Zinzorg

Zinzorg als levenshouding

Zuster Jeanne De Vos werd in 1963 vanuit haar congregatie naar India gestuurd. Ze kwam er terecht in de miljoenenstad Mumbai (wat vroeger Bombay heette) en zette zich jarenlang in om het lot van de huisarbeiders te verbeteren. Ze richtte een beweging op voor de sterk uitgebuite huisarbeidsters. Twee miljoen dienstmeisjes werden uiteindelijk lid en ondertussen behartigt de beweging de zaak van 80 miljoen huishoudwerkers in India. Ze ijvert voor eerlijke en veilige werkomstandigheden en voor een eerlijk loon. Deels door het aanhoudende werk van de beweging, werden er op dat vlak ook effectief wetswijzigingen doorgevoerd. Daarvoor werd zuster Jeanne in 2005, genomineerd voor de Nobelprijs voor de Vrede, samen met 999 andere vrouwen. Nu zuster Jeanne met pensioen is, en ze de beweging aan haar opvolgsters overliet, verblijft ze zelf in Heverlee in het centrale klooster van haar congregatie. We klopten bij haar aan voor een uitvoerig gesprek over de inzichten die ze graag met jongeren deelt, over haar interreligieuze visie op spiritualiteit, over het moeilijke evenwicht tussen actie en contemplatie, over haar ervaring met burnout, over het belang van dagdagelijkse mystiek, en over de fenomenale kracht van samenwerking. De inspirerende woorden van deze sterke vrouw helpen steeds weer om ons te herinneren dat pastoraal en zinzorg niet louter een kwestie zijn van een specifieke aanpak, maar ook van een levenshouding.

Bezinningsruimtes en stilteplaatsen

Thema’s als stilte en mindfulness zijn helemaal in en worden ook in de media druk besproken. Toch zijn hogescholen vaak nogal hectische omgevingen waar zowel docenten als studenten achter allerhande deadlines aanhollen. We vonden het dus een goed idee om ook een aflevering te wijden aan de vraag hoe we in de context van hogescholen meer ruimte kunnen bieden aan verinnerlijking. Katrien De Dekker van Odisee en Sarah De Pauw  van Artevelde en Jonas Slaats van Karel De Grote gingen daarom met elkaar in gesprek over verschillende mogelijkheden om bezinningsruimtes en stilteplaatsen uit te werken. Ze hadden het over Sarah’s ontwerp voor een pastoraal meubel, over de nood om een stilteplaats gezamenlijk vorm te geven, over eenheid zoeken in religieuze diversiteit en over de verschillende facetten die in bezinningsruimtes en stilteplaatsen niet mogen ontbreken. Enkele handige concrete aanzetten voor wie zelf aan de slag wil met het uitbouwen van bezinningsruimtes en stilteplaatsen: * Aanzetten en voorbeelden rond het uitwerken van een stiltemeubel [https://www.dropbox.com/s/ot6puqsz95nby7u/Stille%20ruimte%20meubel.pdf?dl=0] * Aanzetten en voorbeelden rond het ontwerpen van een bezinningsruimte [https://www.dropbox.com/s/1t20a66ipii0ls5/stille%20ruimte%20Ontwerp%20OSO.pdf?dl=0] * Aanzetten en voorbeelden rond het uitwerken van een stilteplaats [https://www.dropbox.com/s/j5vvetrg0y443x1/Stille%20plaatsen%20op%20een%20hogeschool.pdf?dl=0]

Het goede gesprek

In deze podcast neemt Jos Moons s.j. plaats aan de microfoon. Hij schreef het boek 'De kunst van geestelijke begeleiding'. Naar aanleiding hiervan willen we hem graag enkele vragen stellen over geestelijke begeleiding op de Hogeschool en Universiteit. Jos zal dieper ingaan op het belang van wat hij noemt 'het goede gesprek' en enkele spelregels die belangrijk zijn. Het belangrijkste advies lijkt hierbij om vooral goed te luisteren.

Pastoraal op de (hoge)school

Vaak wordt gedacht dat katholieke scholen louter van andere scholen verschillen door de grotere nadruk op godsdienstlessen. Dat is echter geenszins het geval. Katholieke scholen vertrekken ook vanuit een specifieke visie die de hele schoolwerking doordesemt. Om die visie ook concrete handen en voeten te geven worden er sinds jaar en dag pastorale activiteiten op touw gezet. Anders gezegd: pastoraal maakt de identiteit van een katholieke school 'tastbaar'. Om na te gaan wat enkele essentiële facetten zijn van zo'n (hoge)schoolpastoraal, klopten we aan bij Christa Damen, Begeleider Identiteit en Pastoraal bij het Bisdom Antwerpen. Het werd een fijn gesprek waarin Christa niet alleen de contouren van die pastoraal verhelderde maar ook enkele concrete handvaten aanreikte om de handen uit de mouwen te steken.

Bonus: de term 'pastoraal' bewaren of niet?

In de vorige Zinzorg-aflevering waren Katrien De Dekker (Odisee en Jonas Slaats (KDG) op bezoek bij Professor Anne Vandenhoeck om samen met haar de essentie van pastoraal te achterhalen. Tijdens dat bezoek bespraken ze echter ook een ander vraagstuk dat in het werkveld geregeld wel eens de kop op steekt: blijven we over pastoraat spreken, of gebruiken we liever een andere term? Deze uitweiding sloot wat minder aan bij de andere thema’s, dus behielden we het niet in de uiteindelijke aflevering. Maar met deze korte bonus willen we alsnog het antwoord van de professor met onze luisteraars delen.