Focus

Eiwittransitie in Nederland: al jaren wordt er gepleit om minder dierlijke eiwitten te consumeren en vaker te kiezen voor plantaardige alternatieven. Is het wel gezond? Hoe ver zijn we hier in Nederland mee? En wat heeft een bijzondere bitterbal uit Groningen hiermee te maken? In deze speciale aflevering van Focus beantwoorden Paul de Vos, Jonah Freud en Marleen Onwezen al deze vragen. 🔬 Paul de Vos, hoogleraar immunologie en programmadirecteur van Fascinating, legt uit waarom de Groningse bitterbal eigenlijk een ‘eiwitbal’ wordt genoemd en hoe deze krokante innovatie de eiwittransitie vooruit helpt. 🍽️ Jonah Freud, culinair journalist vertelt wat een bitterbal nou echt lekker maakt. Ze proeft de Groningse plantaardige eiwitbal en deelt haar smaakervaring met ons. 🧠 Marleen Onwezen, bijzonder hoogleraar gedragseconomie en duurzame consumentenkeuzes bij Wageningen Universiteit, onderzoekt waarom we eten zoals we eten en hoe slimme interventies ons voedingspatroon kunnen beïnvloeden. Deze aflevering is live opgenomen op het NPO Luister Podcastfestival, mét publiek, dus verrassende inzichten gegarandeerd! 👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rensen Edit: Jelka Pospig & Rick Uilenbroek Redactie & regie: Jelka Pospig, Syb Faes, Rijk Landsmeer & Sander Nieuwenhuijsen Met dank aan NPO Luister Podcastfestival ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl. Blijf op de hoogte van nieuwe podcasts en het laatste wetenschapsnieuws, abonneer je op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief. 📷 Volg ons op Instagram voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap

Eén op de vier mensen krijgt gedurende het leven te maken met een hersenaandoening. Wat als we deze aandoeningen zouden kunnen behandelen met geluidsgolven, zonder te snijden of boren? Hersenwetenschapper Lennart Verhagen [https://www.ru.nl/lennart-verhagen-over-healthy-brain] (Radboud Universiteit & Dondersinstituut) onderzoekt verschillende toepassingen van focused ultrasound, trillingen die op één punt samenkomen.  Op het InScience filmfestival [https://www.insciencefestival.nl/nl/] in Nijmegen demonstreert hij aan presentator Sander Nieuwenhuijsen hoe gerichte geluidsgolven de toekomst van de geneeskunde kunnen veranderen. Verhagen legt uit hoe deze innovatieve techniek nieuwe mogelijkheden biedt voor de behandeling van uiteenlopende aandoeningen, van Parkinson en depressie tot angststoornissen en kanker. Ook horen we van kinderoncoloog Dannis van Vuurden hoe in het Prinses Maxima Centrum in Utrecht patiënten worden onderzocht bij behandeling van hersenstamkanker met ultrageluid. Lees & kijk ook: * Meer informatie [https://www.verhagenlab.com/] over het onderzoek van Lennart Verhagen: VerhagenLab [https://www.verhagenlab.com/]  * Brein onder stroom [https://npo.nl/start/serie/focus/seizoen-7_1/focus_35/afspelen] - Focus over deep brain stimulation (DBS) * Meer informatie [https://www.umcutrecht.nl/nl/over-ons/nieuws/details/met-geluidsgolven-de-bloed-hersenbarriere-openen] over het onderzoek van Dannis van Vuurden naar het de openen van bloed-hersenbarrière met geluidsgolven [https://www.umcutrecht.nl/nl/over-ons/nieuws/details/met-geluidsgolven-de-bloed-hersenbarriere-openen]  👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host & edit: Sander Nieuwenhuijsen [https://www.instagram.com/sandeur] Redactie & regie: Stijn Goossens, Rijk Landsmeer Met dank aan InScience Filmfestival [https://www.insciencefestival.nl/nl/] ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl [wetenschap@ntr.nl]. Blijf op de hoogte van nieuwe podcasts en het laatste wetenschapsnieuws, abonneer je op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief [https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972]. 📷 Volg ons op Instagram [https://www.instagram.com/ntrwetenschap/] voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap [https://www.instagram.com/ntrwetenschap/]

Oorlog wordt steeds meer high-tech. Bewapende drones worden van grote afstand aangestuurd, of gaan zelfs helemaal zelfstandig naar hun doelwit op zoek. Automatische luchtafweer reageert sneller dan een mens ooit zou kunnen. Kunstmatige intelligentie analyseert bakken met gegevens in een oogwenk, en doet voorstellen voor het volgende bombardement. En ondertussen woedt er ook een informatie-oorlog in onze nieuwsfeeds en op sociale media. Wat heeft al die technologie voor gevolgen voor militairen aan de frontlinie, en voor de burgerbevolking in oorlogsgebied? Wat klopt er van het idee dat precisiewapens een ‘schonere’ oorlogvoering mogelijk zouden maken?  Er worden verwoede pogingen gedaan om regels te maken voor nieuwe militaire technologieën. Maar wie houdt zich daar aan als de vijand dat ook niet doet? En als kunstmatige intelligentie beslissingen gaat nemen, wie is er dan verantwoordelijk als het misgaat? Ondertussen zijn wij allemaal potentiële slachtoffers van desinformatie en beïnvloedingscampagnes. Hoe wapenen we ons daartegen?   Op zondagavond 5 januari sprak Lara Billie Rense hierover met: * Jessica Dorsey, universitair docent Internationaal en Europees Recht aan de Universiteit Utrecht en leider van het project ‘Realities of Algorithmic Warfare’;   * Foeke Postma, senior onderzoeker bij onderzoekscollectief Bellingcat, gespecialiseerd in conflictgebieden, defensie en illegale dierenhandel; * Tine Molendijk, universitair hoofddocent aan de Nederlandse Defensie Academie en research fellow aan de Radboud Universiteit Nijmegen, gespecialiseerd in ‘morele verwonding’ bij militairen;   * Roy Lindelauf, hoogleraar Data Science in Military Operations aan de Nederlandse Defensie Academie, bijzonder hoogleraar aan de Universiteit van Tilburg en voormalig Apachepiloot;

De meeste seks tussen mensen is niet gericht op bevruchting, maar op plezier. En daar is het menselijk lichaam goed voor uitgerust. Net als sommige andere gelukkige diersoorten heeft de mens bijvoorbeeld een relatief grote clitoris. En al in de baarmoeder lijken embryo’s plezierige plekjes tussen hun benen te ontdekken. Toch lag in wetenschappelijke theorieën over het ‘nut’ van seks gedurende lange tijd de nadruk op voortplanting. Seksuele voorlichting ging tot voor kort vooral over het voorkomen van onbedoelde zwangerschappen en soa’s. En toen er langzamerhand wel meer aandacht werd besteed aan plezier, leidde dat tot grote maatschappelijke opwinding. Op 4 januari verkende Focus Radio de anatomie van seksueel genot. Wat voor inzichten bieden de geschiedenis, de biologie, de medische wetenschap en de seksuologie? Over anatomische overeenkomsten tussen de penis en de clitoris; ideeën over seksuele driften door de eeuwen heen; afwegingen en innovaties in genitale chirurgie; de cultuurgeschiedenis van de clitoris; en over de vraag: langs welke lijnen loopt de orgasmekloof tegenwoordig? Lara Billie Rense spreekt hierover met:   Charlotte Vermeulen, de voormalige huisbioloog van Artis, die vanaf mei weer theatercolleges geeft over seksuele diversiteit in het dierenrijk [https://www.kobratheater.nl/seksuele-diversiteit-in-het-dierenrijk/].  Rik van Lunsen, arts-seksuoloog en voormalig hoofd van de afdeling Seksuologie van het Amsterdams Medisch Centrum, en samen met seksuoloog Ellen Laan auteur van het boek ‘De waarheid over seks’ [https://www.singeluitgeverijen.nl/de-arbeiderspers/boek/de-waarheid-over-seks/].    Müjde Özer, seksuoloog en plastisch chirurg bij de V-Klinieken en Het BovenIJ ziekenhuis in Amsterdam, gespecialiseerd in genitale reconstructies en genderbevestigende operaties.  En Karen Hollewand, historicus en universitair docent aan de Rijksuniversiteit Groningen, gespecialiseerd in de geschiedenis van seksualiteit, gender en het lichaam en de geschiedenis van de wetenschap.  👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Redactie: Marieke Drost Eindredactie: Gerda Bosman en Corlijn de Groot ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl. Blijf op de hoogte van nieuwe podcasts en het laatste wetenschapsnieuws, abonneer je op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief [https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972]. 📷 Volg ons op Instagram voor extra video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap [https://www.instagram.com/ntrwetenschap/reels/]

Hoe ziet de toekomst van de oplaadbare batterij eruit? Een ding is zeker: hij moet duurzamer, veiliger en het lieft gemaakt worden zonder kritieke materialen. Hoogleraar elektrochemische energieopslag Marnix Wagemaker van de TU Delft werkt aan meerdere potentiële technologiën voor de batterij van de toekomst. In deze laatste aflevering van de Focus-podcastserie ‘De Batterijbelofte’ spreekt presentator Lara Billie Rense met Wagemaker ik de studio over zijn onderzoek naar het verbeteren van de elektrolyt en de kansen voor natrium, keukenzout, als vervanger van lithium in de batterij. Volgens Wagemaker zullen uiteindelijk meerdere diverse technologiën zorgen voor een brede inzetbaarheid van energie-opslag in verschillende vormen en maten. Tot slot geeft Wagemaker nog wat tips voor het gebruik van de lithium-ion-batterij in je smartphone. 🎧 Meer luisteren? Check ook de rest van de afleveringen uit de serie. * Aflevering 1: Lost lithium ons energieprobleem op? [https://www.nporadio1.nl/podcasts/focus-wetenschap/117633/1-de-batterijbelofte-1-lost-lithium-ons-energieprobleem-op-s12] * Aflevering 2: Brandgevaar en uitbuiting: de keerzijde van je oplaadbare accu [https://www.nporadio1.nl/podcasts/focus-wetenschap/117844/2-de-batterijbelofte-2-brandgevaar-en-uitbuiting-de-keerzijde-van-je-oplaadbare-accu-s12] * Aflevering 3: Heb jij binnenkort een Nederlandse batterij in je smartphone? [https://www.nporadio1.nl/podcasts/focus-wetenschap/118087/3-de-batterijbelofte-3-heb-jij-binnenkort-een-nederlandse-batterij-in-je-smartphone-s12] 🔋 Expert die je hoort in deze aflevering: * Marnix Wagemaker, [https://www.linkedin.com/in/marnix-wagemaker-62717218/?originalSubdomain=nl] hoogleraar elektrochemische energieopslag aan de TU Delft, over zijn onderzoek naar natrium-ion batterijen en vaste-stof-elektrolyten. Meer weten? 🌐 Onderzoek van Marnix Wagemaker [https://www.tudelft.nl/tnw/over-faculteit/afdelingen/radiation-science-technology/research/research-groups/storage-of-electrochemical-energy/people/marnix-wagemaker] naar elektrochemische energieopslag aan de TU Delft. 📘 Artikel in Nature – Nieuwe ontdekkingen over vaste-stof-elektrolyten (op dit moment nog niet gepubliceerd). ⚡️Gedoe bij batterijproducent Northvolt in Noorwegen [https://www.nrc.nl/nieuws/2024/11/25/een-gigantische-fabriek-maar-nauwelijks-productie-bij-batterijfabrikant-northvolt-blijft-het-tot-dusver-bij-dromen-a4874401] 🧂Meer informatie over de natrium-ion-batterij [https://nos.nl/artikel/2509693-natriumbatterij-tu-delft-is-belangrijke-stap-in-energietransitie] 🇳🇱 Meer informatie over de Nederlandse batterijketen [https://www.batterynl.nl] 👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR-wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Redactie, verslaggeving en montage: Stijn Goossens Techniek: Sander Nieuwenhuijsen & Ruben Rosen Jacobson Eindredactie: Sander Nieuwenhuijsen ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl [wetenschap@ntr.nl]. En blijf op de hoogte van al het wetenschapsnieuws via de NTR Wetenschap Nieuwsbrief [https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972]. 📷 Volg ons op Instagram voor extra video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap [https://instagram.com/ntrwetenschap]