Betrouwbare Bronnen

De turbulentie in de actuele politiek is ongekend. Donald Trumps herverkiezing is één grote wraakoefening. De Duitse coalitie valt in heftige onderlinge verwijten uiteen en verzwakt de EU. En het kabinet-Schoof vertoont steeds meer haarscheurtjes. De 'vier pizzaslices' lijken zelfs niet meer samen in één doos te willen zitten. Alle reden, vinden Jaap Jansen en PG Kroeger, om even adem te halen en van enige afstand te analyseren wat hier gaande is. Want een kabinet waarvan staatssecretaris van Integratie Jurgen Nobel ‘een groot deel van de islamitische jongeren’ tot vijand van de samenleving uitroept, heeft alle reden om tot bezinning te komen. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Deze aflevering bevat een advertentie van Lendahand.com. Gebruik de code BETROUWBAREBRONNEN500 tijdens het afrekenen van je eerste investering om de garantie te activeren. De code is geldig tot en met 31 december 2024. Lendahand staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten. Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** In de geschiedenis is de fase van 'de eerste honderd dagen' van een nieuwe regering een iconisch begrip geworden. Maar het is nog geen 100 jaar oud. De oorsprong is een radiopraatje. Op 24 juli 1933 vertelde gloednieuw president Franklin Delano Roosevelt dat hij na een drie maanden lange wervelwind aan wetten, maatregelen en investeringsimpulsen ‘a mental picture’ wilde schetsen van zijn strategie daarbij. En zo werd 'The First 100 Days' een van de vele innovaties van politiek en bestuur waar FDR en zijn New Deal hun stempel op drukten. Donald Trump lijkt de start van zijn tweede termijn daar direct aan te ontlenen, heel anders dan in 2016. FDR werd sowieso de gouden standaard van daadkracht, durf, ongeremde energie en politiek machiavellisme van de buitencategorie. Zijn jeugdige opvolger in 1961, John F. Kennedy, was de eerste die ook zo'n 100 dagen-strategie ambieerde. PG vertelt in welk drijfzand en chaos Kennedy terecht kwam. Wellicht een schrale troost voor Dick Schoof. Ook in Duitsland kent de historie zo'n veelbelovend begin van een nieuwe leider. Willy Brandt heette niet voor niets 'de Duitse Kennedy'. Hoe hij zijn regering van jonge doeners na de lange jaren van de stokoude, autoritaire staatsman Konrad Adenauer startte, is politiek zeer leerzaam. In ons land liet Ruud Lubbers zien hoe je dat doet. Hij kon zijn strakke, lange termijn saneringsagenda met panache brengen, niet in het minst doordat de polder eieren voor zijn geld koos met het Akkoord van Wassenaar. PG vertelt hoe op het ministerie van Onderwijs de ambtelijke top niet meteen voor waar wilde aannemen, dat hun minister toch echt geheel in die geest van Lubbers zou gaan regeren. Schoofs eerste 100 dagen waren ongekend turbulent en stuurloos. Maar de premier zelf mag je daar niet als eerste verwijten over maken. Hij is de aanvoerder zoals de fractieleiders – Geert Wilders en Pieter Omtzigt voorop – zich die voorstelden. De anti-Rutte, de non-Lubbers. De fictie van ‘een extraparlementair kabinet’ maakte de partijloze premier nog ernstiger geïsoleerd. Zijn kabinet begon met vakantie, Olympische juichmomentjes en een geheel ondoorzichtig proces van het schrijven van een regeerprogramma, dat niet van de vier fracties zou zijn. Precies het omgekeerde van de aanpak van FDR of Lubbers. Verwarrender was daarbij dat het kabinet hoopte te beginnen als een harde correctie van daadkracht op de financiële puinhopen die Mark Rutte, Wopke Hoekstra en Sigrid Kaag zouden hebben achtergelaten. Het tegendeel bleek het geval. De begroting en economische ontwikkeling waren opbeurender dan iedereen voor mogelijk had gehouden. De zon gíng schijnen, maar door Kaag - niet door Wilders of Eelco Heinen. Ondanks alle ketelmuziek bleef het verder angstvallig stil. Het migratiebeleid is na 100 dagen blijven steken bij een bevestiging van de aanpak van VVD-staatssecretaris Eric van der Burg tijdens Rutte IV. NSC-staatssecretaris van Belastingen Folkert Idsinga stapte op. Het Belastingplan 2025 kreeg een meerderheid, maar het kwam zwaar gehavend uit het debat. En nog steeds is niet zeker of – en hoe – de Eerste Kamer het zal accepteren. En intussen vertrok nóg een staatssecretaris, Nora Achahbar van Toeslagen, ook NSC. Het team van deze partij lijkt funest verzwakt, terwijl haar leiding dat al was. En premier Schoof blijkt als partijloze ambtenaar niet over de gave te beschikken om zijn ploeg een gezamenlijk idee, een missie en ambitie te verlenen. Hij is van niemand en is politiek ook niemand. *** Verder luisteren 456 - De zeven crises van het kabinet-Schoof [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b679ced5-2a6f-417b-83e0-1cd701f4abbb] 452 - Wie is de baas in de coalitie? [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4ae547de-d25c-460d-98a8-4b5010d0609c] 448 - Premier zonder kompas [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/cadea232-77f4-48d3-8ff8-e6cccb46e855] 442 - Na de sportzomer van Schoof de hete herfst van Wilders [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b4ac1e54-fe74-446b-be86-12cc6c28d997] 438 –Het nieuwe kabinet als kleuterklas. De koning kun je niet spelen [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d98180ef-659e-4273-a0b1-56bb9c8e23aa] 428 – Dick Schoof, de 'premier van buiten', is de ultieme insider [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/9488f43f-1ea4-49b9-b223-b42dac778d26] 423 – Eerst zien, dan geloven – Rekenkamerpresident Pieter Duisenberg over de controle op de rijksuitgaven [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/f46ed50e-b5e7-430e-958f-8db017ce8d38] Afl. 44 – PG over Franklin Delano Roosevelt [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/aa2196fd-86f5-494b-acb9-110ada6712b6] 351 - Politiek als hartstocht: drie jonge bewindslieden uit het kabinet-Den Uyl vijftig jaar later [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4503ee74-f481-4818-a08e-8c0711561424] 298 - De Cubacrisis, dertien dagen die de wereld schokten. En: de angst voor nucleaire catastrofe nu [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/57cec7f6-101f-4c91-8955-2d031303d04c] 163 - De ondergang van de Sovjet-Unie: hoe een wereldmacht verdampte [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/0b674b5e-f7aa-4606-8b1e-b3340c796f25] 451 - 75 jaar Duitse Democratie [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/8c874fbc-a533-48b8-abc7-037fcadf8a0b] 461 - Ruud Lubbers zag het een slag anders [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c2c97419-89bc-4f85-8316-58d1bee4efcf] 310 – Nu 40 jaar geleden: Lubbers premier en de polder sluit historisch Akkoord van Wassenaar [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b3135d43-a132-4f80-874c-499c46a099d4] 213 - Van Agt/Den Uyl/Terlouw (1981), de verschrikkelijkste kabinetsformatie ooit [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/f838cba5-cd3d-4acf-b7ef-b918ccbfa9d5] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 (kabinet-Schoof) 00:19:29 – Deel 2 (historie: de eerste honderd dagen) 00:48:08 – Deel 3 01:04:15 – Deel 4 01:29:09 – Deel 5 (kabinet-Schoof) 01:54:12 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].

Met Poetins oorlog en de geopolitieke opmars van Xi's China is tot de landen van het Westen in één klap doorgedrongen hoe afhankelijk zij zijn van precies díe grondstoffen, metalen en halffabrikaten waar heel de hightech op draait. Ook die voor de energietransitie, de digitalisering en onze defensie. Het kabinet Rutte IV heeft vlak voor zijn afscheid daarom Allard Castelein benoemd tot grondstoffengezant [https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2024/03/27/allard-castelein-start-als-speciaal-vertegenwoordiger-grondstoffenstrategie]. Voor het eerst vertelt hij wat zijn werk inhoudt, wat hij gaan doen en hoe hij dat aanpakt. Jaap Jansen en PG Kroeger verkennen die unieke klus met hem op het toneel van een seminar van Invest in Holland in Lantaren/Venster in Rotterdam. Voor dit internationale publiek deden zij nog iets, een 'verzoeknummer'. De organisatoren daagden uit een 'echt Betrouwbare Bronnen verhaal' te vertellen over de historie van de Nederlandse geest van handel, ontdekkingen, wereldwijde contacten en unieke logistiek in deze delta van Europa met die enorme wereldhaven. This episode is mostly in English. The historical story starts from minute 11 and the conversation with Allard Castelein starts from minute 39. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door Invest in Holland [https://investinholland.com/how-we-help/invest-in-holland-network/]. En met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/home] Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** Deze editie begint met een historisch verhaal van PG. Hij duikt in het megaproject van logistiek, verkeer, scheepvaart, handel en geopolitieke heerschappij over Noordwest Europa en de Noordzee door de Romeinse keizer Claudius. Deze opmerkelijke heerser - een ernstig gehandicapt prinsje uit de Julisch-Claudische dynastie dat buitengewoon begaafd bleek te zijn - profileerde zich met grootscheepse publieke werken en als de vrij onwaarschijnlijke veroveraar van wat zelfs voorvader Julius Caesar niet lukte: Britannia. Zijn logistieke project in de Nederlanden legde de grondslag voor de regio Zuid-Holland als de delta van Europa. Zijn fameuze opvolger Hadrianus kwam er zelf poolshoogte nemen en verbleef in het havenstadje dat Claudius liet aanleggen. Dit 'Forum Hadriani' mocht zich voortaan naar deze keizer noemen; het huidige Voorburg, slaapstad van de residentie. Een tweede verhaal uit vroeger tijden brengt je rond 1250 naar een monnik uit onze streken die als gezant - niet voor grondstoffen! - namens koning Louis IX – Lodewijk de negende, later befaamd als Saint Louis - de reis van zijn leven maakt. Willem van Rubroeck brengt een missive van de koning naar diens collega elders. Niet de minste. De grootste heerser in de wereldgeschiedenis, Möngke, de kleinzoon van Dzjengis Khan. Zijn belevenissen onderweg en in de gigantische hoofdstad Karakorum zijn verbluffend. Het derde verhaal gat over een Rotterdamse handelaar Jan Joosten van Lodensteyn, die met het schip 'De Liefde' in 1600 als eerste aanlegde bij Edo, de hoofdstad van Japan. Daar begon een nieuw tijdperk. Allard Castelein heeft ook iets met Rotterdam: hij was tien jaar de CEO van de Haven van Rotterdam. Sinds een half jaar bestaat zijn werk uit het voor Nederland uitbouwen van een langetermijnstrategie rond 34 strategische grondstoffen die we zelf niet hebben. Castelein slaat in zijn eerste publieke optreden een reeks 'piketpaaltjes'. Van uitermate grote betekenis noemt hij de analyse en langetermijnvisie die Mario Draghi voor de Europese Unie op tafel heeft gelegd. Wezenlijk is, dat elke lidstaat daarbij zijn eigen rol oppakt. Het ene land kan zulke kritische grondstoffen in eigen bodem opspeuren, het andere kan grote kennis en technologische know how bij die mijnbouw inzetten of het aanjagen van een ambitieus 'recycling-pad' helpen bevorderen. De EU heeft een zeer ambitieuze gezamenlijke route op weg naar open strategische autonomie geschetst. Castelein ziet zeker waar dit wellicht al te gedurfd is, maar essentieel is volgens hem dat Nederland aan de slag gaat met een coalition of the willing en niet wacht op de langzaamste. Kennis en kunde is er op dit terrein in Europa en ons land meer dan voldoende. Het gaat nu om daadkracht in publiek-private samenwerkingsprojecten, waardoor de enorme afhankelijkheid van China op dit wezenlijke domein wordt teruggedrongen. Castelein begon een half jaar geleden met een opdracht voor twee jaar. Maar het bouwen van publiek-private centra, het aanknopen van Europese en wereldwijde connecties - zoals nu reeds met Australië en Canada, maar bijvoorbeeld ook met Namibië – gaat niet in een vloek en een zucht. Daarom is hij bereid voor een jaar of vier jaar bij te tekenen. *** Verder luisteren 446 - Doe wat Draghi zegt of Europa wacht een langzame doodsstrijd [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/7af41d6c-1463-4010-94df-a702f6f5cf08] 460 - VVD'er Silvio Erkens strijdt voor versnelling van het klimaatbeleid [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/24cb20fd-6374-4a27-b07c-252a18a324b1] 435 - Klimaat en Groene Groei: Sophie Hermans heeft grote ambities, maar wordt het haar mogelijk gemaakt? [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/6788a21d-d2c8-4124-a765-385ca22e7728] 431 - Kabinetsformatie: Handelsland Nederland staat op het spel [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/8f019a55-5189-4ed9-972a-3987b4de72c6] 427 - Europa wordt een grootmacht en daar moeten we het over hebben [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/84273d61-0203-4764-b876-79a25695bed1] 424 – Het Groot Europees Handelsdebat [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/6a93a9be-583f-4106-9f0d-e38c03eef07e] 409 - Nederland wereldwijd handelspartner, ook van communistisch Vietnam [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/83441298-e567-4a1f-b1fc-95414a2a9354] 309 - Acht miljard aardbewoners [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/0fbf4f04-4d72-4c8a-a660-7ef7e16ae624] 453 – 75 jaar Volksrepubliek China, waar is het feestje? [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/2268a339-e0ca-4d2a-85bd-2ec5c4b6a1ca] 306 - De gevoelige geopolitieke relatie met China [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/05aea6d2-35e8-4d84-9c04-db5af915ec35] 311 - De wereld volgens Simon Sebag Montefiore [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/caaa9aac-ea36-4633-9460-74da8adf4c2f] (in English) 256 - Na de inval in Oekraïne: 'Nu serieus werk maken van Europese defensiesamenwerking' [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/28bd6509-1c65-4bcf-b55f-78d857980689] 227 - Structureel extra investeren in onderzoek en ontwikkeling helpt de Nederlandse economie enorm vooruit [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d96f0366-5d04-4a87-aadf-e7bccbffc04d] 78 - Roberto Viola: Shaping Europe's Digital Future [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/33df95f8-3679-4ab2-a253-b1fa8cf719e9] (in English) *** Tijdlijn 00:00:00 – Intro 00:11:36 – Deel 1: historisch verhaal PG 00:39:06 – Deel 2: Allard Castelein 01:08:32 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].

Afgelopen week verscheen de monumentale biografie [https://www.boom.nl/geschiedenis/100-17616_Ruud-Lubbers] van Ruud Lubbers, ‘een politicus van de buitencategorie’, volgens zijn raadsadviseur tijdens het premierschap, Hans Borstlap [https://www.parlement.com/id/vges2yehaqod/h_hans_borstlap]. Jaap Jansen en PG Kroeger praten met hem en de twee auteurs, Johan van Merriënboer [https://www.ru.nl/personen/merrienboer-j-van] en Lennart Steenbergen [https://serieparlementairegeschiedenis.nl/author/lennart-steenbergen/] van het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis [https://www.ru.nl/cpg] van de Radboud Universiteit Nijmegen. *** Deze aflevering is opgenomen voor publiek tijdens de Dag van de christendemocratie van het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA [https://www.cda.nl/wi/over-het-wi] in de Buitensociëteit in Zwolle. De show is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Uitgeverij Boom stelt speciaal voor vrienden van de show vier exemplaren beschikbaar van de kloeke biografie. Daarover lees je als vriend meer informatie op de site. Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** 'Ruud Lubbers. Een slag anders' brengt een man tot leven van vele facetten, 'dimensies' om een typisch Lubberiaans woord te hanteren; bijzondere eigenschappen, eigenaardigheden, bijna geniale kwaliteiten en kwetsbaarheden. In het gesprek duiken we met de auteurs in de verassingen die hun boek brengt en vele aspecten van Lubbers' leven, functioneren, prestaties en ideeën. Zo bleek de oliecrisis bij de start van het kabinet-Den Uyl het ideale moment om zijn vernuft, vindingrijkheid, politieke handigheid én kwaliteiten als crisismanager te doen ontdekken. In één klap was de jonge minister van Economische Zaken een begrip, een bekende Nederlander, ook internationaal. Lubbers kwam uit een ongebruikelijk milieu. Dat van de aristocratie van Rotterdamse ondernemers, maar dan wel uit de kleine rooms-katholieke minderheid in dat dominant liberale wereldje. Die aparte achtergrond is hem altijd blijven kenmerken. Hij was een diepgelovig mens én ruimdenkend; altijd nieuwsgierig naar ideeën, overtuigingen en denkwerelden van anderen. Duidelijk wordt dat juist een man als Lubbers paste bij de culturele en politieke veranderingen van de jaren ’70. Politieke vernieuwing, de opmars van jongeren, doeners die geen 'excellentie' meer waren, maar een trui droegen en opeens een voornaam bleken te hebben. Lubbers leerde genieten van politieke en intellectuele strijd, leerde politiek nuttige zelfbeheersing, schitteren in Kamerdebatten en aandacht en succes bij de media. Door onverwachte gebeurtenissen werd hij de fractieleider van het CDA en vervolgens minister-president. De auteurs komen met vele boeiende inzichten. En PG, destijds werkzaam voor Lubbers, vertelt persoonlijke belevenissen. Duidelijk is dat Lubbers het moderne premierschap heeft vormgegeven: een ‘global player’ in het Torentje. Zijn faam in Europa en wereldwijd was al snel gevestigd, mede door de Koude Oorlog en kruisrakettenkwestie. Margaret Thatcher, George H. W. Bush, Rajiv Gandhi - en wat mopperend - zelfs François Mitterrand hadden hem hoog zitten. Cruciaal voor zijn succes was de wederzijdse inspiratie en kritische sturing van het 'gouden duo' Lubbers en Jan de Koning. Daarbij was opvallend dat Lubbers een 'low profile' hield; hij was geen man van opsmuk en jolige media. Hij was een zich met alles bemoeiende premier, maar nooit een zonnekoning. Hij dacht mee, agendeerde en bespeelde Den Haag als geen ander. Borstlap noemt het vertrek van De Koning na twee kabinetten ‘een ramp’. Zowel voor Lubbers zelf, als voor het land, want ‘zijn derde kabinet was zwak, de spirit was eruit’. Die heel zijn leven kenmerkende nieuwsgierigheid naar nieuwe dingen en boeiende mensen bleek ook uit Lubbers' ontdekking van het milieuvraagstuk - al in zijn Rotterdamse bedrijfsleven-jaren - en hoe dit na zijn premierschap zich verdiepte in aandacht voor het klimaatvraagstuk. Met zijn pleidooi met Gorbatsjov voor het 'Earth Charter' zette hij wereldwijd een agenda van allure. Zo raakte hij bevriend met de lievelingsdochter van Thomas Mann, 'Medi', onthult PG. Het leven van Ruud Lubbers was niet zonder tragiek. Al voor hij premier werd kreeg hij een nauwe en warme band met koningin Beatrix en haar gezin. Die verdiepten zich toen prins Claus lang en ernstig ziek werd. Lubbers bekommerde zich zeer om hen, zijn vrouw Ria ‘kreeg een punthoofd’ van het staatshoofd als nogal hulpeloze moeder. Dankbaarheid van het Oranjehuis hoefde Lubbers in zijn laatste jaren niet meer te verwachten. Beatrix sneed meedogenloos de banden door na enkele door Lubbers goedbedoelde anekdotes uit de privésfeer in Nieuwsuur. Ook dat was weer 'een slag anders' dan je zou verwachten. Geen wonder dat over dit boek en de mens Lubbers nog lang niet alles gezegd is. Zelfs niet in Betrouwbare Bronnen. *** Verder lezen De monumentale biografie [https://www.boom.nl/geschiedenis/100-17616_Ruud-Lubbers] *** Verder kijken Remmers ontmoet Ruud Lubbers, fractievoorzitter van het CDA (Veronica, 1979) [https://www.youtube.com/watch?v=nBIOj8uPtBg&ab_channel=BinnenhofNL] Hoge Bomen: Ruud Lubbers (AVRO, 2003) [https://www.youtube.com/watch?v=dzjf8tNYnY0&t=738s&ab_channel=BinnenhofNL] Andere Tijden special: Het geheim van Ruud Lubbers (NTR-VPRO, 2013) [https://www.youtube.com/watch?v=6wW1Gb9YlAc&ab_channel=powertube66] *** Verder luisteren naar De mens Lubbers in 127 - De geheime politieke memoires van Ruud Lubbers [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/93057795-175f-4736-a1a8-563a654726c8] Zijn geschiedenis en zijn tijdgenoten 351 - Politiek als hartstocht: drie jonge bewindslieden uit het kabinet-Den Uyl vijftig jaar later [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4503ee74-f481-4818-a08e-8c0711561424] BB 161 - Hans van Mierlo, een politieke popster [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/971dca8a-af1b-4e9e-88c6-df5df95d49d2] BB 164 - Dries van Agt, eigenzinnig politicus, paradijsvogel, wereldburger [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/8e7db847-1a51-483f-a351-0fd1ab1ca68f] 213 - Van Agt/Den Uyl/Terlouw (1981), de verschrikkelijkste kabinetsformatie ooit [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/f838cba5-cd3d-4acf-b7ef-b918ccbfa9d5] 310 – Nu 40 jaar geleden: Lubbers premier en de polder sluit historisch Akkoord van Wassenaar [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b3135d43-a132-4f80-874c-499c46a099d4] 385 - Jan de Koning en het verschil tussen een greppel en de laatste gracht [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/77d9e173-302f-44cb-9186-d78a4a89592b] 15 - George Bush Ruud Lubbers op de vingers tikte [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/de357496-2555-4737-8671-4c2e0b2a5a2e] BB 119 - Elke machtsoverdracht in het CDA is een drama [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/68162e51-f925-4233-b7d8-09cb915dcc04] 87 - Het tragische laatste jaar van kabinetten [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen?q=87] 38 - Elco Brinkman: 'Het incident regeert' [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/29723a6e-6ec4-49ce-9354-07fdc118b9cb] 64 - Wim Kok, een leven op eigen kracht - gesprek met biograaf Marnix Krop [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/44962077-a973-4459-969c-812d1efac686] 153 - Het CDA en de tand des tijds [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/9fdb548f-ded1-4ba8-8d99-5a7546727e87] 401 - Adieu Dries! [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/fde60cff-8fff-4be3-8a12-f8ba3ad9446e] 79 - 'Nederland is nog steeds ziek': Hans Borstlap over zijn ingrijpende plannen voor de arbeidsmarkt [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/2dece88c-403b-4f63-98fa-302ec7800279] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:35:52 – Deel 2 01:02:41 – Deel 3 02:05:33 – Einde  Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].

Toen de coalitie onder Schoof gereed was, viel één ding wel zeer op. Ondanks getetter van PVV en BBB tegen het klimaatbeleid van Rob Jetten in Rutte IV, bleef diens beleid grotendeels overeind. Het was de VVD die hier continuïteit had geëist. De liberalen zetten met Sophie Hermans zelfs een vicepremier op deze portefeuille. De VVD kwam van ver. Vanwaar deze bekering? En wat wil de VVD nu het Planbureau voor de Leefomgeving heeft berekend dat ‘het tempo eruit is’. Jaap Jansen en PG Kroeger praten anderhalf uur met Tweede-Kamerlid Silvio Erkens [https://www.tweedekamer.nl/kamerleden_en_commissies/alle_kamerleden/erkens-spa-vvd]. En met Olof van der Gaag van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie [https://www.nvde.nl/] en met donaties van luisteraars. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Het gesprek vond plaats bij Mijnwater in Heerlen [https://mijnwater.com/]. Deze aflevering bevat een advertentie van Lendahand.com [https://www.lendahand.com/nl-NL/projects], met het verhaal over Maryam in Nairobi [https://www.lendahand.com/nl-NL/blog/882-van-lening-tot-levensverandering-4-keniaanse-onderneemsters-vertellen]. gebruik de code BETROUWBAREBRONNEN500 tijdens het afrekenen van je eerste investering om de garantie te activeren. De code is geldig tot en met 31 december 2024. Lendahand staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten. Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** Silvio Erkens erkent dat de VVD-campagne van 2023 niet meteen opviel door een zwaar accent op duurzaamheid, klimaatvragen en energietransitie. Maar hij had niet voor niets over het ambitieuze pakket klimaatbeleid van Rutte IV onderhandeld. Daar staat hij nog steeds voor, zegt hij. “Voor burgers en bedrijven is helderheid over continuïteit van beleidsplannen essentieel. Zowel voor investeringen in grote transities, als voor de betrouwbaarheid van de overheid.” Erkens slaat piketpaaltjes voor inhoudelijk debat en concreet beleid. Hij onderstreept dat Sophie Hermans - zoals elke andere minister bij Schoof - 'moet leveren'. De VVD zit daar bovenop, belooft hij. De zorgelijke berekeningen door het PBL vereisen een duidelijk antwoord hoe Nederland zijn klimaatdoelen wél kan halen. Komend voorjaar moeten de extra maatregelen op tafel liggen, ondanks ‘ketelmuziek’ van BBB, die een pas op de plaats wil. Hij wijst erop dat de uitvoering van veel al vastgestelde plannen – bijvoorbeeld voor het elektriciteitsnet - stroperig en bureaucratisch gaat. Dat moet veel sneller. En Erkens is nog altijd voorstander van de verplichte warmtepomp, ook al glorieerde op dit punt Wilders. Hoe kun je versnellen als volgens het regeerprogramma 22% van de betrokken ambtenaren weg moet? Daar is Erkens duidelijk nog niet uit. De ministers moeten hier 'een visie' voor neerleggen, zodat de noodzakelijke experts niet verdwijnen. Olof van der Gaag hekelt het ‘zigzagbeleid’ van het kabinet-Schoof: wel de doelen handhaven, maar tegelijk op meerdere ministeries beleid in gang zetten of afschaffen wat dit bemoeilijkt. En grote industrieën als chemieconcern Dow, kunstmestfabriek Yara, Shell en BP hebben honderd projecten klaarstaan, maar wachten nog op afspraken. Hoe kom je dan snel tot groene industriepolitiek, waar bijvoorbeeld het Europese rapport van Mario Draghi voor pleit? Ondertussen schrijft Silvio Erkens ook nog initiatiefwetten [https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/wetsvoorstellen/detail?qry=wetsvoorstel%3A36318&cfg=wetsvoorsteldetails] en pleit hij vurig voor het snel bouwen van vier nieuwe kerncentrales en als het even kan ook nog kleintjes [https://www.vvd.nl/nieuws/versneld-kleine-kerncentrales-bouwen/], bijvoorbeeld in Limburg. Als Kamerlid heeft hij zijn handen vol. *** Verder luisteren 435 - Klimaat en Groene Groei: Sophie Hermans heeft grote ambities, maar wordt het haar mogelijk gemaakt? [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/6788a21d-d2c8-4124-a765-385ca22e7728] 425 - Een oprecht akkoord [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/58309ee5-7542-48f0-9c60-67188d37de1c] 446 - Doe wat Draghi zegt of Europa wacht een langzame doodsstrijd [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/7af41d6c-1463-4010-94df-a702f6f5cf08] 454 - Hoe Nederland als kennisland steeds weer vastloopt in bestuurlijke spaghetti [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/e974b3f9-b00e-4019-8eae-c93aacccb90f] 415 – Klimaatbeleid: de inhaalslag van Nederland in Europa [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b6c685db-4cdd-4135-a8b7-f148ede7238d] 389 - De lange en hobbelige weg naar een klimaatneutraal Nederland [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4f1a53f7-01a8-482f-9d8d-873ffa005f3d] 369 - Rob Jetten wil een ideeënstrijd rond het midden en een lossere verhouding tussen Kamer en kabinet [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/6c04c7bb-7d1d-4ad4-9e18-39750951de37] 358 - Ligt het ambitieuze klimaat- en energiebeleid op koers? Gesprek met Henri Bontenbal (CDA) [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/a157fa76-9412-4707-bc3b-f52a157aa6b1] 338 - Hoe de stikstofcrisis de energietransitie vertraagt. En: wat intussen wél met sprongen vooruitgaat [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/44ca8c95-3d97-4311-ae55-f56bc5dd165c] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:57:01 – Deel 2 01:19:37 – Deel 3 01:30:23 – Einde  Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].

In onze serie '250 jaar Verenigde Staten van Amerika' is dit het moment om het leven en werk van die - letterlijk - grote man uit de achttiende eeuw te analyseren. Immers, George Washington (1732 - 1799) drukte een stempel op de Nieuwe Wereld als geen ander van die tijd. En zijn impact werkt door in onze tijd. Met Amerika-kenner Pirmin Olde Weghuis nemen Jaap Jansen en PG Kroeger je mee naar de wouden langs de Ohio-rivier, de salons van aristocratisch Virginia, een fort bij Pittsburgh, de Grondwet-conventie in Philadelphia, een chique buitenhuis in Mount Vernon en het centrum van de macht in de nieuwe Republiek, de werkkamer van de eerste president.    *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! [https://vriendvandeshow.nl/bb] Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl [adverteren@dagennacht.nl] en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen] *** Washington was een kind van de Britse elite van zijn tijd. Hij ging niet of nauwelijks naar school, was autodidact en selfmade man. Al als tiener werd hij een avontuurlijk landmeter en verkenner voor beleggers in land en vastgoed in de wildernis west van de Appalachen.   Hij kende die streken als geen ander en werd een oorlogsheld als jong bevelhebber onder koning George II. Zijn dagboek van diens oorlog tegen Frankrijk en haar Indiaanse bondgenoten maakte de 22-jarige Washington een bestsellerauteur en internationale beroemdheid. Die faam zorgde er ook voor dat hij trouwde met de rijkste vrouw van Virginia en dus van heel het Britse koloniale rijk in Amerika, Martha Dandridge Curtis. Een echtpaar van krachtige, gelijkwaardige partners - en ook dat zou een stempel drukken op de cultuur en politiek van Amerika.     De nu rijke grootgrondbezitter was een slavenhouder, evenals zijn vrouw. Hij zou anders gaan denken over deze gruwel, maar dit nooit politiek uitspreken. In zijn testament liet hij al zijn slaven vrij, zij deed dat niet.    Washington was geen actief deelnemer aan het intellectuele debat over ‘vrijheid’ en de eigen identiteit van de Britse onderdanen in Amerika. Maar zijn opvatting was helder en overtuigend voor zijn nieuwe opdrachtgever, het Congres van de 13 koloniën. Dat benoemde hem tot opperbevelhebber in het verzet tegen de repressie door het leger van Koning George III.     Met zijn haveloze bende en vele tactisch omtrekkende bewegingen slaagde hij erin een veldslag tegen de professionals uit Europa te vermijden én de geestdrift te bewaren. De rol van Martha Washington en die van een kleurrijke, puissant rijke tiener uit de hoogste aristocratie in Frankrijk geven die jaren van nederlagen en strijd kleur.  Uiteindelijk sneed de vloot van de Franse koning Lodewijk XVI de Britse troepen af van hun leveranciers en kneep Washingtons legertje hen fijn bij Yorktown in 1781. De jonge verkenner was Vader des Vaderlands geworden. Pirmin Olde Weghuis onderstreept met tal van voorbeelden hoe Washingtons politieke keuzes een gamechanger en rolmodel waren. Hij greep niet de macht, maar keerde huiswaarts. Hij zat de vergadering voor die een stevige grondwet moest formuleren en bleef onkreukbaar boven de partijen. Maar er kwam wel precies uit wat híj wilde.   Zo werd hij de enige optie om de nieuw bedachte leidinggevende functie te gaan bekleden. Hij is de enige president in de Amerikaanse geschiedenis die tweemaal op rij met algemene stemmen werd verkozen.    Jaap, PG en Pirmin trekken vier grote lessen uit dat eerste presidentschap, een ongekend experiment waarvan niemand - zeker George Washington zelf niet! - kon voorspellen dat het een succes zou worden of dat die nieuwe Grondwet en Republiek niet net als in Frankrijk in bloed gesmoord zouden worden. Die lessen zijn ook nu nog actueel. [https://x.com/KamalaHQ/status/1851667900563616163]    1) Omring je met mensen die briljanter zijn dan jijzelf, maar die jouw gezag volstrekt erkennen. Er was geen twijfel dat mensen als Thomas Jefferson, Alexander Hamilton, James Madison en John Adams intellectueel veel meer belezen en gevormd waren, maar evenmin bestond enige twijfel dat zij Washingtons leiderschap hoogachtten.    2) Wees afstandelijk, bedachtzaam, onkreukbaar en nooit impulsief in beslissingen. Washington was werkelijk alles wat Donald Trump [https://www.youtube.com/watch?v=C510Ky9TYQQ&ab_channel=CNN] niet is. Hij verfoeide polariserende partijpolitiek. Jolige populariteit verachtte hij, hem aanraken was ongeveer het ergste dat je kon doen.    3] Vermijd in andermans oorlogen verzeild te raken, wees scherp op het nationaal belang van Amerika. Washington zag dat in die revolutionaire tijden weinig nodig was om speelbal te worden in de geopolitiek van Europa’s koloniale imperia. Hij keek decennia ver de toekomst in en voorzag dat andere jongeren als verkenners het 'Wilde Westen' zouden veroveren en exploiteren. Daarom was vrede noodzakelijk. Amerika zou in de komende eeuw zélf een supermacht worden, voorzag hij. 4) Ken je beperkingen. Washington ging ervanuit dat hij na één termijn een ander zou laten voorgaan. Men smeekte hem vanwege het wereldwijd turbulente politieke klimaat toch aan te blijven. Hij zwichtte en bleef daadkrachtig een heldere koers varen, maar werd bezorgd bij de gedachte dat velen hem 'voor eeuwig' zouden willen handhaven. Dat zou allerminst 'republikeins' zijn! Om elke gedachte aan een derde termijn te verjagen publiceerde hij tijdig zijn afscheidsrede. Ook hiermee zette hij een politieke traditie. *** Verder lezen Ron Chernow – Washington, a life [https://en.wikipedia.org/wiki/Washington:_A_Life] Full Text of The Federalist Papers [https://guides.loc.gov/federalist-papers/full-text] *** Verder luisteren 281 - Fourth of July: Amerika reisgids voor politieke junkies [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d1f6fb79-49b3-456e-a7b3-b09ddf2a5ae8] 382 - 250 jaar Verenigde Staten: de Boston Tea Party en de rechtsbescherming van belastingbetalers in Nederland [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c44ec04f-9408-41be-b5e3-3fab8905ab66] 397 - Benjamin Franklin, Zijner Majesteits meest loyale rebel [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/18e40074-a4f4-4752-8dc9-6fbdaf8c91f0] 363 - Extra zomeraflevering: PG tipt boeken! [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d834c464-00ed-45f6-9018-6ab7f8536e29] (oa over de biografie van George III door Andrew Roberts) 121 - 4th of July special: Zakenlui als president van Amerika [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/0c2c882e-3a6b-4bba-9d50-05704e167c17] (oa over Martha Washington) 115 - Thomas Paine en De Rechten van de mens [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/2271fce7-c85d-41fa-a64a-94e589251166] 57 - Alexis de Tocqueville wilde Amerika begrijpen [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/9d96c693-c6f4-440f-b04b-da45fb68dcab] 405 - De Amerikaanse democratie in gevaar: het gevecht tussen Biden en Trump [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c922d41b-4fa0-42ca-b79c-9157a7542443] 289 - Donald Trump als gevaar voor de democratie - Joe Biden en zijn strijd voor de ziel van Amerika [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/3ed6b8bd-032c-42d1-a1e8-d388ab9d03ca] 133 - Amerikaanse presidenten: boeken die je volgens PG móet lezen! [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/0df44f9b-c986-4d10-8c67-eef5ee20c2da] 185 - De Amerikaanse Burgeroorlog (1): Black Lives Matter en George Floyd, hoe de burgeroorlog op de VS nog altijd zijn stempel drukt [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/19ad2079-b9a7-4148-9851-be0b0fc5a234] (oa over de slavernij) En ook nog: 359 - Nederland en de slavernij, 150 jaar na de afschaffing [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d6b254f6-f957-4158-867e-2b5c0e616072] 265 - Toetreding tot de NAVO, de reuzensprong van Finland [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/80367ddc-452c-4890-b79a-e8f74dfd1ac8] 58 - PG over 70 jaar China, de Volksrepubliek van Mao, Deng en Xi [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/16914bf4-3e63-42a8-a1ff-b561d1c31216] 385 - Jan de Koning en het verschil tussen een greppel en de laatste gracht [https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/77d9e173-302f-44cb-9186-d78a4a89592b] *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:22:00 – Deel 2 00:54:00 – Deel 3 01:36:15 – Einde  Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy [https://art19.com/privacy] en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info [https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info].