders in het Midden-Oosten. Regeringen zijn permanent wisselende samenraapsels van kleine groeperingen en sekten rond een sterke man als vast ankerpunt. Ook voor de gunsten uit de overheidskassen. Netanyahu regeert in allianties waarin loyaliteit en wederzijds verraad elkaar ongeremd afwisselen. Israël lijkt nu veel meer op zijn buren dan op een EU-lidstaat. Misschien vertelt dit ook wel waarom Geert Wilders dit zo bewondert. Netanyahu is immers een sterke, bijna autocratische 'baas' met om zich heen nooit écht loyale vazallen die voor hun positie, status en levensonderhoud van hem afhankelijk zijn. Dat deze ook nog de alles beheersende centrale machtsfiguur van de natie is, maakt hem nog meer een voorbeeld. *** Verder luisteren 377 - Golda Meïr, Israël, triomf en tragiek [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/57a144a0-0ed3-42d9-96d0-5da4abb3ced0] 315 - Vrouw, leven, vrijheid: oorzaken en achtergronden van het straatprotest in Iran. En: de rijke Perzische cultuur [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/106c381b-ded7-461b-bf16-0e062c181492] 76 - Rudi Vranckx: Het Midden-Oosten is het Vietnam van onze tijd [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/edf93c50-a10e-4406-a327-3f4cfee0ad27] 508 – De NAVO-top in Den Haag moet de onvoorspelbare Trump vooral niet gaan vervelen [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/54a96f6f-976b-410d-8c76-96a82065afcd] 339 – De geopolitiek van de 19e eeuw is terug. De eeuw van Bismarck [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/375b5051-04c8-4181-b31e-56436dfda193] 510 - Brezjnev, Poetin en hun rampzalige oorlog. Lessen voor nu uit 1980 [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/1c5da2a5-4328-455d-ac31-e4d699afa73b] 311 - De wereld volgens Simon Sebag Montefiore [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/caaa9aac-ea36-4633-9460-74da8adf4c2f] 467 - De twee levens van Angela Merkel [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/5e3f2740-723b-4279-bce6-39eb58ac963a] 150 - De memoires van Barack Obama [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/59e8d2d6-c6d7-40d7-8a7c-4c37cb2c22fe] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:05:00 – Deel 2 00:34:44 – Deel 3 00:51:55 – Deel 4 01:12:17 – Einde  Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].

Niemand liet een traan nadat Geert Wilders de coalitie opblies. Elk van de vier coalitiepartners schoot onmiddellijk in de typerende stand van het eigen politiek DNA. Van daadkracht dankzij een bevrijding uit de wurggreep van de PVV was geen sprake.    Jaap Jansen en PG Kroeger bezien het politieke landschap na de val van Schoof. Hoe schudden PVV, VVD, NSC en BBB de coalitiestof van hun schoenen op weg naar de stembus? Waar moeten we nu op letten? Wie gaan verrassen? *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Deze aflevering bevat een advertentie van Greenpeace. Stop diepzeemijnbouw en bescherm de wonderen van de diepzee. Word nu donateur en ontvang tijdelijk een volledig duurzaam en uniek oceanenshirt. Ga naar greenpeace.nl/betrouwbarebronnen [http://greenpeace.nl/betrouwbarebronnen] Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** De PVV zag de breuk vooral als aanleiding tot vuurspuwende verachting voor de partners uit de elf maanden bij Dick Schoof. Verachtend dedain ook voor de premier die zo wanhopig poogde zijn best te doen. Maar meest opvallend was hoe Wilders zijn eigen bewindslieden per direct als oud vuil behandelde. Ze waren lucht voor hem; politiek verdampt. Alsof het verleden bij Schoof, deze politieke deconfiture en hun rol als regeringsteam per direct uitgewist moesten worden.    De PVV-autocraat presenteerde zich met een nieuwe kandidatencommissie, een nieuwe programopsteller en de ambitie om terug te keren naar radicale oppositie. Geen Milders meer, puur Orbán alleen nog. Desnoods ten koste van de eigen PVV-voorstellen onder Schoof. Alles moet weg. Want nu leven we in ‘een andere waarheid’, zegt PVV-Kamerlid Peter van Haasen. De VVD staat ineens alleen. Dilan Yesilgöz had de sleutels in handen maar gooit ze weg [https://www.vvd.nl/nieuws/er-is-een-stabiel-rechts-liberaal-kabinet-nodig-dus-zonder-de-pvv/]. Niet alleen die naar de PVV van 'de volstrekt onbetrouwbare Wilders', maar – in elk geval voor de duur van de campagne – ook naar GroenLinks-PvdA dat volgens haar onder de verderfelijke invloed staat van radicaal-links. De flop van ‘Hoop, lef en trots’ is ingeruild voor 'lef, durf en optimisme', maar wie gelooft nog dat Yesilgöz nú pas ontdekte dat Wilders alles en iedereen verraadt met wie hij gemene zaak maakt?    Nieuw Sociaal Contract was al stuurloos en onthoofd vóór de coalitiebreuk. Alsof het dit nog eens extra wilde accentueren brak een chaotische strijd uit om de troon van Pieter Omtzigt. Ontgoocheld en verraden trad Nicolien van Vroonhoven terug. Gretig greep Diederik Boomsma naar de kroon. In paniek werd toen maar Eddy van Hijum naar voren geschoven. Over goed bestuur, bestaanszekerheid of Omtzigts andere kroonjuwelen sprak niemand meer.    De Boer Burger Beweging zag de breuk vooral als een kans om in het centrum van de macht gulzig nog een extra post op te eisen. Slaande ruzie met de VVD en Schoof was het gevolg. De migratie-portefeuille is herverkaveld – zelfs ten koste van Onderwijsminister Eppo Bruins – maar de VVD trok voor David van Weel uiteindelijk toch aan het langste eind. Intussen schoot de Tweede Kamer intussen al voor miljarden aan gaten in de begroting. De komende maanden zou elke budgettaire discipline wel eens verloren kunnen gaan. Van het Havik-imago van minister van Financiën Eelco Heinen blijft zo weinig over. Voor defensie is de coalitiebreuk een godsgeschenk, klonk het in Den Haag en Brussel. Het kabinet kan nu zonder PVV-tegenstand simpelweg Ruttes eis accepteren van harde defensie-uitgaven à 3,5 procent van het bnp. Pas een volgend kabinet moet opdraaien voor de dekking. Hoe erg zal Omtzigt gemist worden? En kan Van Hijum wel aanblijven als vicepremier? Omtzigt eiste toch dat de politiek leiders niet in het kabinet zitten maar vanuit de Kamer het kabinet controleren? *** Verder luisteren 511 – De val van het kabinet-Schoof [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/53d47dca-5918-404a-acc6-d87f4690c93e] 509 - Het verdriet van Geert Milders [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/07517a5c-fcf6-4ccb-815d-0dd4d08f26bd] 504 - Een jaar HOOP, LEF EN TROTS [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/8301410e-bb12-4e5a-9b2a-c75f62e24c6c] 501 - Den Haag zonder Omtzigt en een Voorjaarsnota zonder beleid [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/03d5c905-9a8d-474c-980c-5e8dd7f209a9] 495 - De zeven burgeroorlogen van Dick Schoof [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/a1b2f09f-ce52-4530-983e-80a3591cff0e] 491 - De voortdurende twijfels van Nieuw Sociaal Contract [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/83010cd4-3e7d-474d-a4aa-502aa73c94ea] 485 - De bijzondere veelzijdigheid van Frits Bolkestein [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/507ea4ef-8db6-409d-a138-5a3f61e2049a] 477 - De VVD staat sterk, maar zit ook klem [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/73d13efe-789a-411a-9b2c-1cb8826843ef] 474 – Parlementair historicus Joop van den Berg: “De democratie is in groot gevaar. Je moet niet denken: het loopt wel los" [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/cc04f1a0-75fa-4300-9ba6-a40b893f4c03] 470 - Het kabinet bestaat niet, het is een virtuele machine [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/7bafc443-3b2c-4803-a6eb-4cbdb73d30cd] 456 - De zeven crises van het kabinet-Schoof [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b679ced5-2a6f-417b-83e0-1cd701f4abbb] 452 - Wie is de baas in de coalitie? [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4ae547de-d25c-460d-98a8-4b5010d0609c] 448 - Premier zonder kompas [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/cadea232-77f4-48d3-8ff8-e6cccb46e855] 442 - Na de sportzomer van Schoof de hete herfst van Wilders [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b4ac1e54-fe74-446b-be86-12cc6c28d997] 438 –Het nieuwe kabinet als kleuterklas. De koning kun je niet spelen [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d98180ef-659e-4273-a0b1-56bb9c8e23aa] 251 - Nederlanders hebben groot vertrouwen in de democratie, veel minder in partijen [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b033f6fa-1758-4d72-8ae1-40fa0b4318c0] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:04:59 – Deel 2 00:32:50 – Deel 3 00:59:02 – Deel 4 01:12:42 – Einde  Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].